The object of research, development or design (in Russian) : Исторические личности

The object of research, development or design (in Kazakh) : Тарихи тұлғалар

Aim of work (in Russian) : На основе различных источников изучить политику Российской империи и Советского государства в Западном Казахстане, определить роль личности в историческом процессе, в том числе включившуюся во власть в конце ХІХ в. казахской интеллигенции, деятелей движения «Алаш».

Aim of work (in Kazakh) : Түрлі тарихи деректер негізінде Ресей империясының және Кеңес үкіметінің Қазақстанның батыс аймағындағы саясатын, ондағы тұлға факторын, ХІХ ғ. соңғы кезеңіндегі жаңа билікке араласқан қазақ зиялыларының, «Алаш» қозғалысы қайраткерлерінің қызметін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Для достижения поставленных целей в проекте используется концепция мир системного анализа И.Валлерстайна. Два основополагающих принципа задают вектор исследования: принцип историзма и междисциплинарности. Также пременены контент-анализ, кейс-стади, интервьюирование; общенаучные подходы и методы анализа и синтеза, индукции и дедукции, метод критического анализа, сравнительно-правовой, институциональный методы. Используется биографический метод (individual case history), который анализирует и изучает результаты опросов, данные наблюдений, акты, официальные и семейно-исторические документы и пр. Данный метод поможет не только раскрыть судьбу отдельного человека, но и влияние социального контекста советской системы, сотрудников правоохранительных органов на его жизнь.

Методы исследования (на казахском) : Алға қойылған мақсаттарға жету үшін жобада И.Валлерстайнның жүйелік талдау әлемінің тұжырымдамасы қолданылды. Зерттеудің векторын екі іргелі қағида анықтайды: тарихилық және пәнаралық принцип. Сонымен қатар контент-анализ, кейс-стади, сұхбаттасу қолданылады; жалпы ғылыми тәсілдер мен талдау және синтез әдістері, индукция және дедукция, сыни талдау әдісі, салыстырмалы құқықтық, институционалдық әдістер. Сауалнама нәтижелері, бақылау деректері, актілерді, ресми және отбасылық тарихи құжаттарды және т.б. талдайтын және зерттейтін өмірбаяндық әдіс (individual case history) қолданылды. Бұл әдіс жеке адамның тағдырын ғана емес, сонымен қатар кеңестік жүйенің әлеуметтік жағдайының, оның өміріне құқық қорғау органдарының қызметкерлерінің әсерін ашып көрсетеді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Согласно Плана опубликованы 1 статья в журнале рекомендованном КОКСОН, 1 статья в рецензируемом научном издании "Былые годы", индексируемом или в Russian Science Citation Index базы Web of Science или имеющем процентиль по CiteScore в базе Scopus не менее 35, 1 статья принята к печати в журнал "Былые годы" (№4 октябрь, ноябрь, декабрь 2022 г.). Собраны материалы для рукописи книги-альбома «Исторические личности Великой степи XVIII –30-гг. XX вв. (на материалах Западного Казахстана)». Выявлено, что Ахмет Джантюрин (1810–1851) – сын султана-правителя Жанторе Жихангерова, султан из династии Жадик, потомок хивинского хана Каипа. Араслан Джантюрин был сыном убитого хана Жанторе, внуком хана Айшуака, правнуком хана Абулхаира. Восстановлены биографические данные и деятельность всех султанов правителей и 12 исправляющих султанов правителей.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жоспар бойынша БҒСҚК ұсынылған журналда 1 мақала, Web of Science деректер қорының Russian Science Citation Index индекстелетін және (немесе) Scopus базасында Cite Score бойынша 35 (отыз бес) кем емес процентилі бар рецензияланатын "Былые годы" ғылыми басылымында 1 мақала жарияланды, "Былые годы" журналына (№4, 2022 ж. қазан, қараша, желтоқсан) 1 мақала жариялауға қабылданды. «XVIII ғ. – ХХ ғ. 30-жж. Ұлы даланың тарихи тұлғалары (Батыс Қазақстан материалдары негізінде)» кітап-альбомының қолжазбасына мағлұматтар жиналды. Ахмет Жантөрин (1810–1851) – сұлтан-билеуші Жантөре Жихангеровтың ұлы, Жәдік әулетінің сұлтаны, Хиуа ханы Қайыптың ұрпағы екені анықталды. Араслан Жантөрин өлтірілген Жантөре ханның ұлы, Айшуақ ханның немересі, Әбілқайыр ханның шөбересі болған. Барлық билеуші сұлтандар мен 12 билеуші сұлтандардың өмірбаяндық деректері мен қызметі қалпына келтірілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жоқ

Level of implementation (in Russian) : невнедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілген жоқ

Efficiency (in Russian) : На основе почерпнутых сведений из архивных источников и полевых материалов будут освещены многие проблемы, связанные с судьбой изучающих личностей. Таким образом, отечественная историческая наука пополнится не только научным трудом, освещающим неисследованные стороны биографической и интеллектуальной истории, но и обогатится большой коллекцией исторических документов, ранее неизвестных казахстанским историкам.

Efficiency (in Kazakh) : Архив деректерінен және далалық материалдардан алынған мәліметтер негізінде зерттеліп отырған тұлғалардың өмірімен байланысты көптеген мәселелер баяндалады. Сөйтіп, отандық тарих ғылымы биографиялық және зияткерлік тарихтың зерттелмеген тұстарын сипаттайтын ғылыми еңбекпен ғана толығып қоймайды, бұрын қазақстандық тарихшыларға белгісіз болған тарихи құжаттардың үлкен топтамасымен байытылады.

Field of application (in Russian) : Научные результаты проекта, такие как восстановление имен исторических личностей, подготовка рукописи книги-альбома даст возможность популизировать биографическую историю, увеличить объекты историко-культурного наследия, что в свою очередь даст возможность и далее совершенствовать развитие туризма в регионе, культурный досуг населения, пополнить краеведческие музеи историческими данными биографического характера.

Field of application (in Kazakh) : Тарихи тұлғалардың есімдерін жаңғырту, кітап-альбомның қолжазбасын дайындау секілді бағдарламаның ғылыми нәтижелері биографиялық тарихты кеңінен таралуына мүмкіндік береді, ал бұл өз кезегінде аумақта туризмнің дамуын жетілдіруге, тұрғындардың мәдени демалысын ұйымдастыруға, өлкетану музейлерін биографиялық сипаттағы мәліметпен толықтыруға мүмкіндік береді.