The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются математические модели процессов тепло- и массопереноса, которые происходят при коммутации электрических контактов в цепях переменного тока. В этих моделях учтено наличие смежных зон в теле контактов, находящихся в различных агрегатных состояниях (твердая, жидкая и газовая фазы), и их развитие с течением времени.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектілері айнымалы ток тізбектеріндегі электр байланыстарын ауыстыру кезінде пайда болатын жылу және масса беру процестерінің математикалық модельдері болып табылады. Бұл модельдер әртүрлі агрегаттық күйлерде (қатты, сұйық және газ фазалары) орналасқан контактілер денесінде іргелес аймақтардың болуын және олардың уақыт өте келе дамуын ескереді.

Aim of work (in Russian) : 1) Разработать и исследовать математические модели динамики процессов с фазовыми переходами, протекающие при коммутации электрических контактов в цепях переменного тока; 2) Разработать методы решения соответствующих краевых задач со свободными границами и на их основе провести анализ влияния различных факторов на динамику процесса коммутации для выбора оптимальных параметров и режимов коммутации.

Aim of work (in Kazakh) : 1) Айнымалы ток тізбектеріндегі электр байланыстарын ауыстыру кезінде пайда болатын фазалық ауысулар процестерінің динамикасының математикалық модельдерін жасау және зерттеу; 2) Еркін шекаралары бар тиісті шекаралық есептерді шешу әдістерін әзірлеу және олардың негізінде коммутацияның оңтайлы параметрлері мен режимдерін таңдау үшін коммутация процесінің динамикасына әртүрлі факторлардың әсерін талдау.

Методы исследования (на русском) : Формулирование математических краевых задач в цилиндрической и сферической системах координат для температурного поля и электрического потенциала в смежных эволюционирующих областях, соответствующих разным фазовым состояниям материала контактов, с учетом влияния дугового разряда и фазовых переходов. Исследование краевых задач и построение конструктивных алгоритмов их решения путем сведения к интегральным уравнениям, применения тепловых полиномов и вариационных методов.

Методы исследования (на казахском) : Доғалық разряд пен фазалық ауысулардың әсерін ескере отырып, байланыс материалының әртүрлі фазалық күйлеріне сәйкес келетін іргелес дамып келе жатқан аудандардағы температуралық өріс пен электрлік потенциал үшін цилиндрлік және сфералық координаттар жүйелеріндегі математикалық шекаралық есептерді тұжырымдау. Аймақтық есептерді зерттеу және оларды шешудің құрылымдық алгоритмдерін интегралды теңдеулерге, жылу көпмүшелері мен Вариациялық әдістерді қолдану арқылы құру.

Obtained results and novelty (in Russian) : 1) Построена математическая модель динамики нагрева замкнутых контактов при переменном токе; 2) Исследована задача Стефана с нелинейными теплофизическими коэффициентами; 3) Исследована пространственная цилиндрическая модель динамики тепловых процессов в жидкометаллическом электроконтактном мостике при переменном токе: 4) Разработаны квантовые алгоритмы дискретного и непрерывного оператора для решения краевых задач со свободной границей: 5) Известный метод коллокаций адаптирован для решения пространственной задачи Стефана. В результате проведенных исследований получены новые знания в динамике электроконтактных процессов, связанных с учетом переменных токов и в зависимости теплофизических параметров материала контактов от температуры, которые могут быть использованы при конструировании контактных систем электрических аппаратов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1) Айнымалы ток кезінде жабық контактілерді қыздыру динамикасының математикалық моделі жасалды; 2) Зерттелген міндет Стефан с нелинейными ыстықпен әсер ету коэффициентімен; 3) Айнымалы ток кезіндегі сұйық металды электроконтакт көпіріндегі жылу процестері динамикасының кеңістіктік цилиндрлік моделі зерттелді: 4) Еркін шекарадағы шекаралық есептерді шешу үшін дискретті және үздіксіз оператордың кванттық алгоритмдері жасалды: 5) Белгілі коллокация әдісі Стефанның кеңістіктік мәселесін шешуге бейімделген. Зерттеулер нәтижесінде ауыспалы токтарды ескере отырып және контактілер материалының термофизикалық параметрлеріне байланысты Электр аппараттарының байланыс жүйелерін жобалау кезінде қолдануға болатын электр байланысы процестерінің динамикасында жаңа білім алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Экономическая и индустриальная заинтересованность в реализации проекта основывается на том, что полученные результаты могут быть использованы не только в контактных системах электрических аппаратов, но и в других областях, где используются коммутационные системы. Разрабатываемые в проекте модели и методы решения задач коммутации могут быть экстраполированы также и для слаботочных коммутационных систем, таких как реле, герконы и герсиконы.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаны іске асыруға және оның нәтижелерін алуға экономикалық және өнеркәсіптік қызығушылық тек алынған электрлік аппараттардың байланыс жүйелерінде ғана емес, сондай-ақ коммутация жүйелері қолданылатын басқа да салаларда пайдаланылуы мүмкін. Жобада әзірленген коммутация проблемаларын шешуге арналған модельдер мен әдістер реле, рейдтік коммутаторлар және комбайндар секілді төмен қысымды коммутация жүйелері үшін де экстраполяцияға болады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Конструирование и опытно-промышленное изготовление экономичных и эрозионно устойчивых коммутационных устройств.

Field of application (in Kazakh) : Үнемді және эрозионды тұрақты коммутациялық құрылғыларды құрастыру және тәжірибелік-өнеркәсіптік дайындау.