The object of research, development or design (in Russian) : Коксовая мелочь ТОО «Евромет» и АО «Шубарколь комир»; композитные материалы на основе аминосодержащих гуминовых кислот, продуктов переработки углеводородного сырья, с внедрением углеродных нанотрубок; процессы электрокаталитического гидрирования изомеров нитрофенола, строение и электрокаталитическая активность биметаллических Cu-Fe- и Ag-Fe-композитов и Cu-Ni и Ag-Ni микро- и наночастиц; алкалоид цитизин и его инкапсулированные супрамолекулярными натуральными олигосахаридами новые биоактивные производные.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Кокс ұсақ-түйегі "Евромет" ЖШС және «Шұбаркөл Көмір» АҚ; құрамында аминді гумин қышқылдары бар композиттік материалдар негізінде, көмірсутек шикізатын қайта өңдеу өнімдері, көміртекті нанотүтікшелерді енгізу; нитрофенолдың изомерлерін электркатализдік гидрлеу үрдістері және биметалды Cu-Fe- және Ag-Fe-композиттері мен Cu-Ni және Ag-Ni микро- және нанобөлшектерінің электркатализдік белсенділігі табылады; алкалоид цитизин, оның супрамолекулаларлы табиғи олигоқанттармен қапталған жаңа биобелсенді туындылары қарастырылған.

Aim of work (in Russian) : Получение активированных углей из коксовой мелочи на пилотной установке циклического типа, определение технологических параметров активации и физико-химических характеристик полученных углеродных сорбентов; разработка методов получения композитных материалов на основе аминосодержащих продуктов переработки углеводородного сырья с участием углеродных нанотрубок, исследование их состава и физико-химических свойств; изучение процессов электрокаталитического гидрирования п-нитрозофенола, п- и о-нитрофенолов с образованием соответствующих аминофенолов с применением биметаллических Cu-Fe, Ag-Fe-композитов, Cu-Ni и Ag-Ni микро- и наночастиц как электрокатализаторов; синтез и исследование супрамолекулярных комплексов включения β- и γ-циклодекстринов с цитизином и его модифицированными производными.

Aim of work (in Kazakh) : Циклдік үлгідегі пилоттық қондырғыда кокс ұсақ-түйегінен белсендірілген көмір алу, алынған көміртекті сорбенттердің активтенуінің технологиялық параметрлерін және физика-химиялық сипаттамаларын анықтау; көміртекті нанотүтікшелердің қатысуымен құрамында амин бар көмірсутекті шикізатты қайта өңдеу өнімдері негізінде композиттік материалдарды алу әдістерін әзірлеу, олардың құрамы мен физика-химиялық қасиеттерін зерттеу; биметалды Cu-Fe, Ag-Fe-композиттерінің, Cu-Ni және Ag-Ni микро- және нанобөлшектерінің электркатализаторлар ретінде қолданылуымен, п-нитрозофенолдың, п- және о-нитрофенолдардың сәйкес аминофенолдардың түзілуімен жүретін электркатализдік гидрлену үрдістерін зерттеу; алкалоид цитизиннің және оның туындыларының β- и γ-циклодекстриндермен супрамолекулярлық кешенді қосылыстарын алу және зерттеу.

Методы исследования (на русском) : ИК-Фурье, ЯМР 1Н- и 13С-спектроскопия, электронно-сканирующая микроскопия, дифференциальная термогравиметрия, дифференциальная сканирующая калориметрия и молекулярный докинг.

Методы исследования (на казахском) : ИҚ-Фурье, ЯМР 1Н- және 13С-спектроскопия, электронды сканерлеу микроскопы, дифференциалды термогравиметрия, дифференциалды сканерлеу калориметриясы және молекулярлы докинг.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изготовлена пилотная установка активации угля мощностью 2 кг/сутки и получены активированные угли из коксовой мелочи ТОО «Евромет» и АО «Шубарколь комир». С использованием метода Molecular Imprinting разработаны методы получения композитных материалов на основе аминосодержащих гуминовых кислот с внедрением углеродных нанотрубок, исследованы их состав и физико-химические свойства. На основе ферритов меди (II) и серебра (I) синтезированы Fe-Cu- и Fe-Ag-композиты. Изучено строение биметаллических Cu-Ni и Ag-Ni микро- и наночастиц в форме «ядро в оболочке» и установлена их высокая электрокаталитическая активность в электросинтезе аминофенолов. Синтезировано 16 новых клатратных комплексов цитизина. Их строение изучено физико-химическими методами. Новые производные цитизина изучены на специфические вирусоингибирующие, антимикробные и цитотоксические свойства.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2 кг/тәулік қуаттылығы бар көмірді белсендіру бойынша тәжірибелік қондырғы жасалып, «Евромет» ЖШС және «Шұбаркөл Көмір» АҚ кокс бризінен белсендірілген көмір алынды. «Молекулалық импринтинг» әдісін қолдану арқылы көміртекті нанотүтіктерді енгізу арқылы құрамында амині бар гумин қышқылдары негізінде композициялық материалдарды алу әдістері әзірленді, олардың құрамы және физика-химиялық қасиеттері зерттелді. Мыс (ІІ) және күміс (І) ферриттерінің негізінде Fe-Cu- және Fe-Ag-композиттері синтезделді. Биметалды Cu-Ni және Ag-Ni микро- және нанобөлшектерінің «қабаттағы ядро» формасындағы құрылысы зерттелді және олардың аминофенолдардың электрсинтезіндегі жоғары электркатализдік белсенділігі анықталды. Зерттеу нәтижелері бойынша цитизиннің 16 жаңа клатраттық кешені синтезделді. Олардың құрылымы физика-химиялық әдістермен зерттелді. Цитизиннің жаңа биобелсенді туындыларының арнайы вирустарды тежеушілікке, микробтарға қарсы және цитоулылыққа қарсы қасиеттері зерттелді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : На стадии исследований.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу жағдайында.

Level of implementation (in Russian) : Опытные испытания. Определены технологические параметры активации и характеристики сорбентов, изучена их поглотительная способность на примере фенола. Изучена сорбционная способность композитных материалов на основе аминосодержащих гуминовых кислот с внедрением углеродных нанотрубок. Исследовано влияние полимеров и термической обработки на электрохимическое восстановление катионов металлов и электрокаталитическую активность в электрогидрировании нитрозо- и нитрофенолов. Проводится биоскрининг новых производных цитизина на различные виды биоактивности.

Level of implementation (in Kazakh) : Эксперименттік сынақтар. Сорбенттердің активтенуінің технологиялық параметрлері мен сипаттамалары анықталды, олардың сіңіру қабілеті фенол мысалында зерттеледі. Көміртекті нанотүтіктерді енгізе отырып, құрамында аминді гумин қышқылдары негізіндегі композициялық материалдардың сорбциялық қабілеті зерттелді. Нитрозо- және нитрофенолдарды электрогидрлеуде металл катиондарының электрохимиялық тотықсыздануына және электрокаталитикалық белсенділігіне полимерлер мен термиялық өңдеудің әсері зерттелді. Биобелсенділіктің әртүрлі түрлеріне арналған жаңа цитизин туындыларының биоскринингі жүргізілуде.

Efficiency (in Russian) : Применение методов микроволновой химии в процессах переработки и утилизации углеотходов, побочных продуктов химических производств позволят значительно сократить время проведения реакций, увеличить выход и качественные показатели конечных композитных материалов.

Efficiency (in Kazakh) : Микротолқынды химияның әдістерін қолдану көмірқалдықтарын, химия өндірісінің қосалқы өнімдерін өңдеу мен іске асыруда қолдану реакцияларды жүргізу уақыттарын көп қысқартуға мүмкіншілік береді, өнімдердің шығымын және композитті материалдардың сапалық көрсеткіштерін жақсартады.

Field of application (in Russian) : Углехимия, электрокатализ, органический синтез.

Field of application (in Kazakh) : Көмірхимиясы, электрокатализ, органикалық синтез.