The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является люцерна посевная (Medicago Sativa L.).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі кәдімгі жоңышқа (Medicago Sativa L.) болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является генно-инженерное создание растений люцерны посевной (Medicago Sativa L.)для повышения эффективности фиторемедиации почв, загрязненных пестицидами.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты - пестицидтермен ластанған топырақ фиторемидиациясы үшін генді-инженерлік әдістермен жоңышқа (Medicago Sativa L.) өсімдігін алу болып табылады.

Методы исследования (на русском) : В работе применены методы Agrobacterium-опосредованной трансформации люцерны посевной с помощью генно-инженерной конструкции pSRB-CYP450.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу жұмысында гендік-инженерлік құрылым pSRB-CYP450 көмегімен кәдімгі жоңышқаның Agrobacterium-трансформациясына негізделген әдістер қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Agrobacterium-опосредованная трансформация гетерогенных каллусов люцерны посевной оптимизирована с помощью репортерного гена, кодируемого бинарным вектором pSRB-CYP450. С помощью мониторинга транзиентной экспрессии репортерного гена выявлена низкая компетентность клеток изучаемого сорта люцерны к агробактериальной трансформации, тем не менее, выявлено, что ацетосирингон в концентрации 100 мкМ, суспензия бактерий при О.П.=0,3 и 48 часовая ко-культивация с бактерией является оптимальными для Agrobacterium–опосредованной трансформации каллусов люцерны. Селекция трансформированных клеток и изучение особенностей регенерации растений из трансформированных клеток люцерны посевной проводятся в культуре in vitro. В качестве селективного агента используется фосфинотрицин (РРТ), устойчивость к которому обеспечивается геном bar, который входит в состав конструкции pSRB-CYP450. Проведена оптимизация среды В5 по гормональному составу. Всего трансформированы 126 чашек Петри (более 3000 шт) каллусов, из них 235 подверглись некрозу на селективной среде с РРТ. Морфогенные трансформированные каллусы пассированы на 4 варианта питательной среды (В5-1, В5-2, В5-3, В5-4) для регенерации растений. В ходе проведённых экспериментов определена, что вариант В5-2 является наиболее оптимальной питательной средой для регенерации трансформированных каллусов люцерны. Эксперименты продолжаются.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Agrobacterium-жанама трансформациясына негізделген кәдімгі жоңышқаның гетерогенді каллустары pSRB-CYP450 бинарлы векторымен кодталған репортер генінің көмегімен оңтайландырылды. Шортанды 2 жоңышқа сортының каллусын агробактериалды трансформациялау ко-инокуляция и ко-культивация жасау арқылы жүргізілді. Репортер генінің транзиентті экспрессиясын бақылай отырып, зерттелетін жоңышқа сортының жасушаларының агробактериалды трансформацияға қабілетінің төмендігі анықталды, алайда 100 мкм концентрацияда ацетосирингон, О.П. = 0,3 және бактериямен бірге 48 сағаттық ко-культивация, кәдімгі жоңышқа каллустарының агробактериямен трансформациясы үшін оңтайлы екендігі анықталды. Трансформацияланған жасушалардың селкциясы және кәдімгі жоңышқаның трансформацияланған жасушаларынан өсімдік регенерациясының ерекшеліктерін зерттеу жұмыстары in vitro культурасында жүргізіледі. Фосфинотрицин (PPT) селективті агент ретінде пайдаланылады және селективті агентке төзімділік pSRB-CYP450 құрылымының бөлігі болып табылатын bar генімен қамтамасыз етіледі. Гормоналды құрам бойынша B5 одан әрі оңтайландырылды. Барлығы 126 Петри табақшасы (3000 данадан астам) каллус трансформацияланды, оның 235-і PPT бар селективті ортада некрозға ұшырады. Өсімдік регенерациясы үшін трансформацияланған каллустар қоректік ортаның 4 нұсқасына ауыстырылды. Тәжірибе барысында В5-2 нұсқасы трансформацияланған жоңышқа каллусын регенерациялау үшін ең оңтайлы қоректік орта болып табылатындығы анықталды Эксперименттер жалғасуда.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные технологические и технико-экономические показатели результатов заключаются в оптимизации условий Agrobacterium-опосредованной трансформации люцерны посевной и селекции трансформированных клеток и изучении особенностей регенерации растений из трансформированных клеток люцерны посевной в культуре in vitro.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Нәтижелердің негізгі технологиялық және техникалық-экономикалық көрсеткіштері жоңышқаның Agrobacterium-негізделген трансформациялау және трансформацияланатын жасушаларды таңдау шарттарын оңтайландыру және in vitro культурасында кәдімгі жоңышқа жасушаларынан трансформацияланған өсімдіктердің регенерация ерекшеліктерін зерттеу болып табылады.

Level of implementation (in Russian) : не вндрены

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Генетически модифицированных растений люцерны посевной, способные эффективно аккумулировать и деградировать пестициды будут востребованы в сельскохозяйственном секторе Республики Казахстан.

Efficiency (in Kazakh) : Пестицидтерді тиімді жинақтауға және деградациялауға қабілетті генетикалық түрлендірілген жоңышқа өсімдіктері Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы саласында сұранысқа ие болады.

Field of application (in Russian) : биотехнологическая промышленность

Field of application (in Kazakh) : биотехнологиялық өнеркәсіп