Inventory number IRN Number of state registration
0220РК00696 AP05135503-OT-20 0118РК00677
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 4 Publications Web of science: 4 Publications Scopus: 4
Number of books Appendicies Sources
1 5 42
Total number of pages Patents Illustrations
54 0 32
Amount of funding Code of the program Table
7837448 AP05135503 4
Name of work
Экспериментальные и теоретические исследования выходов ядерных реакций для систем 15N+11В и 15N+16О при низких энергиях
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Модель
Report authors
Морзабаев Айдар Капарович , Амангелді Нұрлан , Айдарова Динара ,
0
1
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Евразийский Национальный университет имени Л.Н. Гумилева"
Abbreviated name of the service recipient НАО "ЕНУ им.Л.Н.Гумилева"
Abstract

Объект исследования: объектом исследования являются угловые распределения сечений упруго рассеянных ионов азота 15N на ядрах 11-бора и 16-кислорода а также структуры исследуемых ядерных систем.

Зерттеу нысаны: зерттеу объектісі 11-бор және 16-оттегі ядроларында 15N азот иондарының шашырау қималарының бұрыштық таралуы, сондай-ақ зерттелетін ядролық жүйелердің құрылымдары болып табылады.

Цель работы: экспериментальное и теоретическое исследования упругого рассеяния ионов 15N на ядрах 11В и 16O при низких энергиях с определением параметров оптических потенциалов, СФ кластерных конфигураций и характеристик исследуемых ядер.

Жұмыстың мақсаты: оптикалық потенциалдар параметрлерін, СФ кластерлік конфигурацияларын және зерттелетін ядролардың сипаттамаларын анықтай отырып, төмен энергиялардағы 11В және 16О ядроларындағы 15N иондарының серпімді шашырауын эксперименттік және теориялық зерттеу.

Методы исследования: теоретический анализ полученных в настоящем проекте экспериментальных данных проводились в рамках признанных и хорошо известных теоретических методов и моделей, таких как: оптическая и фолдинг модели, метод связанных каналов в анализе упругого и неупругого рассеяний и метод искаженных волн в анализе упругого и неупругого рассеяния на исследуемых ядрах.

Зерттеу әдістері: осы жобада алынған эксперименттік деректерді теориялық талдау танылған және танымал теориялық әдістер мен модельдер шеңберінде жүргізілді, мысалы: оптикалық және фолдинг модельдері, серпімді және серпімді емес шашырау анализіндегі байланысқан арналар әдісі және зерттелген ядролардағы серпімді және серпімді емес шашырау анализіндегі бұрмаланған толқындар әдісі.

Полученные результаты и новизна: Впервые в широком угловом диапозоне были получены систематизированные экспериментальные данные по дифференциальным сечениям упругого рассеяния ионов 15N в интервале энергий 1,25-3,0 МэВ/нуклон на ядрах 11В и 16О.

Алынған нәтижелер мен жаңашылығы: кең бұрыштық диапазонда алғаш рет 11В және 16О ядроларындағы 1,25-3,0 МэВ/нуклон энергия интервалында 15N иондарының серпімді шашырауының дифференциалды қималары туралы жүйелі тәжірибелік мәліметтер алынды.

Основные конструктивные и технико-экономические показатели. Сравнение с экспериментальными и доступными теоретическими данными показали хорошую точность примененных методов.

Негізгі жобалық-техникалық-экономикалық көрсеткіштер. Тәжірибелік және қолда бар теориялық мәліметтермен салыстыру қолданылған әдістердің дәлдігін көрсетті.

Степень внедрения - Внедрение не предполагается

Іске асыру дәрежесі - Ендірулер жоспарланбаған.

Полученные результаты могут быть применены в оценочных расчетах в ядерной астрофизике и термоядерном синтезе, что в свою очередь поможет в развитие термоядерной энергетики в Казахстане.

Зерттеу нәтижесінде алынған мәліметтер астрофизикада және термоядролық энергетикада қолданылатын болады. Бұл өз кезегінде Қазақстанда термоядролық синтездің дамуына көмектеседі.

Область применения: сечения ядерных реакций и параметры потенциалов взаимодействия для тяжелых ионов могут существенно дополнить банк мировых ядерных данных, поскольку в настоящее время в силу различных обстоятельств эксперименты по исследованию физики взаимодействия тяжелых ионов в области кулоновского барьера почти не проводятся (в основном этого класса ускорители используются только в прикладных целях). А также надежные значения оптических параметров будут применены в расчетах астрофизических реакций взаимодейсвия различных ядер.

Қолдану саласы: ядролық реакциялардың көлденең қималары және ауыр иондардың өзара әрекеттесу потенциалдарының параметрлері әлемдік ядролық деректер банкін айтарлықтай толықтыра алады, өйткені қазіргі уақытта әртүрлі жағдайларға байланысты Кулон тосқауылындағы ауыр иондардың өзара әрекеттесу физикасын зерттеу бойынша эксперименттер іс жүзінде аз жүргізіледі (негізінен бұл класс үдеткіштері тек қолданбалы мақсаттарда қолданылады). Сондай-ақ оптикалық параметрлердің сенімді мәндері әртүрлі ядролардың өзара әрекеттесуінің астрофизикалық реакцияларын есептеуде қолданылады.

UDC indices
621.382.539
International classifier codes
29.15.19;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Ядерные реакции;; Оптическая модель ядра; Упругое рассеяние ядер; Дифференциальные сечения;; Метод искаженных волн ядер;
Key words in Kazakh
Ядролық реакциялар;; Ядроның оптикалық моделі;; Серпімді шашырау;; Дифференциалдық қималар;; Ядроның бұрмаланған толқындар әдісі;
Head of the organization Сыдыков Ерлан Батташевич доктор исторических наук / Профессор
Head of work Морзабаев Айдар Капарович PhD / профессор
Native executive in charge