The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования: массовые репрессивные кампании периода Большого террора; предмет исследования: механизм террора, включая полный цикл дискриминационно – репрессивных действий – от механизмов разработки и принятия директивных решений до технологии и практики, реализованной силовыми структурами с санкции власти

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны: Үлкен Террор кезеңіндегі жаппай репрессиялық науқандар; зерттеу тақырыбы: террор механизмі, оның ішінде кемсітушілік – репрессиялық әрекеттердің толық циклі – директивалық шешімдерді әзірлеу және қабылдау тетіктерінен бастап билік санкциясымен күш құрылымдары жүзеге асырған технология мен тәжірибеге дейін

Aim of work (in Russian) : Состоит в исследовании массовых репрессий в СССР периода Большого террора (1937–1938 гг.) в контексте изучения политического террора в тоталитарных режимах. На примере серии самых массовых репрессивных кампаний, реализованных НКВД, будет предпринят анализ природы политического террора в Казахской ССР.

Aim of work (in Kazakh) : Тоталитарлық режимдердегі саяси террорды зерттеу контекстінде Үлкен Террор кезеңіндегі (1937-1938 жж.) КСРО-дағы жаппай қуғын-сүргінді зерттеуден тұрады. НКВД жүзеге асырған жаппай репрессиялық науқандар сериясының мысалында Қазақ КСР-дегі саяси террордың сипатына талдау жасалады.

Методы исследования (на русском) : В качестве основного общенаучного метода для данного проекта выступает структурно-функциональный подход, позволяющий установить взаимосвязи отдельных компонентов в рамках определенной целостности; интерпретацию объективных последствий социальных действий и изменений через изучение функциональных зависимостей между ними; приложение эмпирически изучаемых связей только к агрегированному объекту. Базовыми являются принципы объективности и историзма. Принцип комплексности и системности реализуется, прежде всего, в анализе советской репрессивной политики, как совокупности элементов внутренней политики (целей политической системы и средств их достижения через принятие политических и административных решений) и ее последствий (краткосрочных и долгосрочных). Исследование будет построено с применением специальных методов исторического исследования. Историко-генетический метод позволяет показать причинно-следственные связи и закономерности в Большом терроре.

Методы исследования (на казахском) : Бұл жобаның негізгі жалпы ғылыми әдісі ретінде, белгілі бір тұтастық шеңберінде жеке компоненттердің өзара байланысын орнатуға мүмкіндік беретін құрылымдық-функционалдық көзқарас қарастырылады; әлеуметтік әрекеттердің объективті салдарын және олардың арасындағы функционалдық тәуелділіктерді зерттеу арқылы өзгерістерді түсіндіру; эмпирикалық түрде зерттелген қатынастарды жинақталған объектіге ғана қолдану. Негізгі принциптері – объективтілік пен тарихилық. Кешенділік пен жүйелілік принципі, алдымен, кеңестік репрессиялық саясатты ішкі саясат элементтерінің жиынтығы (саяси жүйенің мақсаттары және оларға саяси және әкімшілік шешімдер қабылдау арқылы қол жеткізу құралдары) және оның салдары (қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді) ретінде талдауда жүзеге асырылады. Зерттеу тарихи зерттеудің арнайы әдістерін қолдану арқылы құрылады. Тарихи-генетикалық әдіс үлкен террорда себеп-салдарлық байланыстар мен заңдылықтарды көрсетуге мүмкіндік береді.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1) Результаты научно-проектной деятельности введут в научно-образовательное пространство, как качественные (целый пласт ранее неизвестных архивных материалов), так и количественные показатели. 2) Заявленная тема внесет значительный вклад в развитие исторической науки Казахстана, ранее неизвестные страницы истории «Большого террора» станут достоянием научной общественности и гражданского социума. Междисциплинарные концепты проекта дадут толчок новым исследовательским траекториям и расширят контент проблематики репрессивной политики советского государства. Научная новизна проекта заключается в том, что будет предпринято первое комплексное исследование массовых репрессий 1937–1938 гг. на территории Казахской ССР, выполненное на материалах внесудебных инстанций, что даст возможность уточнить масштабы террора, составить представление о механизмах проведения карательных акций, выявить их региональную специфику и оценить последствия репрессий для Казахстана.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1) Ғылыми және жобалық қызмет нәтижелері сапалы (бұрын белгісіз мұрағаттық материалдардың тұтас қабаты) және сандық көрсеткіштері бойынша ғылыми-білім беру кеңістігіне енгізіледі. 2) Жарияланған тақырып Қазақстан тарих ғылымының дамуына елеулі үлес қосады, «Үлкен террор» тарихының бұрын белгісіз беттері ғылыми қоғамдастық пен азаматтық қоғамның мұрасына айналады. Жобаның пәнаралық концепциялары жаңа зерттеу траекторияларына серпін беріп, Кеңес мемлекетінің репрессиялық саясаты мәселелерінің мазмұнын кеңейтеді. Жобаның ғылыми жаңалығы 1937–1938 жылдардағы Қазақ КСР аумағындағы жаппай қуғын-сүргінді соттан тыс инстанциялардың материалдары бойынша алғашқы кешенді зерттеу жүргізілетіндігі терроризмнің ауқымын нақтылау, жазалау шараларын жүзеге асыру тетіктері туралы түсінік алу, олардың аймақтық ерекшеліктерін анықтау және Қазақстан үшін репрессия зардаптарын бағалауға мүмкіндік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Были отработаны фонды Архива Президента РК, ЦГА РК, а также региональных архивов, а именно г. Семей Центра документации новейшей истории, г. Уральск ГА ЗКО. Из архивов РФ, были изучены фонды РГАСПИ – Российский государственный архив социально-политической истории, Государственный архив РФ. В результате работы с фондами казахстанских и российских архивов была составлена картотека и определены задачи по отработке перспективных архивных направлений. Выявленные рассекреченные документы ведомственных архивов были переведены в цифровой формат с включением в сборник. Для решения поставленной задачи, исследовательская группа изучила документированную процедуру НКВД СССР по законодательной регламентации репрессивной политики «Большого террора». Составлена картотека приказов НКВД СССР по массовым операциям, куда вошли т.н. «кулацкая операция» и «национальные» операции. Дополнительно группа выявила меморандумы, сопровождавшие проведение операций «Большого террора». Реконструирована картина репрессий в КССР по кулацкой и национальным операциям периода Большого террора. Были оцифрованы архивные документы, выявленные и подготовленные для запланированного сборника, были определены разделы сборника документов, проведена их систематизация и верификация для последующего легендирования и научного комментирования.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қазақстан Республикасы Президенті Архиві, Қазақстан Республикасы Орталық мемлекеттік мұрағаты, сондай-ақ облыстық мұрағаттардың – Семей қ. Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығы, Орал қ. Батыс Қазақстан облысының мемлекеттік мұрағаты қорлары өңделді. Ресей Федерациясының мұрағаттарынан РГАСПИ қорлары – Ресей мемлекеттік әлеуметтік-саяси тарих мұрағаты, Ресей Федерациясының мемлекеттік мұрағаты өңделді. Қазақстандық және ресейлік мұрағаттардың қорларымен жүргізілген жұмыс нәтижесінде картотека жасалып, перспективалық мұрағаттық бағыттарды өңдеу бойынша міндеттер анықталды. Ведомстволық мұрағаттарда анықталған құпиясыздандырылған құжаттар цифрлық форматқа көшіріліп, жинаққа енгізілді. Қойылған міндетті шешу мақсатында зерттеу тобы КСРО ІІХК-ның «Үлкен террор» репрессиялық саясатын заңнамалық реттеу бойынша құжаттық рәсімделуін зерттеді. Жаппай операциялар бойынша КСРО ІІХК бұйрықтарының картотекасы жасалды, оған «кулактық және ұлттық» операциялар кірді. Сонымен қатар, зерттеу тобы «Үлкен террор» операцияларын айқындайтын меморандумдарды анықтады. Үлкен Террор кезеңіндегі кулактық және ұлттық операциялар бойынша КСРО-дағы қуғын-сүргін көрінісі қайта құрылды. жоспарланған жинақ үшін анықталған және дайындалған мұрағаттық құжаттар цифрландырылды, құжаттар жинағының бөлімдері анықталды, ғылыми түсініктеме беру үшін оларды жүйелеу және тексеру жүргізілді. Мәлімделген құжаттар жинағы ғылыми редакциямен дайындалып, түсініктеме берілді.

Level of implementation (in Russian) : В рамках научного проекта исполнители приняли участие международных научно-практических конференциях.

Level of implementation (in Kazakh) : Ғылыми жоба аясында орындаушылар халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларға қатысты.

Efficiency (in Russian) : Эффективность проекта оценивается в индикаторах: научные публикации, научные мероприятия, информационное сопровождение с целью популяризации нового гуманитарного знания.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның тиімділігі келесі көрсеткіштер бойынша бағаланады: жаңа гуманитарлық білімді танымал ету мақсатында ғылыми жарияланымдар, ғылыми іс-шаралар, ақпараттық қолдау.

Field of application (in Russian) : Результаты научно-проектной деятельности введут в научно-образовательное пространство, как качественные (целый пласт ранее неизвестных архивных материалов), так и количественных показателей. Персональная история, антропологизация, цифровое выражение «Большого террора» представляют, как научный, так и общественный интерес. Целевые потребители результатов: академическое и гражданское сообщество Казахстана, постсоветское пространство в том числе.

Field of application (in Kazakh) : Ғылыми-жобалық жұмыс нәтижелері ғылыми-білім беру кеңістігіне сапалы (бұрын белгісіз тұтас қабат мұрағаттық материалдар) және сандық көрсеткіштері ретінде енгізіледі. «Үлкен террор» жеке тарихы, антропологизациясы, цифрлық көрінісі ғылыми және қоғамдық қызығушылық тудырады. Нәтиженің мақсатты тұтынушылары: посткеңестік кеңістікпен қоса, Қазақстан академиялық және азаматтық қоғамы.