The object of research, development or design (in Russian) : Интродуцированные сорта и гибриды плодовых, ягодных культур и винограда.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің интродукцияланған сорттары мен будандары.

Aim of work (in Russian) : Пополнение, сохранение генофонда и совершенствование сортимента плодовых, ягодных культур и винограда новыми конкурентоспособными сортами и изучение интродуцированные сорта в разных климатических условиях РК.

Aim of work (in Kazakh) : Жеміс, жидек және жүзімнің генқорын жаңа бәсекеге қабілетті сорттармен ассортиментін жақсарту, толықтыру, сақтау және ҚР-ның әртүрлі климаттық жағдайларында интродукцияланған сорттарды зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Изучение образцов генофонда проводились по общепринятой в странах СНГ мето-диками «Сортоизучения и селекции плодовых и ягодных культур» (Орел, 1999г.), «Изуче-ние сортов винограда» (Лазаревский А.И.,1963), исследования по клональному микрораз-множению (ReedB.M., USA 2000).

Методы исследования (на казахском) : Ген қоры үлгілері ТМД мемлекеттерінде жалпы қабылданған «Жеміс және жидек дақылдарының сорттарын зерттеу және сұрыптау» (Орел, 1999), «Жүзім сорттарын зерттеу» (Лазаревский М.А., 1963), криоконсервация мен клондық микрокөбейту (Reed B. M., USA 2000) әдістемелері бойынша жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые для почвенно- климатических условий юга–востока, севера, северо-востока, восточного Казахстана Казахстана завезены высокопродуктивные сорта и дана оценка адаптивности. За 2020г генофонд пополнился путем интродукции 30 образцами плодовых, ягод-ных культур и винограда из России, Киргизии и др. НИУ. На изучении находилась 1050 сортов, по комплексу хозяйственно-ценных призна-ков выделено 30 сортообразца. Генофонд сохранен 1013 сортообразца, в том числе in vitro- 220. подготовлены документы и переданы в ГСИ 1 сорт яблони Чудное. Для пополнения банка гермоплазмы in vitro введены в асептическую культуру 26 сортообразцов плодовых, ягодных культур и винограда. Казахстанские сорта имеют более высокую урожайность, вследствие высокого уровня адаптивности новых сортов их урожайность по годам более стабильна, что также повышает их экономическую эффективность.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазақстанның оңтүстік-шығыс, солтүстік, солтүстік-шығыс, шығыс аймақтарына топырақ-климаттық жағдайлары үшін бірінші рет Қазақстан жоғары өнімді сорттарды әкелді және бейімделудің бағасы берілді. 2020 жыл ішінде генқоры Ресейден, Қырғызстаннан және басқа да ғылыми-зерттеу институттарынан 30 жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің сорттары интродукция арқылы толықтырылды. Зерттеуде 1050 сорт болды, бағалы-шаруашылық белгілері бойынша жеміс, жидек дақылдары мен жүзімнің 30 сорт үлгісі бөлінді. Генофонд 1013 сұрып, оның ішінде in vitro - 220 сақталды. Гермплазмалық банкті толтыру үшін өсімдіктің асептикалық дақылына жеміс, жидек және жүзімнің 26 сортүлгілері енгізілді. Қазақстандық сорттар жоғары өнімділікке ие, жаңа сорттардың бейімделу деңгейінің жоғары болуына байланысты олардың өнімділігі жылдар бойынша тұрақты болып келеді, бұл олардың экономикалық тиімділігін де арттырады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Заложены в 2020г коллекционные насаждения с целью сортозучения на площади – 0,2 га плодовых, 0,1 га винограда отечественными сортами, маточник ягодных культур -0,62 га., демонстрационный сад - 0,5 га и виноградники- 0,3га. Для внедрения выращено 9500 саженцев и 3 тыс. перспективных форм Апорта.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Коллекциялық 0,2 га көлемде жеміс бағы, 0,1 га жүзімнің отандық сорттары, 0,62 га жидек аналық бақ, 0,5 га демонстрациялық бақ және 0,3 га жүзімдік отырғызылды. Өндіріске енгізу үшін 9500 көшет өсірілді, оның ішінде Апорттың 3000 болашағы зор түрлері.

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения – перспективных сорта внедрены в региональный филиал «Са-рыагаш» и ТОО «Сарыагаш жер сиы» Сарыашского района, Туркестанской области.

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізу дәрежесі - жүзімнің болашағы зор сорттары 150 дана мөлшерінде «Сарыагаш» аймақтық филиалы және ЖШС «Сарыағаш жер сиы» Жемісті ауылы, Сарағаш ауданы, Түркістан облысына қалемшелер жіберілді.

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Плодоводство, виноградарство, биотехнология.

Field of application (in Kazakh) : Жеміс, жүзім шаруашылығы, биотехнология.