The object of research, development or design (in Russian) : Подземное скважинное выщелачивание (ПСВ) урана

The object of research, development or design (in Kazakh) : Уранды in-situ ұңғымаларды шаймалау (ISL).

Aim of work (in Russian) : Исследование потенциала ресурсов и технологических решений извлечения золота, редкоземельных элементов и металлов платиновой группы при ПСВ урана на основе использования сорбционной технологии и технологии основанных на аналоге канальных экстракторов.

Aim of work (in Kazakh) : Сорбциялық технологияны және аналогты каналды экстракторлар негізіндегі технологияны қолдану негізінде уранның АЖЖ-да алтынды, сирек жер элементтерін және платина тобындағы металдарды алудың ресурстары мен технологиялық шешімдерінің әлеуетін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Физико-химические методы и инструментальные методы основанные на применении аналитического оборудования для измерения рН метры, редокс потенциала раствора, анализ содержания металлов в растворах и другие показатели. Для определения содержания металлов используется ренгенфлоуресцентный анализ (РФА анализ). Для фиксации результатов анализа используется фотоаппаратура.

Методы исследования (на казахском) : РН-метрлерді, ерітіндінің тотығу-тотықсыздану потенциалын, ерітінділердегі металл құрамын талдау және басқа көрсеткіштерді өлшеуге арналған аналитикалық аппаратураны қолдануға негізделген физика-химиялық әдістер мен аспаптық әдістер. Металдың құрамын анықтау үшін рентгендік флуоресценттік талдау (XRF талдау) қолданылады. Талдау нәтижелерін жазу үшін фотоаппаратура қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Определены и проанализированы благородные и редкоземельные металлы в технологических растворах уранового рудника "Семизбай". Проведена обработка данных анализа технологических растворов уранового рудника. Проведена оценка потенциала вовлечения технологических растворов для извлечения благородных и редкоземельных металлов. В технологических растворах уранового рудника обнаружен металлы платиновой группы, золото и редкоземельные металлы. Новизна результатов проекта заключается в исследовании возможности извлечения попутных металлов при подземном скважинном выщелачивании урана при их низких содержаниях в растворах, так и изучении закономерностей извлечения попутных металлов на инновационных установках – канальных экстракторах отличающихся гидродинамикой протекания раствора через них. Эти исследования открывают перспективы по повышению эффективности подземного скважинного выщелачивания на урановых месторождениях путем ввода в эксплуатацию законсервированных скважин для добычи сопутствующих металлов. Принята одна статья к публикации на конференции XXIInd International Multidisciplinary Scientific GeoConference Surveying, Geology and Mining, Ecology and Management – SGEM 2022.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : «Семізбай» уран кенішінің технологиялық ерітінділеріндегі бағалы және сирек жер металдары анықталып, талдау жүргізілді. Уран кенішінің технологиялық шешімдерін талдаудан алынған мәліметтерді өңдеу жүргізілді. Асыл және сирек жер металдарын алу үшін технологиялық шешімдерді тарту әлеуетіне баға берілді. Уран кенішінің технологиялық шешімдерінен платина тобындағы металдар, алтын және сирек жер металдары табылды. Жоба нәтижелерінің жаңалығы ерітінділердегі аз мөлшердегі уранды жерасты ұңғымасынан шаймалау кезінде ілеспе металдарды алу мүмкіндігін зерттеуде және инновациялық қондырғыларда – каналды экстракторларда, ілеспе металдарды алу заңдылықтарын зерттеуде жатыр. олар арқылы ерітінді ағынының гидродинамикасымен ерекшеленеді. Бұл зерттеулер ілеспе металдарды өндіру үшін қараусыз қалған ұңғымаларды іске қосу арқылы уран кен орындарында жерасты сілтілеу тиімділігін арттыру перспективаларын ашады. Бір мақала XXII-ші Халықаралық көпсалалы ғылыми геоконференцияда маркшейдерлік, геология және тау-кен ісі, экология және менеджмент – SGEM 2022 жариялануға қабылданды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Для исследования использованы сорбционные колонки и канальные экстракторы повышенной производительности по раствору. Для исследуемого обьекта произведена оценка извлечения сопутствующих металлов на руднике.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу үшін ерітінді өнімділігі жоғары сорбциялық колонналар мен каналды экстракторлар қолданылды. Зерттелетін объект үшін кеніште ілеспе металдарды өндіруге баға берілді.

Level of implementation (in Russian) : проведены лабораторные исследования.

Level of implementation (in Kazakh) : зертханалық зерттеулер жүргізілді.

Efficiency (in Russian) : канальные экстракторы показали производительность в 10 раз больше чем колонки сорбции. Сорбционные колонки на цеолите показали высокую эффективность по сравнению с другими сорбентами, но зависит от качества цеолита

Efficiency (in Kazakh) : канал экстракторлары сорбциялық колонналарға қарағанда өнімділікті 10 есе жоғары көрсетті. Цеолиттегі сорбциялық бағаналар басқа сорбенттермен салыстырғанда жоғары тиімділік көрсетті, бірақ цеолиттің сапасына байланысты.

Field of application (in Russian) : урановые месторождения использующие подземное скважинное выщелачивание урана

Field of application (in Kazakh) : уранды жер асты сілтісіздендіруді пайдаланатын уран кен орындары