The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследований являются технически важные газы, входящие в состав собственной атмосферы орбитальных систем (закись азота, спирты, фреоны и другие), криоосаждение которых потенциально сопровождается криоизлучением.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары криотұндырылуы криосәулеленумен бірге потенциалды түрде бірге жүретін орбиталық жүйелердің өздерінің атмосферасының құрамына кіретін техникалық маңызды газдар (азот тотығы, спирттер, френондар және басқалары) болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Проведение комплексных исследований фазовых переходов газ-твердое тело при низких температурах, сопровождающихся излучением света в видимом диапазоне спектра (криоконденсационное излучение). Исследования направлены на выявление природы криоизлучения и взаимосвязи этого явления с другими эффектами, сопровождающими криоконденсацию газов при низких температурах.

Aim of work (in Kazakh) : Спектрдің көрінетін диапазонында жарықтың сәулеленуімен (криоконденсациялық сәулелену) бірге жүретін төмен температура кезінде газ-қатты дене фазалық ауысуларына кешенді зерттеу жүргізу. Зерттеулер криосәулелену табиғатын және осы құбылыстың төмен температура кезінде криоконденсациямен бірге жүретін басқа эффектілермен өзара байланысын анықтауға бағытталған.

Методы исследования (на русском) : Метод двухлучевой лазерной интерферометрии для определения скорости роста, толщины криоконденсированной пленки и ее коэффициента преломления; ИК-спектрометрический метод определения состояния образцов криовакуумных конденсатов на основе анализа амплитуд поглощения и положения полос, соответствующих характеристическим колебаниям исследуемых молекул в несвязанном состоянии; Термодесорбционный метод для альтернативного определения температуры структурно-фазовых превращений.

Методы исследования (на казахском) : Өсу жылдамдығын, криоконденсирленген үлдір қалыңдығын және оның сыну коэффициентін анықтау үшін екі сәулелі лазерлік интерферометрия әдісі; Зерттелінетін молекулалардың байланыспаған күйдегі сипаттық тербелістеріне сәйкес келетін жұтылу амплитудасы мен орнының негізінде криовакуумды конденсаттардың үлгілерінің күйлерін ИҚ-спектрометрлік анықтау әдісі; Құрылымдық-фазалық түрленулердің температурасын баламалы анықтау үшін термодесорбциялық әдіс.

Obtained results and novelty (in Russian) : Конечным результатом проделанной работы является изучение влияния температуры, давления криоконденсации и материала поверхности конденсации на явление возникновения криоконденсационного излучения технически важных газов. Получение результатов значения плотности, коэффициентов преломления и отражательных характеристик криовакуумных конденсатов

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жасалған жұмыстың соңғы нәтижесі техникалық маңызды газдардың криокондинсерленген сәулеленуінің пайда болу құбылысына температураның, криоконденсация қысымының және конденсация беті материалының әсерін зерттеу болып табылады. Криовакуумды конденсаттардың тығыздығының, сыну коэффициенттерінің және шағылдыру сипаттамаларының мәндерінің нәтижелерін алу.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Для выполнения проекта использовалось научно-лабораторное оборудование лаборатории «Криофизики и Криотехнологии». Экспериментальной основой лаборатории является универсальный криогенный вакуумный спектрофотометр с температурным диапазоном от Т=12 К и вакуумом в камере Р=10-5 Па. Турбомолекулярный насос Turbo-V-301, форвакуумный насос SH-110, датчиком давления FRG-700 с контроллером AGC-100.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның сатыларын орындау үшін пайдаланылатын ғылыми-лабораториялық жабдық – Жобаны орындау үшін «Криофизика және Криотехнология» лабораториясының ғылыми-лабораториялық жабдығы пайдаланылды. Лабораторияның эксперименттік негізі температуралық диапазоны Т=12 К басталатын және камерадағы вакуумы Р=10-5 Па әмбебап криогенді вакуумдық спектрометр болып табылады. Турбомолекулалық сорғы Turbo-V-301, форвакуумдық сорғы SH-110, AGC-100 контроллері бар қысым датчигі FRG-700

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : В рамках выполнения проекта были подготовлены следующие дипломные – диссертационные работы работы: Жаксыбеков Д. М. «Исследование кинетических характеристик криоконденсационного излучения газов в зависимости от термодинамических параметровконденсации.» 5В071700 – «Техническая физика» Дуганов А. А. «Исследование влияния примеси аргона на кинетические параметры криоизлучения закиси азота» по специальности 5В072300 – «Техническая физика» Сапаргалиева Г.Б. «Исследование оптических свойств реконденсатов CCl4 полученных методом криоматричной изоляции» по специальности 7М05306 – «Техническая физика (ТПУ)» Нұрсейітов Д.А. «Фреон 134а криокондензаттарының үлгілеріндегі релаксация процестерін ИК-спектрометриялық зерттеу» 7М05304 – «Техникалық физика» Садвакасов С. Optical Studies of Relaxation Processes in Methanol Cryocondensates 7М05304 – «Техникалық физика» Потапченко А.В. «Разработка и расчет регенератора для криогенной газовой машины, работающей по обратному циклу Стирлинга» 5B072300 – «Техническая физика» Шаймурат Бакытжан Специальности Масс-спектрометрический анализ термостимулированных превращений в криоконденсатах газов. 5В072300 – «Техническая физика» Асылбек Айгерим ИК спектрометрические исследования смесей газов при низких температурах. 5B071700 – «Жылуэнергетика»

Efficiency (in Kazakh) : Жоба аясында келесі диссертациялар мен диссертациялар дайындалды: Д.Жақсыбеков «Конденсацияның термодинамикалық параметрлеріне байланысты газдардың криоконденсациялық сәулеленуінің кинетикалық сипаттамаларын зерттеу». 5В071700 – «Техникалық физика» Дуганов А.А. 5В072300 – «Техникалық физика» мамандығы бойынша «Азот оксиді криорациялық сәулеленудің кинетикалық параметрлеріне аргон қоспаларының әсерін зерттеу». Сапарғалиева Г.Б. 7М05306 – «Инженерлік физика (ТПУ)» мамандығы бойынша «Криоматриксті оқшаулау арқылы алынған CCl4 реконденсаттарының оптикалық қасиеттерін зерттеу». Нұрсейітов Д.А. «Фреон 134а криоконденсат тарының үлгiлерiндегi релаксация процестерiн IR-спектрометрия серттеу» 7М05304 - «Техникалық физика» Садвакасов С. Метанол криоконденсатындағы релаксация процестерін оптикалық зерттеу 7M05304 – «Техникалық физика» Потапченко А.В. «Стирлингтің кері циклінде жұмыс істейтін криогенді газ машинасының регенераторын жасау және есептеу» 5В072300 - «Техникалық физика» Шаймұрат Бақытжан Мамандықтар Газдардың криоконденсатындағы термиялық стимуляцияланған түрлендірулерді масс-спектрометриялық талдау. 5В072300 – «Техникалық физика» Асылбек Әйгерім Төмен температурадағы газ қоспаларының ИҚ-спектрометриялық зерттеулері. 5В071700 – «Жылуэнергетика»

Field of application (in Russian) : астрофизика, криогенная техника, фотоприемные устройства, материаловедение.

Field of application (in Kazakh) : астрофизика, криогенді техника, фотоқабылдағыш құрылғылар, материалтану.