The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются образцы шунгитовых пород месторождения Коксу, нефти месторождений Каражанбас, Мунайлы и Тенгиз, нефтезагрязненные почвы месторождений Озен и Жетыбай, полигона ТОО «Эко-су тазарту».

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны – Көксу кен орнының шунгит жыныстарының үлгілері, Қаражанбас, Мұнайлы және Теңіз кен орындарының мұнайлары, Өзен және Жетібай кен орындарының «Эко-су тазарту» ЖШС полигонының мұнаймен ластанған топырақтары.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – разработка сорбентов на основе шунгитовых пород месторождения Коксу для очистки нефтяного загрязнения почв и их опытно-промышленное испытание.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – топырақты мұнайлы ластанулардан тазарту үшін Көксу кен орнының шунгит жыныстары негізінде сорбенттер әзірлеу және оларды тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтан өткізу.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: энергодисперсионная спектроскопия, сканирующая электронная микроскопия, механохимическая активация, газожидкостная хроматография.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: энергодисперстік спектроскопия, сканирлеуші электрондық микроскопия, механохимиялық активтендіру, газсұйықты хроматография.

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработанные сорбенты на основе шунгитовых пород месторождения Коксу испытаны для очистки модельных и реальных образцов нефтезагрязненных почв, определены сорбционные емкости сорбентов, степени деструкции нефти в статических и динамических условиях. Выявлены оптимальные условия работы сорбентов для очистки нефтезагрязненных почв. Определены активности нефтеокисляющих микроорганизмов при сорбционной очистке нефтезагрязненных почв. Выявлены оптимальные условия активности микроорганизмов при сорбционной очистке нефтезагрязненных почв. Получен акт опытно-промышленных испытаний сорбентов на нефтезагрязненном участке полигона ТОО «Эко-су тазарту». Выданы практические рекомендации для внедрения сорбентов в практическое применение и разработана технологическая схема получения биосорбента. Новизна работы заключается в том, что впервые сорбенты на основе модифицированных шунгитовых пород месторождения Коксу использованы для очистки нефтезагрязненных почв.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Көксу кен орнының шунгит жыныстары негізінде әзірленген сорбенттер мұнаймен ластанған топырақтың реалды және модельді үлгілерін тазалау үшін сынақтан өткізілді, статикалық және динамикалық жағдайларда сорбенттердің сорбциялық сыйымдылығы, мұнайдың деструкция дәрежесі анықталды. Мұнаймен ластанған топырақты тазарту үшін сорбенттердің оңтайлы жұмыс шарттары анықталды. Мұнаймен ластанған топырақты сорбциялық тазалауда мұнай тотықтырғыш микроорганизмдердің белсенділігі анықталды. «Эко-су тазарту» ЖШС полигонының мұнаймен ластанған топырағын сорбенттермен тәжірибелік-өнеркәсіптік тазарту сынақтарының актісі алынды. Сорбенттерді практикалық пайдалануға енгізу үшін практикалық ұсынымдар берілді және биосорбентті алудың технологиялық сызбанұсқасы әзірленді. Жұмыстың жаңалығы - Көксу кен орнының түрлендірілген шунгит жыныстары негізінде әзірленген сорбенттер алғаш рет мұнаймен ластанған топырақ үлгілерін тазарту үшін қолданылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные технико-экономические показатели испытанных сорбентов на основе модифицированных шунгитовых пород месторождения Коксу - сорбционная емкость 1,86 г/г в статических условиях и 2,85 г/г в динамических условиях; степень деструкции нефти 87,5-90,5 %. Через 60 суток степень очистки нефтезагрязненной почвы биосорбентом составила 67,7 %, при этом содержание нефти в почве снизилось с 15,8 до 5,1 %.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Көксу кен орнының түрлендірілген шунгит жыныстары негізіндегі сынақтан өткізілген сорбенттердің негізгі техника-экономикалық көрсеткіштері - сорбциялық сыйымыдылығы статикалық жағдайда 1,86 г/г және динамикалық жағдайда 2,85 г/г; мұнайды деструкциялау дәрежесі 87,5-90,5 %. Мұнаймен ластанған топырақты биосорбентпен тазарту дәрежесі 60 тәуліктен кейін 67,7 %-ды құрады, топырақтағы мұнай мөлшері 15,8-ден 5,1 %-ға дейін азайды.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Через 60 суток степень очистки нефтезагрязненной почвы сорбентом составила 67,7 %.

Efficiency (in Kazakh) : Мұнаймен ластанған топырақты сорбентпен тазарту дәрежесі 60 тәуліктен кейін 67,7 %-ды құрады.

Field of application (in Russian) : Область применения работы - очистка почвы от нефтяных загрязнений.

Field of application (in Kazakh) : Жұмыстың қолданылу саласы - топырақты мұнай ластануларынан тазарту.