The object of research, development or design (in Russian) : Крупный рогатый скот мясных пород.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Етті бағыттағы ірі қара мал тұқымдары.

Aim of work (in Russian) : Совершенствование методологии и разработка технологии эффективного управления селекционным процессом сохранения и совершенствования генетических ресурсов в мясном скотоводстве.

Aim of work (in Kazakh) : Етті мал шаруашылығындағы генетикалық ресурстарды сақтау мен жетілдірудің селекциялық процесін тиімді басқару әдістемесін жетілдіру және технологиясын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Рассчитана экономическая эффективность выращивания молодняка мясных пород. Испытания бычков мясных пород согласно Приказа МСХ РК от 19 июля 2010 года № 456. Индексная оценка генетической племенной ценности осуществлялась методом BLUP. Проводились методы клинической диагностики и терапии животных.

Методы исследования (на казахском) : Етті бағыттағы ірі қара тұқымдарының төлдерін өсірудің экономикалық тиімділігі есептелді. Етті бағыттағы ірі қара мал тұқымдарының бұқашықтарын сынау ҚР АШМ 2010 жылғы 19 шілдедегі № 456 бұйрығына сәйкес жүргізілді. Генетикалық асылтұқымды индекстік бағалау BLUP әдісімен жүзеге асырылды. Малдарды клиникалық диагностикалау және емдеу әдістері жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведен анализ экономической оценки эффективности выращивания молодняка 5 племенных мясных пород. Сняты с испытания по собственной продуктивности 236 бычков аулиекольской породы. При оценке по качеству потомства улучшателем признан бык-производитель Памир № KZT183251512 из заводской линии Пиона 6118к, быки-производители Арзамаса № KZT183248538 из заводской линии Шамана 1161к и № KZT183220355 из заводской линии Вьюна 712к - нейтральными, бык-производитель № KZT183665377 из родственной группы Вискоунт FR-11 оказался ухудшателем. В ТОО «Москалевское» комплексному индексу 105 % и более соответсвовали 55 бычков аулиекольской породы, в ТОО «Агрофирма Каркын» 40 голов. Были рассчитаны индексы племенной ценности для 2 942 102 голов животных, в том числе: 1 572 443 голов казахской белоголовой породы, из них 558 463 голов живых животных; аулиекольской породы (239 520 гол.) - 86 907 голов; абердин-ангусской породы (613 819 гол.) - 161 849 голов; герефордской породы (448 974 гол.) - 110 535 голов; калмыцкой породы (67 346 гол.) - 13 570 голов, соответственно.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Етті бағыттағы малдардың 5 асыл тұқымды төлдерін өсіру тиімділігін экономикалық бағалауға талдау жүргізілді. Әулиекөл тұқымының 236 бұқасы өз өнімділігі бойынша сынаққа алынды. Ұрпақтарының сапасы бойынша бағалау кезінде Пион 6118к зауыттық желісінен Памир № KZT183251512 өндіруші – бұқасы жақсартушы болып, Шаман 1161к зауыттық желісінен Арзамас № KZT183248538, Вьюн 712к зауыттық желісінен № KZT183220355 өндіруші – бұқалары – бейтарапқа жатқызылса, Вискоунт FR-11 туыстық тобынан № KZT183665377 бұқасы нашарлатушы болып шықты. "Москалевское" ЖШС-де әулиекөл тұқымының 55 бас, "Агрофирма Каркын" ЖШС-де 40 бас бұқашықтары 105% және одан да көп кешенді индекске сәйкес келді. 2 942 102 бас малдардың асыл тұқымды құндылық индекстері есептелді, оның ішінде: 1 572 443 бас қазақ ақбас тұқымы, оның ішінде 558 463 бас тірі малдар; сәйкесінше әулиекөл тұқымы (239 520 бас) – 86 907 бас; абердин-ангус тұқымы (613 819 бас.) – 161 849 бас; герефорд тұқымы (448 974 бас.) – 110 535 бас; қалмақ тұқымы (67 346 бас.) – 13 570 бас.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : За исследуемый период у ввезенного мясного скота абердин-ангусской, герефордской и калмыцкой пород в период их адаптации было зарегистрировано 13 нозологических единиц инфекционных болезней: вирусная диарея, инфекционный ринотрахеит, паратуберкулез и хламидиоз.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу жүргізу кезеңінде әкелінген етті бағыттағы абердин-ангус, герефорд және қалмақ мал тұқымдарының бейімделуі барысында 13 жұқпалы аурулардың нозоологиялық бірлігі тіркелді: вирустық диарея, инфекциялық ринотрахеит, паратуберкулез және хламидиоз.

Level of implementation (in Russian) : Впервые в Казахстане внедрена в 4 базовых хозяйствах инновационная система индивидуального учета поедаемости кормов и взвешивания GrowSafe.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазақстанда алғаш рет 4 базалық шаруашылықта жем-шөп жеуді жеке есепке алудың және GrowSafe өлшеудің инновациялық жүйесі енгізілді.

Efficiency (in Russian) : Уровень рентабельности продаж в исследуемых хозяйствах от реализации бычков в возрасте 15 месяцев казахской белоголовой породы составил в среднем 42,53%, ангусской породы – 41,44%, герефордской породы – 43,43%, аулиекольской породы – 42,71%, калмыцкой породы – 38,38 %.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттелетін шаруашылықтарда бұқашықтарды сатудан түскен рентабельділік деңгей орташа есеппен қазақтың ақбас тұқымы бойынша – 42,53%, ангус тұқымы – 41,44%, герефорд тұқымы – 43,43%, әулиекөл тұқымы – 42,71%, қалмақ тұқымы – 38,38% құрады.

Field of application (in Russian) : Животноводство.

Field of application (in Kazakh) : Мал шаруашылығы.