Inventory number IRN Number of state registration
0220РК00494 AP05132833-OT-20 0118РК00138
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 2 Publications Web of science: 1 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
0 4 24
Total number of pages Patents Illustrations
82 0 21
Amount of funding Code of the program Table
5055000 AP05132833 10
Name of work
Металл-содержащие ионные жидкости для экстрактивной десульфуризации и денитрогенизации моторных топлив
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Метод, способ
Report authors
Рафикова Хадичахан Сабиржановна , Керимкулова Айгуль Жадраевна , Ислам Шолпан Сапарбайқызы ,
0
0
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский Национальный Исследовательский технический университет имени К.И. Сатпаева"
Abbreviated name of the service recipient НАО «КазНИТУ им. К.И. Сатпаева»
Abstract

Объектами исследования являются металлсодержащие дикатионные ионные жидкости, модельное топливо содержащее в своем составе индол, акридин, хинолин и тиофен, бензотиофен и дибензотиофен

Зерттеу объектісі ретінде құрамында индол, акридин, хинолин мен тиофен, бензотиофен әрі дибензотиофен бар моделді отын, металлқұрамды дикатионды иондық сұйықтар болып табылады.

Разработка новых экстрактивных систем на основе ионных жидкостей для эффективной десульфуризации и денитрогенизации моторных топлив.

Мотор отынын тиімді десульфурлеу мен денитрогендеу үшін иондық сұйықтар негізінде жаңа экстрактивті жүйелерді талдау.

В настоящей работе применена методология синтеза металлсодержащих ионных жидкостей, в которых роль ионной жидкости состоит не только в удалении серы, но также и азота. В работе используются физико-химические методы анализа - инфракрасная спектроскопия, ЯМР –спектроскопия, элементный анализ.

Бұл жұмыста металлқұрамды иондық сұйықтар синтезінің әдістемесі қолданылған, онда иондық сұйықтардың міндеті күкіртті ғана емес азотты да бөліп алу. Сонымен қатар физико-химиялық талдау әдістері – инфрақызыл спектроскопия, ЯМР – спектроскопия, элементтік талдау қолданылды.

Синтезированы следующие ионные жидкости: 1)3,3'-(1,4-фениленбис (метилен)) бис (1-пентил-1-н-имидазол-3-иум) тетрафторборат (ИЖ1); 2)3,3’-(1,4-фениленбис (метилен)) бис (1-бутил-1-н-имидазол-3-иум) тетрафторборат. (ИЖ2); 3)3,3'-(1,4-фениленбис (метилен))бис (1-гексил-1-н-имидазол-3-иум) тетрафторборат. (ИЖ3).На основе ранее синтезированной ионной жидкости - хлорида 1-(3-хлор-2-(дифенилфосфанилокси)пропил)-3-метил-1H-имидазол-3-ия; получены новые гомогенные дикатионные ионные жидкости, содержащие комплексы меди(II). Далее, к ним были привязаны металлы Сu, Zn и Fe для дальнейшей проверки экстракционной способности. Их структура подтверждена физико-химическими методами.Изучена экстрактивная способность дикатионных металлосодержащих ионных жидкостей в отношении соединений серы и азота при совместном присутствии, проведен сравнительный анализ металлосодержащих моно и дикатионных ионных жидкостей и их смесей.Наиболее эффективными ионными жидкостями, проявившими экстрактивные способности в отношении к азоту оказалась монокатионная ионная жидкость: [BMIm]Cl/ZnCl2, которая максимально экстрагировала азот из индола (99%), и [BMIM]BF4/ FeCl3, которая экстрагировала серу из дибензотиофена 97% . Новизна работы заключается в одновременном удалении как серы так и азота из моторных топлив с помощью металлосодержащих ионных жидкостей.

Келесі иондық сұйықтықтар синтезделді:1) 3,3'-(1,4-фениленебис (метилен)) бис (1-пентил-1-н-имидазол-3-иум) тетрафтороборат (ИС1);2) 3,3 '- (1,4-фениленебис (метилен)) бис (1-бутил-1-н-имидазол-3-иум) тетрафтороборат. (ИС2);3) 3,3 '- (1,4-фениленебис (метилен)) бис (1-гексил-1-н-имидазол-3-иум) тетрафтороборат. (ИС3). Бұрын синтезделген ионды сұйықтық негізінде - хлорид 1- (3-хлор-2- (дифенилфосфанилокси) пропил) -3-метил-1Н-имидазол-3 ий; құрамында мыс (II) кешендері бар жаңа біртекті дикатионды сұйықтықтар алынды.Бұдан әрі экстракциялау қабілетін тексеру үшін оларға Cu, Zn және Fe металдары құрамына енгізілді. Олардың құрылымы физико-химиялық әдістермен расталды.Құрамында күкірт және азот қосылыстарына қатысты дикатионды металлқұрамды сұйықтықтардың экстрактивті қабілеті зерттелді, құрамында металы бар моно және дикатионды иондық сұйықтықтар мен олардың қоспаларына салыстырмалы талдау жасалды. Азотқа қатысты экстрактивті қабілеттілікті көрсететін ең тиімді иондық сұйықтықтар монокатионды иондық сұйықтық болды: [BMIm] Cl/ZnCl2, ол 99% азотты индолдан шығарды, және [BMIM]BF4/FeCl3 97% күкіртті дибензотиофеннен шығарды. Жұмыстың жаңалығы мотор отынынан күкіртті де, азотты да құрамында металл бар иондық сұйықтықтарды қолдану арқылы бір уақытта алып тастауда.

В случае получения охраноспособных технических решений интеллектуальная собственность будет зарегистрирована на имя «КазНИТУ» с учетом интересов всех исполнителей проекта, принимавших участие в создании этих решений.

Құқығын қорғаушы техникалық шешім қажет болса, интеллектуалды иелік осы шешімдерді құру үшін қатысқан жобаның орындаушыларының қызығушылықтарын ескере отырып «ҚазҰТЗУ» атына тіркеледі.

Нефтехимия

Мұнайхимиясы

UDC indices
547.13
International classifier codes
31.21.17; 31.17.39; 31.17.29;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Ионные жидкости,; десульфуризация,; денитрогенизация,; моторных топлив.; экстракция;
Key words in Kazakh
иондық сұйықтықтар,; күкіртсіздендіру,; азотсыздандыру,; мотор отындары; экстракция;
Head of the organization Бейсембетов И.К Доктор экономических наук / профессор
Head of work Рафикова Хадичахан Сабиржановна PhD Нефтехимия / АССОЦИИРОВАННЫЙ ПРОФЕССОР
Native executive in charge