The object of research, development or design (in Russian) : Казахстанские популяции медоносных пчёл украинской степной, краинской, карпатской и среднерусской породы.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Бал араларының украиналық дала, краин, карпат және среднерусский тұқымдарының қазақстандық популяциясы.

Aim of work (in Russian) : Научное обоснование и разработка программы породного районирования медоносных пчёл, составлением базы данных с учётом природно - климатических зон Казахстана с применением цифровых технологий.

Aim of work (in Kazakh) : Сандық технологияларды қолдана отырып, Қазақстанның табиғи-климаттық аймақтарын ескере отырып, деректер базасын құра отырып, бал араларының тұқымдық аудандастыру бағдарламасын ғылыми негіздеу және әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Общепринятые зоотехнические методы оценки и частные специальные методики по направлениям филогенетики, селекции и разведения, информационных технологий.

Методы исследования (на казахском) : Бағалаудың жалпы қабылданған зоотехникалық әдістері, филогенетика, селекция және өсіру, ақпараттық технологиялар саласындағы жеке арнайы әдістер.

Obtained results and novelty (in Russian) : На основании обширного обзорного материала намечены направления селекционной работы в условиях базовых хозяйств, начат подбор чистопородных пчелиных маток и формирование материально-технической базы стационарных пасек для проведения породных испытаний в предстоящем году. На основании выполненных на высоком научно-методическом уровне исследований, глубоко проанализированы данные зарубежных учёных по введению в систематику аборигенного вида медоносных пчёл. Изучены места их обитания, проведён отбор казахстанских популяций 200 проб. В первом варианте разработана программа по определению породного состава пчёл на основании морфометрических данных крыла. Сформирована информационная база данных совместимая с ИАС Пчеловодство. Новизна исследований. Впервые в Казахстане разрабатывается метод определения породной принадлежности пчёл модифицируя морфометрический метод Алпатова на цифровой формат.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ауқымды шолу материалының негізінде базалық шаруашылықтар жағдайында селекциялық жұмыстың бағыттары белгіленді, таза тұқымды ара аналықтарын іріктеу және алдағы жылы тұқымдық сынақтар жүргізу үшін стационарлық омарталардың материалдық-техникалық базасын қалыптастыру басталды. Жоғары ғылыми-әдістемелік деңгейде жүргізілген зерттеулер негізінде шетелдік ғалымдардың бал араларының байырғы түрлерін жүйеге енгізу туралы мәліметтері терең талданды. Олардың мекендеу орындары зерттелді, 200 сынаманың қазақстандық популяциясы іріктелді. Бірінші нұсқада Қанаттың морфометриялық деректері негізінде аралардың тұқымдық құрамын анықтау бағдарламасы жасалды. АТЖ ара шаруашылығымен үйлесімді ақпараттық деректер базасы қалыптастырылды. Зерттеулердің жаңалығы. Қазақстанда алғаш рет Алпатовтың морфометриялық әдісін сандық форматқа түрлендіре отырып, аралардың тұқымдық тиістілігін анықтау әдісі әзірленуде.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Внедрение метода геометрической морфометрии при массовом отборе пчёл по породному составу позволяет ускорить процесс отбора материнских и отцовских семей. При классическом методе при бонитировки пчелиных семей исследования породного состава занимали от 3 до 5 часов на один образец. С внедрением цифрового анализа породного состава медоносных пчёл по комплексу индексов крыла позволит сократить время обработки и получения результата до 25 -35 минут на образец. Что отразится на экономической эффективности селекционного отбора в реальном производстве на пасеках.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Араларды тұқымдық құрамы бойынша жаппай іріктеу кезінде геометриялық морфометрия әдісін енгізу ана мен әке отбасыларын таңдау процесін тездетуге мүмкіндік береді. Классикалық әдіс бойынша ара ұяларын бағалау кезінде тұқымдық құрамды зерттеуде бір үлгіге 3-тен 5 сағатқа дейін уақытты алады. Қанат индекстерінің кешені бойынша бал араларының тұқымдық құрамын сандық талдауды енгізумен өңдеу және нәтиже алу уақытын бір үлгіге 25-35 минутқа дейін қысқартуға мүмкіндік береді. Бұл омарталардағы нақты өндірістегі селекциялық іріктеудің экономикалық тиімділігіне әсер етеді.

Level of implementation (in Russian) : Внедрение метода морфометрической оцифровки крыла пчёл будет осуществляться поэтапно в рамках мероприятий программы.

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство, пчеловодство.

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы, ара шаруашылығы.