Inventory number IRN Number of state registration
0321РК00935 AP09260228-KC-21 0121РК00418
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 18562241.16 AP09260228
Name of work
Усиление государственного регулирования социальной сферы Республики Казахстан в постпандемийный период
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Аширбекова Лаура Жалгасовна
0
0
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Объектом исследования являются системы здравоохранения, образования, занятости и социальной защиты населения.

Зерттеу объектісі - денсаулық сақтау, білім беру, жұмыспен қамту және халықты әлеуметтік қорғау жүйелері болып табылады.

Цель работы - Разработка теоретических предложений по усилению государственного регулирования социальной сферы на основе проведения литературного обзора, анализа нормативно-правовых документов РК и международных организаций, изучения зарубежного опыта и методологических подходов к оценке последствий пандемии.

Жұмыс мақсаты - әдеби шолу жүргізу, ҚР мен халықаралық ұйымдардың нормативтік-құқықтық құжаттарын талдау, шетелдік тәжірибені зерделеу және пандемия зардаптарын бағалаудың әдіснамалық тәсілдері негізінде әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеуді күшейту бойынша теориялық ұсыныстар әзірлеу.

В процессе исследования были использованы научный, исторический, воспроизводственный, системный, ситуационный, глобальный и другие подходы, аналитический, экономико-статистический методы. Для исследования применялись как качественные, так и количественные методы. Качественный анализ полезен для определения возможных взаимосвязей, которые влияют на процесс развития или регресса общества, социальной сферы и экономики. Количественные данные используются в качестве инструмента для описания и поддержки рассуждений, сделанных с помощью качественного анализа. Прагматический подход является наиболее подходящим для проблемы исследования, так как позволяет свободу использовать любые методы, приемы и процедуры, обычно связанные с количественными или качественными исследованиями. Несомненно каждый метод имеет свои ограничения, и что различные подходы могут дополнять друг друга. В исследовании также были использованы системный, аналитический, экономико-статистический и другие методы. Возможность сочетать различные подходы дает преимущества, связанные с триангуляцией. В исследовательском понимании триангуляция предполагает привлечение разных источников данных, разных методик исследований, исследователей и теоретических баз для изучения единого специфического явления.

Зерттеу барысында ғылыми, тарихи, қайта өндіру, жүйелік, ситуациялық, ғаламдық және басқа тәсілдер, аналитикалық, экономикалық және статистикалық әдістер қолданылды. Зерттеу үшін сапалық әдістермен қатар сандық әдістер де қолданылды. Сапалы талдау қоғамның, әлеуметтік саланың және экономиканың даму процесіне немесе регрессиясына әсер ететін ықтимал қатынастарды анықтау үшін пайдалы. Сандық деректер сапалы талдау арқылы жасалған ойлауды сипаттау және қолдау құралы ретінде қолданылады. Прагматикалық тәсіл зерттеу мәселесі үшін ең қолайлы, өйткені ол сандық немесе сапалық зерттеулермен байланысты кез-келген әдістерді, тәсілдер мен процедураларды еркін қолдануға мүмкіндік береді. Әрине, әр әдістің өз шектеулері бар және әртүрлі тәсілдер бір-бірін толықтыра алады. Зерттеуде жүйелік, аналитикалық, экономикалық және статистикалық және басқа әдістер қолданылды. Әр түрлі тәсілдерді біріктіру мүмкіндігі триангуляциямен байланысты артықшылықтар береді. Зерттеу түсінігінде триангуляция бірыңғай нақты құбылысты зерттеу үшін әртүрлі деректер көздерін, әртүрлі зерттеу әдістерін, зерттеушілерді және теориялық негіздерді тартуды қамтиды.

- проведен обширный литературный обзор по исследуемой теме; - систематизированы и уточнены основные понятия в области государственного регулирования социальной сферы; - выделены и обоснованы элементы социальной сферы, в наибольшей степени определяющие благосостояние населения, являющиеся объектами исследования (рынок труда, здравоохранение, образование, социальная защита населения); - проведен анализ международных нормативно-правовых документов, законов Республики Казахстан и ход реализации Государственных программ в выбранных областях исследования; - изучены социальные стандарты, гарантии и требования к социальному развитию общества; - изучен и проанализирован опыт зарубежных стран в области государственного регулирования социальной сферы, выявлены возможности использования преимуществ скандинавской, англосаксонской, континентальной и южно-европейской, китайской моделей управления в социальной сфере Казахстана; - выделены методологические подходы к анализу государственного регулирования социальной сферы в период пандемии; - определены методы оценки последствий пандемии на социально-экономическое развитие Казахстана. Научная новизна заключается в анализе и оценке последствий пандемии на жизнедеятельность граждан Республики Казахстан, на уровень их жизни, на удовлетворение потребностей населения страны в жизненных благах и получение качественных услуг в области образования, трудовой деятельности, социальной защиты и охраны здоровья в среднесрочной перспективе.

- зерттелетін тақырып бойынша кең әдеби шолу жүргізілді; - әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеу саласындағы негізгі ұғымдар жүйеленді және нақтыланды; - халықтың әл-ауқатын айқындайтын, зерттеу объектілері (еңбек нарығы, Денсаулық сақтау, білім беру, халықты әлеуметтік қорғау) болып табылатын әлеуметтік саланың элементтері бөліп көрсетілген және негізделген.; -халықаралық нормативтік-құқықтық құжаттарға, Қазақстан Республикасының заңдарына талдау жүргізілді және зерттеудің таңдалған салаларында мемлекеттік бағдарламалардың іске асырылу барысы қаралды; - әлеуметтік стандарттар, қоғамның әлеуметтік дамуына кепілдіктер мен талаптар зерделенді; - әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеу саласындағы шет елдердің тәжірибесі зерделенді және талданды, Қазақстанның әлеуметтік саласында басқарудың скандинавиялық, англо-саксондық, континенттік және Оңтүстік-Еуропалық, қытайлық модельдерінің артықшылықтарын пайдалану мүмкіндіктері анықталды; - пандемия кезеңінде әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеуді талдауға әдіснамалық тәсілдер бөлінді; -Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуына пандемия зардаптарын бағалау әдістері анықталды. Ғылыми жаңалығы - пандемия зардаптарын Қазақстан Республикасы азаматтарының тыныс-тіршілігіне, олардың өмір сүру деңгейіне, ел халқының өмірлік игіліктерге деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға және орта мерзімді перспективада білім беру, еңбек қызметі, әлеуметтік қорғау және денсаулық сақтау саласында сапалы қызметтер алуды талдау.

COVID-19 осложнила жизнь значительной части населения Казахстана. Последствия пандемии серьезно скажутся на экономике всех стран мира, и, конечно, отразятся на жизнедеятельности людей. Поскольку работа, образование и здравоохранение, в первую очередь, обеспечивают существование человека, в данном исследовании предполагается разработка эффективных мер государственного регулирования и условий, обеспечивающих его качественное развитие, к которым относятся в первую очередь здравоохранение, образование, занятость и социальное обеспечение населения. Анализ и оценка социально-экономических последствий пандемии на 2021-2023 и далее годы, разработка государственных мер по снижению их негативного влияния на развитие общественной жизнедеятельности является основным направлением реализации данного проекта. Качественное развитие человеческих ресурсов – основа формирования гражданского общества и условие обеспечения экономического роста государства. Поэтому в этом проекте исследуются те направления социального развития общества, которые обеспечивают его устойчивый экономический рост. Основными показателями эффективности социальной политики являются экономический рост, ВВП на душу населения, занятость экономически активного населения, уровни безработицы и инфляции, показатели развития здравоохранения и образования, социальной поддержки населения.

COVID-19 Қазақстан халқының едәуір бөлігінің өмірін қиындатты. Пандемияның салдары әлемнің барлық елдерінің экономикасына айтарлықтай әсер етеді және, әрине, адамдардың өміріне әсер етеді. Жұмыс, Білім беру және денсаулық сақтау, ең алдымен, адамның өмір сүруін қамтамасыз ететіндіктен, бұл зерттеу ең алдымен денсаулық сақтау, білім беру, жұмыспен қамту және халықты әлеуметтік қамтамасыз етуді қамтитын оның сапалы дамуын қамтамасыз ететін тиімді мемлекеттік реттеу шаралары мен шарттарын әзірлеуді көздейді. Пандемияның 2021-2023 жылдарға және одан кейінгі жылдарға арналған әлеуметтік-экономикалық салдарларын талдау және бағалау, олардың қоғамдық тыныс-тіршіліктің дамуына теріс әсерін азайту жөніндегі мемлекеттік шараларды әзірлеу осы жобаны іске асырудың негізгі бағыты болып табылады. Адами ресурстарды сапалы дамыту-азаматтық қоғамды қалыптастырудың негізі және мемлекеттің экономикалық өсуін қамтамасыз етудің шарты. Сондықтан, бұл жоба қоғамның тұрақты экономикалық өсуін қамтамасыз ететін әлеуметтік даму бағыттарын зерттейді. Әлеуметтік саясат тиімділігінің негізгі көрсеткіштері экономикалық өсу, жан басына шаққандағы ЖІӨ, экономикалық белсенді халықтың жұмыспен қамтылуы, жұмыссыздық пен инфляция деңгейі, денсаулық сақтау мен білім беруді дамыту, халықты әлеуметтік қолдау көрсеткіштері болып табылады.

Результаты исследования используются в преподавании курса «Государственное регулирование социальной сферы» по учебному плану бакалавриата Образовательной программы «Государственное и местное управление».

Зерттеу нәтижелері "Мемлекеттік және жергілікті басқару" Білім беру бағдарламасы бакалавриатының оқу жоспары бойынша "Әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеу" курсын оқытуда қолданылуда.

Всестороннее исследование в области усиления государственного регулирования социальной сферы в постпандемийный период, оценка экономических последствий для РК, а также последующая разработка действенного механизма госрегулирования при успешной реализации уполномоченными органами власти позволит снизить отрицательное влияние последствий пандемии на жизнедеятельность граждан и удовлетворение потребностей населения страны в жизненных благах, получение качественных услуг в области образования, трудовой деятельности, социальной защиты и охраны здоровья, что, несомненно, обеспечит экономический рост страны.

Пандемиядан кейінгі кезеңде әлеуметтік саланы мемлекеттік реттеуді күшейту саласындағы жан-жақты зерттеу, ҚР үшін экономикалық салдарларды бағалау, сондай-ақ уәкілетті билік органдарының табысты іске асыруы кезінде мемлекеттік реттеудің пәрменді тетігін әзірлеу - пандемия зардаптарының азаматтардың тыныс-тіршілігіне және ел халқының өмірлік игіліктерге деген қажеттіліктерін қанағаттандыруға теріс әсерін төмендетуге, білім беру, еңбек қызметі, әлеуметтік қорғау және денсаулық сақтау саласында сапалы қызметтер алуға мүмкіндік беретіндігі сөзсіз елдің экономикалық өсуін қамтамасыз етеді.

Результаты исследований могут быть использованы для научно-обоснованного планирования и адресного решения проблем социального развития как регионов, так и страны в целом уполномоченными государственными и местными органами власти, общественными организациями, местными сообществами и т.д.

Зерттеу нәтижелері уәкілетті мемлекеттік және жергілікті билік органдары, қоғамдық ұйымдар, жергілікті қоғамдастықтар және т. б. аймақтардың да, тұтастай елдің де әлеуметтік даму проблемаларын ғылыми негізделген жоспарлау және атаулы шешу үшін пайдаланылуы мүмкін.

UDC indices
338.2
International classifier codes
06.39.02;
Key words in Russian
государственное регулирование; социальная сфера; образование; здравоохранение; занятость населения; социальное обеспечение населения;
Key words in Kazakh
мемлекеттік реттеу; әлеуметтік сала; білім беру; денсаулық сақтау; халықты жұмыспен қамту; халықты әлеуметтік қолдау;
Head of the organization Рамазанов Тлеккабул Сабитович Доктор физико-математических наук / профессор
Head of work Аширбекова Лаура Жалгасовна Кандидат экономических наук / доцент