Inventory number | IRN | Number of state registration |
---|---|---|
0221РК00263 | AP08957082-OT-21 | 0120РК00532 |
Document type | Terms of distribution | Availability of implementation |
Заключительный | Gratis | Number of implementation: 3 Implemented |
Publications | ||
Native publications: 9 | ||
International publications: 1 | Publications Web of science: 0 | Publications Scopus: 1 |
Number of books | Appendicies | Sources |
1 | 7 | 32 |
Total number of pages | Patents | Illustrations |
77 | 0 | 0 |
Amount of funding | Code of the program | Table |
1999999 | AP08957082 | 1 |
Name of work | ||
Современное городское пространство в Казахстане (история формирования, актуальные тенденции и перспективы) | ||
Report title | ||
Type of work | Source of funding | The product offerred for implementation |
Applied | Методическая документация | |
Report authors | ||
Алексеенко Александр Николаевич , Аубакирова Жанна Сакеновна , Столярова Элеонора Олеговна , | ||
0
1
0
0
|
||
Customer | МНВО РК | |
Information on the executing organization | ||
Short name of the ministry (establishment) | МНВО РК | |
Full name of the service recipient | ||
Некоммерческое акционерное общество «Восточно-Казахстанский университет имени Сарсена Аманжолова» | ||
Abbreviated name of the service recipient | НАО "ВКГУ имени С.Аманжолова" | |
Abstract | ||
Объектом изучения всего проекта выступило городское пространство Казахстана: структура городского населения и "содержание" городской жизни (ценности и социальные практики). Изучение исследовательских проблем видится через призму двух блоков - социологический и демографический. Социологический блок был посвящен изучению трансформации содержания городской жизни: изменение ценностей и практик групп городского населения, обладающих разными социально-демографическими и социокультурными характеристиками. Демографический блок был направлен на изучение трансформации социально-демографической структуры городского населения (этнического состава, структуры занятости, возрастно-половой структуры населения и др.) и миграционных потоков населения. Бүкіл жобаны зерттеу объектісі Қазақстанның қалалық кеңістігі болып табылды: қала халқының құрылымы және қала өмірінің «мазмұны» (құндылықтар мен әлеуметтік тәжірибелер). Зерттеу мәселелерін зерттеу екі блоктың призмасы арқылы көрінді - әлеуметтік және демографиялық. Әлеуметтік блок қалалық өмір мазмұнын өзгертуге бағытталды: әртүрлі әлеуметтік-демографиялық және әлеуметтік-мәдени сипаттамалары бар қалалық топтардың құндылықтары мен тәжірибелерін өзгертуге арналған. Демографиялық блок қала халқының әлеуметтік-демографиялық құрылымын (этникалық құрамы, жұмыспен қамту құрылымы, халықтың жас-жыныстық құрылымы және т.б.) және көші-қон ағындарының өзгеруін зерттеуге бағытталды. изучить историю формирования городского пространства суверенного Казахстана, определить основные тенденции его современного социально-демографического и социокультурного состояния и смоделировать перспективы его дальнейшего развития. Егеменді Қазақстанның қала кеңістігінің қалыптасу тарихын зерттеу, оның қазіргі әлеуметтік-демографиялық және әлеуметтік-мәдени жай-күйінің негізгі тенденцияларын анықтау және оның одан әрі даму болашағын модельдеу. Методологической основой исследования послужила теория ценностей, получившая широкое распространение в современных социальных науках. Основным методологическим подходом в этом исследовании выступило условное деление ценностей на: - "ценности безопасности" (выживание, физическая и экономическая безопасность, низкий уровень толерантности к инакомыслию, ксенофобия, низкая ценность свобод и прав человека, вертикальные авторитарные структуры управления, склонность к иррациональным формам мышления); - и "ценности развития" (самовыражение и самореализация как высшая ценность, высокая значимость свобод и прав личности, большое значение социальных коммуникаций, связь между личным и общественным успехом, экологичность сознания, установка на равенство полов, признание ценностей социального разнообразия). Изучение распространения этих ценностей и их закрепления в форме социальных практик позволяет выявлять различия между социальными группами. Методика и инструменты исследования в рамках проекта будут разработаны авторами самостоятельно, исходя из целей и задач всего проекта. Также, в ходе исследования будет определен комплекс социальных практик как типичных моделей поведения в типичных городских ситуациях. Кроме социологических методов в проекте были использованы исторические и демографические методы исследования. Зерттеудің әдіснамалық негізі қазіргі әлеуметтік ғылымдарда кеңінен таралған құндылықтар теориясы болып табылды. Бұл зерттеуде негізгі әдіснамалық тәсіл құндылықтарды шартты түрде бөлу болып табылды: - «қауіпсіздік құндылықтары» (өмір сүру, физикалық және экономикалық қауіпсіздік, бейімділікке төзімділіктің төмен деңгейі, ксенофобия, адам бостандықтары мен құқықтарының төмен құндылығы, басқарудың тік авторитарлық құрылымдары, ойлаудың иррационалдық түрлеріне бейімділік); - және «даму құндылықтары» (өзін-өзі көрсету және өзін-өзі жүзеге асыру жоғары құндылық ретінде, жеке тұлға бостандықтары мен құқықтарының жоғары маңыздылығы, әлеуметтік коммуникациялардың үлкен мәні, жеке және қоғамдық табыс арасындағы байланыс, сананың экологиялылығы, жыныстардың теңдігіне орнату, әлеуметтік әртүрлілік құндылықтарын тану). Социологиялық әдістерден басқа, жобада тарихи және демографиялық зерттеу әдістері қолданылды. Всего по проекту опубликовано 12 наименований научных публикаций, в том числе 1 статья в рецензируемом научном издании, входящем во 2 квартиль базы данных SCOPUS, 2 аналитических отчета по социологическому исследованию, 1 альбом с инфографикой, 3 статьи в журналах, рекомендованных КОКСОН МОН РК, 4 статьи в сборниках международных конференций, 1 статья в журнале, входящем в базу данных РИНЦ. Проведенное впервые социологическое исследование позволило выявить механизмы и векторы взаимодействия различных социально-демографических и социокультурных групп казахской молодежи в городском пространстве. Данные социологического исследования «Ценностные установки и социальные практики казахской молодежи (на примере Восточно-Казахстанской области)» представляют собой достоверные научные результаты, опубликованные в аналитических отчетах. Итоговые результаты реализации проекта презентованы 27 мая 2021 года на международном научно-методологическом вебинаре "Современное городское поликультурное пространство: полиэтничность и моноэтничность" . Жоба бойынша барлығы 12 ғылыми жарияланым атауы жарияланды, оның ішінде SCOPUS деректер базасының 2 квартильіне кіретін рецензияланатын ғылыми басылымда 1 мақала, социологиялық зерттеу бойынша 2 талдамалық есеп, инфографикасы бар 1 альбом, ҚР БҒМ КОКСОН ұсынған журналдарда 3 мақала, халықаралық конференциялар жинақтарында 4 мақала, РҒДИ деректер базасына кіретін журналда 1 мақала. Алғаш рет жүргізілген әлеуметтік зерттеу Қала кеңістігіндегі қазақ жастарының түрлі әлеуметтік-демографиялық және әлеуметтік-мәдени топтарының өзара іс-қимылының тетіктері мен векторларын анықтауға мүмкіндік берді. "Қазақ жастарының құндылықтар ұстанымдары және әлеуметтік тәжірибелері" (Шығыс Қазақстан облысы мысалында) әлеуметтік зерттеуінің деректері аналитикалық есептерде жарияланған дәйекті ғылыми нәтижелер болып табылады. Жобаны іске асырудың қорытынды нәтижелері 2021 жылғы 27 Мамырда "қазіргі заманғы қалалық көпмәдениетті кеңістік: көпэтностық және моноэтностық" халықаралық ғылыми-әдіснамалық вебинарында ұсынылды . Цель, задачи и ожидаемые результаты проекта не предусматривали использования конструктивных и технико-экономических показателей. Жобаның мақсаты, міндеттері мен күтілетін нәтижелері конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштерді пайдалануды көздемеді. Научно-исследовательская разработка на тему "Социокультурные эволюции казахской молодежи в русскоязычном городе (на примере г. Риддер ВКО) внедрены в учебно-методические материалы, материалы об истории формирования полиэтничного городского пространства суверенного Казахстана. Процессы урбанизации казахской молодежи на примере ВКО внедрены в учебно-методические материалы о процессах урбанизации населения (акт внедрения прилагаются). "Орыс тілді қаладағы қазақ жастарының әлеуметтік-мәдени эволюциясы" тақырыбындағы ғылыми-зерттеу әзірлемесі (ШҚО Риддер қаласы үлгісінде) оқу-әдістемелік материалдарға, егемен Қазақстанның полиэтникалық қалалық кеңістігінің қалыптасу тарихы туралы материалдарға енгізілді. Қазақ жастарының урбандалу процестері ШҚО үлгісінде халықтың урбандалу процестері туралы оқу-әдістемелік материалдарға енгізілді (енгізу актісі қоса беріледі). Современный период - это время вступления в социально активный возраст многочисленного поколения казахской молодежи, рожденной на рубеже XX-XXI вв. Это многочисленное поколение определит количественные и качественные характеристики казахстанской элиты и, опосредованно всего казахстанского социума. Одна из важнейших функций элиты - формирование и отбор новых социальных норм и практик, которые становятся стандартами успешности для всего остального населения. Изучение процесса цивилизационного выбора казахской молодежи - это основа понимания того, как будут развиваться экономические, внешнеполитические и внутриполитические, культурные и межкультурные процессы в Казахстане в ближайшие десятилетия, когда будет решаться задача вхождения Казахстана в число 30-ти развитых стран мира. Непосредственные результаты проекта не рассчитаны на коммерциализацию, но впоследствии могут приобрести коммерческое значение. Результаты социологического исследования могут быть использованы при организации и проведении маркетинговых исследований по анализу предпочтений молодежной аудитории. Қазіргі кезең - ХХ-ХХІ ғасырлар тоғысында дүниеге келген қазақ жастарының үлкен буыны қоғамдық белсенді жасқа енген кезең. Бұл көптеген ұрпақ қазақстандық элитаның және бүкіл қазақстандық социумның сандық және сапалық сипаттамаларын анықтайды. Элитаның маңызды қызметтерінің бірі-барлық қалған халық үшін табыстылық стандарттарына айналған жаңа әлеуметтік нормалар мен тәжірибелерді қалыптастыру және іріктеу. Қазақ жастарының өркениетті таңдау үрдісін зерделеу-Қазақстанның әлемнің дамыған 30 елінің қатарына кіру міндеті шешілетін таяу он жылдықтағы Қазақстандағы экономикалық, сыртқы саяси және ішкі саяси, мәдени және мәдениетаралық үдерістердің қалай дамитынын түсінудің негізі. Жобаның тікелей нәтижелері коммерцияландыруға есептелмеген, бірақ кейіннен коммерциялық мәнге ие бола алады. Әлеуметтік зерттеудің нәтижелері жастар аудиториясының қалауын талдау бойынша маркетингтік зерттеулерді ұйымдастыру және жүргізу кезінде пайдаланылуы мүмкін. Вследствие единого вектора исследовательской задачи проекта рассмотрение демографических, культурологических, социологических вопросов через призму проблемы становления и развития современном городского пространства в суверенном Казахстане позволило существенно усилить уровень научно-исследовательских работ. Междисциплинарный подход к проблеме исследования принес высокий социальный и экономический эффект. Важное значение имеет прогнозная модель ценностной системы формирующейся казахстанской элиты. Это повысило не только конкурентоспособность организации-разработчика, но и всех организаций и структур, которые работают с молодежью: управления внутренней политики, общественные организации и политических партий и других. Результаты проекта предназначены для использования при разработке различных национальных и региональных программ, научных и социальных проектов, в том числе по работе с молодежью. Целевые потребители результатов проекта - научная общественность, органы государственной власти, молодежные общественные организации. Тәуелсіз Қазақстандағы қазіргі қалалық кеңістіктің қалыптасуы мен даму мәселелері арқылы демографиялық, мәдениеттану, әлеуметтік мәселелерді қарастыру ғылыми-зерттеу жұмыстарының деңгейін айтарлықтай күшейтуге мүмкіндік берді. Зерттеу мәселесіне пәнаралық көзқарас жоғары әлеуметтік және экономикалық нәтиже берды. Қалыптасып жатқан қазақстандық элитаның құндылық жүйесінің болжамды моделі маңызды мәнге ие болды. Бұл әзірлеуші-ұйымның ғана емес, жастармен жұмыс істейтін барлық ұйымдар мен құрылымдардың: ішкі саясат басқармалары, қоғамдық ұйымдар мен саяси партиялардың және басқалардың бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Жобаның нәтижелері әртүрлі ұлттық және аймақтық бағдарламаларды, ғылыми және әлеуметтік жобаларды, оның ішінде жастармен жұмыс жөніндегі жобаларды әзірлеу кезінде пайдалануға арналған. Жоба нәтижелерінің мақсатты тұтынушылары-ғылыми қоғам, мемлекеттік билік органдары, жастар қоғамдық ұйымдары. |
||
UDC indices | ||
314.04 | ||
International classifier codes | ||
05.00.00; | ||
Readiness of the development for implementation | ||
Key words in Russian | ||
Урбанизация населения; Модель жизненных ценностей; Демографические процессы Казахстана; Социальные практики; Городское пространство; | ||
Key words in Kazakh | ||
Халықтың урбанизациясы; Өмірлік құндылықтар моделі; Қазақстанның демографиялық процестері; Әлеуметтік тәжірибелер; Қалалық кеңістік; | ||
Head of the organization | Төлеген Мұхтар Әділбекұлы | Кандидат юридических наук (решение МОН РК от 28.03.2007 г. ҒК №0002312) / Ассоциированный профессор по специальности «Правоведение» |
Head of work | Алексеенко Александр Николаевич | доктор исторических наук / доцент ВАК РК |
Native executive in charge | Аубакирова Жанна Сакеновна | ассоциированный профессор |