The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: экологические процессы в озерах, т. е. процессы взаимодействия гидробионтов, их популяций и сообществ между собой и с абиотическими компонентами водных экосистем, а также воздействие человека на эти процессы.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объекттері: көлдердегі экологиялық процесстер, д.а. гидробионттардың, олардың популяциялары мен қауымдастықтарының өзара және су экожүйелерімен байланыстары, сонымен қатар осы процесстерге адамдардың әсері.

Aim of work (in Russian) : Целью исследования является гидробиологические и метогеномное изучение гидробионтов и микробиома внутренних водоемов Западного Казахстана и использование их как маркеров экологического состояния окружающей среды, комплексная оценка их влияния на состояние рыбных ресурсов и водной растительности.

Aim of work (in Kazakh) : Зерттеу мақсаты: Батыс Қазақстан ішкі суқоймаларының микробиомы мен гидробионттарын гидробиологиялық және метагеномды зерттеу, оларды қоршаған ортаның экологиялық жағдайының маркері ретінде пайдалану және олардың балық қорының және су өсімдіктерінің жағдайына әсерін кешенді бағалау.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: Дистанционное зондирование космических снимков Landsat 7 и MODIS. Географические координаты определяли с помощью спутниковой навигационной системы (GPS). Для оценки качества воды исследуемого района проведен отбор поверхностной природной воды согласно СТ РК ГОСТ Р 51592-2003. При микроскопировании использовали световые микроскопы Micros МС 300 (TS), тринокулярный и Альтами Био 6. Оценка уровня кормности водоёмов по зообентосу будет дана по С.П. Китаеву. Статистическая обработка данных будет выполнена с использованием стандартного пакета STATISTICA 6.0.

Методы исследования (на казахском) : Қолданылған зерттеу әдістері: Дистанционды зондтау кезінде Landsat 7 және MODIS ғарыштық суреттері қолданылады. Географиялық координаталар жер серіктік навигациялық жүйелер (GPS) арқылы анықталды.Зерттелетін ауданның су сапасын тексеру мақсатында, табиғи судың беткі қабатынан СТ ҚР МЕМСТ Р 51592-2003 сәйкес жүргізілді. Микроскоптау кезінде Micros МС 300 (TS) жарықтық микроскоптары,тринокулярлы және Альтами Био 6 микроскоптарыпайдаланылады. Суқоймалардың зообентос бойынша азықтық қорын С.П. Китаев бойынша анықталады. Мәліметтердің статистикалық өңдеу STATISTICA 6.0 стандартты пакетін пайдалану арқылы жасалады.

Obtained results and novelty (in Russian) : За 2021 год в результате проведенных исследований: изучены факторы влияющие на озера, проведен комплекс гидробиологических исследований, изучен химический состав озер, проведено выделение ДНК и высокопроизводительное секвенирование, оценка состояния промысловых видов рыб, исследование флористического сотава озер и определено влияние природно-климатических факторов на формирование сообщества гидробионтов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2021 жылы зерттеулер нәтижесінде: көлдерге әсер етуші факторлар зерттелді, кешенді гидробиологиялық жұмыстар жүргізілді, көлдердің химиялық құрамы зерттелді, ДНҚ бөліп алу және жоғары өнімді секвенерлеу жүргізілді, кәсіпшілік балық түрлерінің қазіргі жағдайына баға берілді, көлдердің флористикалық құрамы зерттелді және табиғи-климаттық факторлардың гидробионттардың қауымдастықтарының қалыптасуына әсері анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : метод, способ

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : әдіс, тәсіл

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілген жоқ

Efficiency (in Russian) : В последние десятилетия в озерах региона наблюдается сокращение запасов и резкое падение численности ценных видов рыб, вызванные негативными последствиями изменения климата и антропогенного воздействия. Планируемые исследования сезонной и трехлетней динамики состава гидробионтов и микробиома являются основой для дальнейшего мониторинга и прогнозирования развития водоемов.

Efficiency (in Kazakh) : Соңғы он жылдықта өңірдегі көлдерде антропогендік әсер мен климаттың өзгеруінің негативті салдарынан құнды балықтардың сандық көрсеткіштерінің күрт төмендеуі мен балық қорының қысқаруы байқалады. Жоспарланып отырған гидробионттар мен микробиом құрамының кезеңдік және үш жылдық динамикасын зерттеу, суқоймалардың дамуын жобалау мен ары қарай мониторинг жүргізудің негізі болады.

Field of application (in Russian) : экология, гидробиология, рыбное хозяйство

Field of application (in Kazakh) : экология, гидробиология, балық шаруашылығы