The object of research, development or design (in Russian) : Опытные участки полей двух крестьянских хозяйств, находящихся в Восточно – Казахстанской области (КХ «Ернар») и Павлодарской области (ТОО «КХ «Маяк»).

The object of research, development or design (in Kazakh) : Шығыс Қазақстан облысында ("Ернар" ШҚ) және Павлодар облысында ("Маяк "ШҚ"ЖШС) орналасқан екі шаруа қожалығының тәжірибелік учаскелері.

Aim of work (in Russian) : Анализ и обзор существующих методик и разработок современных передовых зарубежных программных продуктов для поддержания «умного» сельского хозяйства с целью определения наиболее оптимальной модели взаимодействия элементов точного земледелия в растениеводстве, а также выбора входных и выходных данных, необходимых для развития и внедрения интеллектуального сельского хозяйства.

Aim of work (in Kazakh) : Өсімдік шаруашылығындағы нақты егіншілік элементтерінің өзара іс-қимылының неғұрлым оңтайлы моделін айқындау, сондай-ақ зияткерлік ауыл шаруашылығын дамыту мен енгізу үшін қажетті кіріс және шығыс деректерін таңдау мақсатында "ақылды" ауыл шаруашылығын қолдау үшін қазіргі заманғы озық шетелдік бағдарламалық өнімдердің қолданыстағы әдістемелері мен әзірлемелерін талдау және шолу.

Методы исследования (на русском) : Применялись общенаучные и специальные методы исследования. Общенаучные методы - анализ передовых мировых достижений в области точного земледелия в растениеводстве, обзор опыта применения различного программного обеспечения в аграрном секторе, математическое моделирование для прогнозирования основных характеристик объектов. Специальные эмпирические методы: – агрохимическая оценка состояния почвы с целью выявления проблем организации и обеспечения комплекса почвенных обследований для обоснованного проведения дальнейших агротехнических и землеустроительных мероприятий; - исследовательский сравнительно-исторический метод для выявление общего и особенного в развитии растениеводства в различных областях Восточного региона страны, в зависимости от климатических условий, состояния почвы, наличия специализированного оборудования, уровня цифровизации и других критериев.

Методы исследования (на казахском) : Жалпы ғылыми және арнайы зерттеу әдістері қолданылды. Жалпы ғылыми әдістер-өсімдік шаруашылығындағы нақты егіншілік саласындағы әлемдік озық жетістіктерді талдау, аграрлық секторда әртүрлі бағдарламалық қамтамасыз етуді қолдану тәжірибесіне шолу, объектілердің негізгі сипаттамаларын болжау үшін математикалық модельдеу. Арнайы эмпирикалық әдістер: - одан әрі агротехникалық және жерге орналастыру іс-шараларын негізді жүргізу үшін топырақты зерттеу кешенін ұйымдастыру және қамтамасыз ету проблемаларын анықтау мақсатында топырақтың жай-күйін агрохимиялық бағалау; -климаттық жағдайларға, топырақтың жай-күйіне, мамандандырылған жабдықтың болуына, цифрландыру деңгейіне және басқа критерийлерге байланысты елдің шығыс аймағының әртүрлі аймақтарында өсімдік шаруашылығының дамуындағы жалпы және Ерекше әдісті анықтаудың Салыстырмалы-тарихи әдісі.

Obtained results and novelty (in Russian) : Разработаны методики получения трех водорастворимых производных фуллеренов для последующего синтеза и апробации в полевых условиях. Создана Вэб – страница проекта на сайте вуза. Проведен семинар «Анализ современных передовых зарубежных программных продуктов для поддержания «умного» сельского хозяйства» с участием представителей крестьянских и фермерских хозяйств, поставщиков техники и БПЛА, представителей вузов, зарубежных ученых из США и России. Научные результаты представлены и опубликованы: - 6th International Conference on Smart and Sustainable Technologies 2021 - SpliTech 2021, Split, Croatia, September 2021, Rakhymberdina M.Ye., Sadenova M.A., Kulenova N.A., Utegenova M. E., Klemeš J.J. «Smart Green Agriculture on Industrially Polluted Agricultural Landscapes» DOI:1023919/ SpliTech52315.2021.9566460; - 24th Conference on Process Integration for Energy Saving and Pollution Reduction - PRES'21 - Brno, Czech Republic, November 2021 Rakhymberdina M.Ye., Sadenova M.A., Kulenova N.A., Asangaliyev Ye. A., Shaimardanova B. Kh., Toguzova M. M., Varbanov P. S., Shaimardanov Zh. K. «Nanopreparations Impact on Soybeans Growth and Development under Conditions of Piedmont Zone of East Kazakhstan» // CHEMICAL ENGINEERING TRANSACTIONS VOL. 88, pp. 1219-1224, DOI:10.3303/CET2188216. Новизна - разработка концептуальной модели интеллектуального сельского хозяйства для последующей разработки ПО «Планшет фермера» в системе МОИСС ДЗЗ для развития цифрового сельского хозяйства Казахстана

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Далада кейіннен синтездеу және сынау үшін суда еритін фуллерендердің үш түрін алу әдістері жасалды. ЖОО сайтында жобаның веб-парағы құрылды. Шаруа және фермер қожалықтары өкілдерінің, техника мен ПҰА-ларын жеткізушілердің, жоғары оқу орындары өкілдерінің, АҚШ пен Ресейдің шетелдік ғалымдарының қатысуымен "ақылды "Ауыл шаруашылығын қолдауға арналған заманауи озық шетелдік бағдарламалық өнімдерді талдау" семинары өткізілді. Ғылыми нәтижелері ұсынылды және жарияланды: - 6th International Conference on Smart and Sustainable Technologies 2021 - SpliTech 2021, Split, Croatia, September 2021, Rakhymberdina M.Ye., Sadenova M.A., Kulenova N.A., Utegenova M. E., Klemeš J.J. «Smart Green Agriculture on Industrially Polluted Agricultural Landscapes» DOI:1023919/ SpliTech52315.2021.9566460; - 24th Conference on Process Integration for Energy Saving and Pollution Reduction - PRES'21 - Brno, Czech Republic, November 2021 Rakhymberdina M.Ye., Sadenova M.A., Kulenova N.A., Asangaliyev Ye. A., Shaimardanova B. Kh., Toguzova M. M., Varbanov P. S., Shaimardanov Zh. K. «Nanopreparations Impact on Soybeans Growth and Development under Conditions of Piedmont Zone of East Kazakhstan» // CHEMICAL ENGINEERING TRANSACTIONS VOL. 88, pp. 1219-1224, DOI:10.3303/CET2188216. Жаңашылдық-Қазақстанның цифрлық Ауыл шаруашылығын дамыту үшін ЖҚЗ МЖМБС жүйесінде "фермер планшеті" бойынша кейіннен әзірлеу үшін зияткерлік ауыл шаруашылығының тұжырымдамалық моделін әзірлеу.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Предложен проект архитектуры мобильного приложения, включающий использование методов интернета вещей для решения практических задач оптимизации технологий точного земледелия, применимых в условиях Восточного Казахстана. Рекомендации по количеству внесенных удобрений на основании проведенного обследования оценки состояния плодородия почв на экспериментальных полях крестьянских хозяйств.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Шығыс Қазақстан жағдайларында қолданылатын дәлме-дәл егіншілік технологияларын оңтайландырудың практикалық міндеттерін шешу үшін заттар интернетінің әдістерін пайдалануды қамтитын мобильді қосымша архитектурасының жобасы ұсынылды. Шаруа қожалықтарының эксперименттік алқаптарындағы топырақ құнарлылығының жай-күйін бағалауды жүргізілген зерттеу негізінде енгізілген тыңайтқыштар саны бойынша ұсынымдар.

Level of implementation (in Russian) : Результаты обзора о перспективах применения многоуровневой облачной интеллектуальной сельскохозяйственной системы (МОИСС) ДЗЗ и БПЛА в развитии цифрового сельского хозяйства обобщены и внедрены в образовательную программу 5В090300 «Землеустройство» для бакалавров по дисциплине «ГИС технологии в системе точного земледелия». В рабочей учебной программе (силлабусе) по дисциплине «ГИС технологии в системе точного земледелия» включены следующие темы лекционных занятий: Технология агрохимического мониторинга земель. Принципы составления почвенных карт и агрохимических картограмм; Применение ГИС при внедрении технологий "точного земледелия". Принципы построения ГИС; Составление агрохимических картограмм в программе QGIS.

Level of implementation (in Kazakh) : Цифрлық Ауыл шаруашылығын дамытуда ЖҚЗ және ҰҰА көп деңгейлі бұлтты зияткерлік ауыл шаруашылығы жүйесін (МЖМБС) қолдану перспективалары туралы шолу нәтижелері жинақталған және "нақты егіншілік жүйесіндегі ГАЖ технологиялар" пәні бойынша бакалаврлар үшін 5В090300 "Жерге орналастыру"білім беру бағдарламасына енгізілген. "Нақты егіншілік жүйесіндегі ГАЖ технологиялары" пәні бойынша жұмыс оқу бағдарламасына (силлабуста) дәрістік сабақтардың мынадай тақырыптары енгізілген: жерлерді агрохимиялық мониторингілеу технологиясы. Топырақ карталары мен агрохимиялық картограммаларды жасау принциптері; "Нақты егіншілік" технологияларын енгізуде ГАЖ қолдану. ГАЖ құру принциптері; QGIS бағдарламасында агрохимиялық картограммаларды құрастыру.

Efficiency (in Russian) : Ожидается, что использование фуллеренолов на экспериментальных участках крестьянских хозяйств – партнеров проекта позволит повысить стрессоустойчивость растений и урожайность в пересчете на зеленую массу. Внедрение разрабатываемого ПО «Планшет фермера» с учетом адаптации их к условиям и потребностям цифрового сельского хозяйства в Восточном регионе страны будет способствовать снижению расхода материальных ресурсов (дифференцированное внесение удобрений и др.).

Efficiency (in Kazakh) : Жоба серіктестері – шаруа қожалықтарының тәжірибелік учаскелерінде фуллеренолдарды пайдалану өсімдіктердің күйзеліске төзімділігін және жасыл массаға қайта есептегенде шығымдылығын арттыруға мүмкіндік береді деп күтілуде. Әзірленіп жатқан "фермер планшеті" БҚ-ны олардың елдің шығыс өңіріндегі цифрлық ауыл шаруашылығының жағдайлары мен қажеттіліктеріне бейімделуін ескере отырып енгізу материалдық ресурстар шығынын азайтуға (тыңайтқыштарды саралап енгізу және т.б.) ықпал ететін болады.

Field of application (in Russian) : Предприятия агропромышленного комплекса и учебные заведения, ведущие подготовку специалистов по направлениям информационные технологии в сельском производстве

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығындағы ақпараттық технологиялар бағыттары бойынша мамандар даярлауды жүргізетін агроөнеркәсіптік кешен кәсіпорындары және оқу орындары