The object of research, development or design (in Russian) : новые выделенные и коллекционные штаммы цианобактерий

The object of research, development or design (in Kazakh) : цианобактериялардың жаңадан бөлінген және коллекциялық штаммдары

Aim of work (in Russian) : Выделение чистых культур цианобаткерий, изучение их культурально-морфологических, физиологических свойств и селекция выделенных и коллекционных культур цианобактерий по способности к выделению водорода

Aim of work (in Kazakh) : Цианобактериялардың таза дақылдарын бөліп алу, олардың культуралық-морфологиялық, физиологиялық қасиеттерін зерттеу және сутегі бөлу қабілеті бойынша цианобактериялардың бөлінген және коллекциялық дақылдарын іріктеу.

Методы исследования (на русском) : микробиологические, ботанические, биотехнологические и биохимические

Методы исследования (на казахском) : микробиологиялық, биотехнологиялық және биохимиялық

Obtained results and novelty (in Russian) : Была проведена идентификация полученных новых штаммов цианобактерий, обладающих высоким потенциалом в продукции биоводорода. Для амплификации полученных культур Anabaena variabilis A-1, Anabaena variabilis A-2, Oscillatoria sp. O-1, Synechocystis sp. S-1, Phormidium tenue P-1 использовались универсальные праймеры 16s рРНК. Оптимальный pH для продукции H2 клетками Anabaena variabilis A-1 составило - 7 (9,45 мкмоль H2/мг хл а/ч). Самая оптимальная концентрация NaHCO3 при котором увеличивалось общий объема выделения H2, 25 ммоль (9,6 мкмоль H2/мг хл а/ч) и 50 ммоль (7,2 мкмоль H2/мг хл а/ч) соответственно, чем в виалах высоких концентраций NaHCO3. Для характеристики физиологического ответа клеток Anabaena variabilis A-1 на осмотический стресс было изучено рост культур, обработанных HEPES, и их влияние на выделение H2. Водород, собранный во время солевого стресса, обратно пропорционален концентрации HEPES, введенной в ГХ виале. Увеличение концентрации HEPES с 100 mМ до 200 мкмоль приводило к уменьшению выделения H2. Оптимальная концентрация для биоводорода составляла около ≥50 мМ.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Биосутек өндірісінде жоғары әлеуетке ие цианобактериялардың алынған жаңа штамдарын анықтау жүргізілді. Алынған дақылдарды күшейту үшін Anabaena variabilis A-1, Anabaena variabilis A-2, Oscillatoria sp. O-1, Synechocystis sp. S-1, Phormidium tenue P-1 Әмбебап 16s ррнқ праймерлері қолданылды. Anabaena variabilis a-1 жасушаларының H2 өндірісі үшін оңтайлы рН - 7 (9,45 мкмоль H2/мг хлор а/сағ) құрады. Ең оңтайлы концентрациясы NaHCO3 онда NaHCO3 жоғары концентрациясының виалына қарағанда H2, 25 ммоль (9,6 мкмоль H2/мг хлор а/сағ) және 50 ммоль (7,2 мкмоль H2/мг хлор а/сағ) секрециясының жалпы көлемі өсті. Anabaena variabilis a-1 жасушаларының осмостық стресске физиологиялық реакциясын сипаттау үшін HEPES өңделген дақылдардың өсуі және олардың H2 оқшаулауына әсері зерттелді. Тұзды стресс кезінде жиналған сутегі GH Viale-ге енгізілген HEPES концентрациясына кері пропорционалды. HEPES концентрациясының 100 мМ-ден 200 мкмольге дейін жоғарылауы H2 секрециясының төмендеуіне әкелді. Биосутегінің оңтайлы концентрациясы ≥50 мМ шамасында болды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Новые выделенные и идентифицированные штаммы цианобактерий Anabaena variabilis A-1, Anabaena variabilis A-2, Oscillatoria sp. O-1, Synechocystis sp. S-1, Phormidium tenue P-1пополняли коллекцию фототрофных микроорганизмов КазНУ имени аль-Фараби и могут быть в дальнейшем использованы в биотехнологии для получения биотоплива.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Цианобактериялардың жаңадан бөлініп алынған және анықталған штамдары Anabaena variabilis A-1, Anabaena variabilis A-2, Oscillatoria sp. O-1, Synechocystis sp. S-1, Phormidium tenue P-1 әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың фототрофты микроорганизмдер коллекциясын толықтырды және биотехнологияда биоотын алу үшін одан әрі пайдаланылуы мүмкін.

Level of implementation (in Russian) : Количество опубликованных трудов – 7, в том числе статьи в рецензируемых зарубежных научных изданиях, индексируемых в базах данных Web of Science или Scopus с ненулевым импакт-фактором - 2, статьи в журналах, рекомендованных КОКСОН МОН РК – 2, тезисы в трудах международных конференций – 3.

Level of implementation (in Kazakh) : Каз: Жарияланған еңбектер саны – 7, оның ішінде нөлдік емес импакт-факторы бар Web of Science немесе Scopus дерекқорларында индекстелетін рецензияланатын шетелдік ғылыми басылымдардағы мақалалар - 2, ҚР БҒМ БҒСБК ұсынған журналдардағы мақалалар – 2, халықаралық конференциялар еңбектеріндегі тезистер – 3.

Efficiency (in Russian) : По результатам исследований готовятся монография и учебное пособие, которые будут применятся в учебном процессе 1 курса PhD докторантуры по специальности «6D070100-Биотехнология» и по курсу «Биоэнергетика фототрофных микроорганизмов» у бакалавров.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бойынша монография және оқу құралы шығарылымға дайындалуда және өз кезегінде "6D070100-Биотехнология" мамандығы бойынша 1 курс Phd докторантура бағдарламасында "Фототофты микроорганизмдердің биоэнергетикасы" курсы бойынша бакалавр бағдарламасында оқу процесінде қолданылатын болады

Field of application (in Russian) : 1. Биотехнология 2. Биоэнергетика 3. Природопользование и охрана окружающей среды

Field of application (in Kazakh) : 1. Биотехнология 2. Биоэнергетика 3. Табиғатты пайдалану және қоршаған ортаны қорғау