Inventory number IRN Number of state registration
0220РК00797 AP05134139-OT-20 0118РК01299
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 2
Implemented
Publications
Native publications: 9
International publications: 2 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 3 39
Total number of pages Patents Illustrations
62 0 15
Amount of funding Code of the program Table
5021020 AP05134139 3
Code of the program's task under which the job is done
217
Name of work
"Ономастическое пространство Восточно – Казахстанского региона как форма отражения духовности и национального кода (на примере топонимических наименований Тарбагатайского, Аягузского, Урджарского районов)
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Методическая документация
Report authors
Сейітова Шынар Ботаевна
0
0
0
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) Нет
Full name of the service recipient
Alikhan Bokeikhan University
Abbreviated name of the service recipient Alikhan Bokeikhan University
Abstract

Ономастическое пространство топонимов Казахстана (на материале топонимов Аягузского района Восточно – Казахстанской области).

Қазақстан ономастикалық кеңістігіндегі топонимдер (Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай, Аягөз, Үржар ауданы топонимикалық атаулары негізінде)

изучение номинативной и кумулятивной функций топонимов, примеров использования их в художественной литературе, выявление их форм в межкультурной коммуникации, анализ этнолингвистических, лексико-семантических, исторических и языковых структур топонимов указанных районов.

аталған аудандар топонимдерінің номинативті және кумулятивтік қызметін зерттеу, олардың көркем әдебиеттегі қолданысын, мәдениетаралық қарым-қатынас барысындағы өзгерістерін анықтау, топонимдердің этнолингвисткалық, лексика-семантикалық, тарихи-лингвистикалық құрылымдарына талдау жасау.

диахронический и синхронический методы, историко-лингвистическая характеристика, описательный и интерпретационный методы.

диахрондық-синхрондық талдау әдісі, тарихи-лингвистикалық сипаттама, баяндау, интерпретациялау тәсілі пайдаланылды.

впервые топонимика указанных районов Восточно-Казахстанской области подверглась системному исследованию с научных позиций, при помощи специальных методов исследования топонимов определены система и национальный код духовных ценностей народа, живущего в данном регионе; определен языковой слой в топонимических наименованиях региона. Также, в ходе исследования было собрано при участии информантов 4123 примера использования топонимов.

Алғаш рет ғылыми тұжырымды іске асырудың ұстанымы ретінде аймақтық топонимдер жүйелілік заңдылығына сүйене отырып топтастырылды, топонимдердің бейкодталуы арқылы сол аймақты мекендеген халықтың құндылықтар жүйесі, нақты талдаулар арқылы берілді, өңірлік жер-су аттарындағы тілдік қабат анықталды. Сондай-ақ, зерттеу барысында жергілікті ақпарат тасушы хабарламашылардан 4123 жер-су атаулары жинақталды.

По результатам исследования составлены «Топонимические словари Тарбагатайского, Аягузского, Урджарского районов Восточно - Казахстанской области.

Шығыс Қазақстан облысы Тарбағатай, Аягөз, Үржар аудандары топонимдерінің жалпы заңдылықтары мен ерекшеліктерін зерттеу нәтижесінде топонимикалық сөздіктер құрастырылды.

Учебно-методические пособия внедрены на специальностях «Филология» в ВКГУ им. С. Аманжолова, «Филология» и «Казахский язык и литература» в Казахском гуманитарно – юридическом инновационном университе.

Алынған нәтижелер, сөздіктер көмекші оқу құралы ретінде С. Аманжолов ат. ШҚМУ –дың «Филология» және ҚазИГЗУ-нің «Филология» және «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандықтарына көмекші оқу құралы ретінде оқу үдерісіне енгізілді.

Историко-лингвистический анализ топонимической системы указанных районов обнаружил социально-гуманитарный характер омонимов данного региона, корнями уходящих в древнюю, средневековую историю и новую эпоху, тесно связанных с национальной культурой и литературой. Экономическая результативность работы связана с возможностью использованиия материалов проекта в разработке программ развития литературного и исторического туризма, в создании виртуальных историко-литературных карт края.

Қазақ топонимдерінің тілдегі байырғы көне, орта ғасыр, жаңа дәуірлердегі үлгілері тарихи және лингвистикалық тұрғыдан талданып, олардың ұлттық мәдениет, ұлттық әдебиет, ұлттық тарихпен байланысы қарастырылғаны үлкен әлеуметтік-гуманитарлық сипаттағы басты маңыздылығы болып табылды. ШҚО территориясының әдеби және тарихи туризмді дамыту бағдарламаларын жасауда, өлкенің виртуальді тарихи-әдеби картасын жасауда пайдалану жұмыстың экономикалық нәтижелілігін көрсетеді.

В дальнейшем предполагается создание топонимического каталога, отвечающего требованиям современных технологий, а также создание уникального фонда топонимических наименований, широко представленного в информационном пространстве.

Алдағы уақытта қазіргі технологиялық мүмкіндікке жауап беретіндей топонимикалық каталог жасау және ақпараттық кеңістікте қолжетімді болатындай жер су атауларының бірегей қорын жасау.

UDC indices
81:39 +81` 282.3(574)
International classifier codes
16.21.65;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Восточно-Казахстанский регион; ономастика; топонимика; этнолингвистика; культурология; нация; картина мира;
Key words in Kazakh
Шығыс-Қазақстан өңірі; ономастика; топонимика; этнолингвистика; мәдениеттану; ұлт; әлем бейнесі;
Head of the organization Курманбаева Шырын Асылхановна Доктор политических наук / Профессор
Head of work Сейітова Шынар Ботаевна Доктор филологических наук / профессор
Native executive in charge