Inventory number IRN Number of state registration
0220РК00727 AP05134403-OT-20 0118РК00779
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 4
International publications: 2 Publications Web of science: 1 Publications Scopus: 3
Number of books Appendicies Sources
1 4 23
Total number of pages Patents Illustrations
91 0 24
Amount of funding Code of the program Table
5000000 AP05134403 4
Name of work
Математические модели динамики и устойчивости однородных и неоднородных анизотропных массивов с полостями при упруго-вязко-пластических и нелинейных деформациях
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Метод, способ
Report authors
Кожабеков Жанабай Тойгамбаевич , Мадалиев Турсун Баймендиевич , Тугельбаева Гулмира кенесбаевна , Жунисов Нурсейт Мухидинович , Сейнасинова Асима Асылбеккызы , Рысбаева Айман Калиевна ,
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт механики и машиноведения имени академика У.А. Джолдасбекова"
Abbreviated name of the service recipient РГП на ПВХ ИММаш
Abstract

Объект исследования: методы исследования динамики заглубленных полостей в упругих и упруго-вязкопластических породных толщах; напряженно-деформируемое состояние трансверсально-изотропной среды с наклонной плоскости изотропии, фильтрация нефти к многоствольному ГС типа штрека, квершлага и диагонального выработка; плоские динамические задачи для однородных анизотропных упругих сред в частных случаях анизотропии (ортотропное тело).

Зерттеу аймағы: серпімді-тұтқырпластикалық тау жыныстарында тереңдіктегі қуыстардың динамикасын зерттеу әдістері; фильтрацияланушы сұйықтығы бар анизотропты көлденең көп қабатты орта түрлі бағытталған штрек типтес, квершлаг типтес және диогональ бағытталған көпдіңді горизонталь ұңғы; біртекті анизотропты серпімді ортадағы бір дербес анизотропиялық жағдай үшін динамиканың жазық есебі (ортотропты дене).

Цель исследования: создание и развитие новых механико-математических моделей, решение актуальных задач механики подземных сооружений, исследование физико-механических свойств природных явлений; создать конечно-элементную модель пласта с учетом обобщенной плоской фильтрации и деформации; усовершенствовать и развить новые нетрадиционные, эффективные методы численно-аналитического решения динамических задач для анизотропных тел в плоской постановке.

Жұмыстың мақсаты: жаңа механика-математикалық моделдерді жасау және дамыту, жерасты құрылысы механикасының өзекті есептерін шешу, табиғи құбылыстардың физика-механикалық қасиеттерін зерттеу; қойылған математикалық модельді шекті элементтер әдісімен сандық зерттеу; сплайн-функциялар аппаратының пайдалану және осы негізде берген есептерді сызықты жай дифференциалдық теңдеулер жүйелеріне (СЖДТЖ) келтіру.

Методы исследования: для получения системы конечно-разностных уравнений применен метод «распада разрыва» С.К. Годунова; заключается в математическом и численном моделировании совместных фильтрационных и деформационных процессов в анизотропном пласте со скважинами; использование аппарата сплайн-функций и на этой основе сведение рассматриваемых задач к системам линейных обыкновенных дифференциальных уравнений (СЛОДУ); полученные результаты: количественно изучены и проведены подробный анализ волновых процессов в слоистом полупространстве с полостью от свойств массива и характера действий внешней динамической нагрузки; создан программный пакет для определения напряженно-деформируемого состояния, численно исследовано влияние деформации при фильтрации в трансверсально-изотропной среде; использование сплайн-функций для представления решения позволил на порядок сократить размерность сеточной области, что даёт преимущества при численно-аналитической реализации задачи;

Зерттеу әдісі: С.К.Годуновтың «үздіктердің ыдырау» әдісімен «шекті-айырымдық» теңдеулері құралған; анизотропты, трансверсальды-изотропты қабатта ұңғылардың фильтрациялық және деформациялық процестерді математикалық және сандық модельдеу болып табылады; анизотропты денелер үшін, жазық қойылымдағы динамикалық есептерді шешудің дәстүрлі емес, жаңа тиімді сандық-аналитикалық шешудің әдістерін жетілдіру және дамыту.

Полученные результаты: количественно изучены и проведены подробный анализ волновых процессов в слоистом полупространстве с полостью от свойств массива и характера действий внешней динамической нагрузки; создан программный пакет для определения напряженно-деформируемого состояния, численно исследовано влияние деформации при фильтрации в трансверсально-изотропной среде; использование сплайн-функций для представления решения позволил на порядок сократить размерность сеточной области, что даёт преимущества при численно-аналитической реализации задачи;

Алынған нәтижелер: қуысы бар қабатты жартылай кеңістікте толқын өрісінің таралуының массивтің қасиеттері мен сыртқы динамикалық күштің әсерінің сипаттамаларына байланыстылығы қарастырылып толығымен зерделенген; кернеулер-деформация күйін анықтауға арналған бағдарламалық кешен құрылды, көлденең изотропты ортада сүзу кезінде деформацияның әсері сандық түрде зерттелді; есептің сандық-аналитикалық шешімін іске асыруда, сплайн-функциясын пайдалану шешімді анықтау үшін тор аймағының сан ретін төмендетуге мүмкіндік береді.

Инженерные расчёты прочности, деформации, устойчивости и сейсмоустойчивости подземных выработок при добыче полезных ископаемых, подземных сооружений, бурении нефтяных и газовых скважин, строительстве станций метрополитена, перегонных тоннелей, задачи геодинамики, а также других объектов гражданского и военного строительства, имеющих важное стратегическое значение для инновационно-индустриального развития Республики Казахстан.

Қазақстан Республикасының инновациялық-индустриялық даму кезінде маңызды стратегиялық мәні бар, жер асты пайдалы қазбаларын өндіру, мұнай және газ ұңғымаларын бұрғылау, метрополитен станцияларын, тоннельдерді салу кезінде, геодинамиканың мәселелерін шешуде, сондай-ақ басқа да азаматтық және әскери құрылыстар үшін беріктік, деформациялану, тұрақтылылық және сейсмикалық тұрақтылықтарды инженерлік есептеулер.

Область применения: инженерные расчёты прочности, деформации, устойчивости и сейсмоустойчивости подземных выработок при добыче полезных ископаемых, подземных сооружений, бурении нефтяных и газовых скважин, строительстве станций метрополитена, перегонных тоннелей, задачи геодинамики, а также других объектов гражданского и военного строительства, имеющих важное стратегическое значение для инновационно-индустриального развития Республики Казахстан.

Қолдану аймағы: ҚР-ң инновациялық-индустриялық даму кезінде маңызды стратегиялық мәні бар, жер асты пайдалы қазбаларын өндіру, мұнай және газ ұңғымаларын бұрғылау, метрополитен станцияларын, тоннельдерді салу кезінде, геодинамиканың мәселелерін шешуде, сондай-ақ басқа да азаматтық және әскери құрылыстар үшін беріктік, деформациялану, тұрақтылылық және сейсмикалық тұрақтылықтарды инженерлік есептеулер.

UDC indices
539.3.+539.374
International classifier codes
30.19.02; 30.19.15; 30.19.23; 30.19.53; 30.19.55;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
полупространство; упруго-вязко-пластичность; слой; волна; сплайн-функции; анизотропная среда; фильтрация; деформация;
Key words in Kazakh
жартылайкеңістік; серпімді-тұтқырпластикалық; қабат; толқын; сплайн-функция; анизотропты орта; фильтрация; деформация;
Head of the organization Тулешов Амандык Куатович доктор технических наук / профессор
Head of work Кожабеков Жанабай Тойгамбаевич Кандидат физико-математических наук / доцент
Native executive in charge