The object of research, development or design (in Russian) : объектами исследований являются: сорта рапса Галант, Крис, Антей, сорта сурепицы Золотистая, Янтарная.

The object of research, development or design (in Kazakh) : зерттеу объектісі болып рапс сорттары: Галант, Крис, Антей, қышабас сорттары: Золотистая, Янтарная табылады.

Aim of work (in Russian) : Создание в культуре клеток гомозиготных мутантных линий B.napus, B.rapa и их гибридов с высоким содержанием ненасыщенных жирных кислот, в том числе высокоолеиновых.

Aim of work (in Kazakh) : Жасушалар дақылында қанықпаған май қышқылдарының жоғары мөлшерлі, сонымен қатар жоғары олеинді B. napus, B.rapa, және олардың будандарының гомозиготалық мутантты линияларын жасау.

Методы исследования (на русском) : метод принудительной гибридизации B.napus с B.rapa, методика культуры изолированных микроспор Brassica, обработка мутагеном эмбриоидов, выделение тотальной ДНК из растений, амплификация ДНК с помощью полимеразной цепной реакции (ПЦР).

Методы исследования (на казахском) : рапс пен қышабасты алшақ будандастыру, оқшауланған микроспора дақылы әдісі, эмбриоидтарды мутагенмен өңдеу, өсімдіктен тотальды ДНҚ бөліп алу, полимеразды тізбек реакция (ПТР) әдісімен ДНҚ амплификациясы.

Obtained results and novelty (in Russian) : Были полу¬че¬ны мутантные семена удвоенных гаплоидов (DH3m) сортов B.napus и B.rapa. В результате работ по принудительной гибридизаций B.napus с B.rapa были получены гибридные растения. Подобрана оптимальная питательная среда NLN с БАП 0,05мг/л для индукции эмбриогенеза в культуре изолированных микроспор межвидовых гибридов рапса. Оптимальной концентрацией мутагена ЕМS для обработки эмбриоидов межвидовых гибридов B.napus с B.rapa был установлен 4 мМ. Были получены мутантные удвоенные гаплоиды межвидовых гибридов (DH2mih). Проведенные исследования с помощью молекулярных маркеров (ISSR) показали, что линии, полученные в результате обработки мутагеном EMS в культуре изолированных микроспор сортов рапса, сурепицы и их гибридов являются истинно мутантными. Был проведен количественный анализ экспериментально-полученного материала, в результате было выявлено, что мутантные линии (сортов B.napus и B.rapa, а также их гибриды) выделяются с высокими показателями по массе семян с 1-го растения и массе 1000 семян. При этом наилучшие результаты показали линии, полученные при обработке 12мМ ЕМS. По оценке жирнокислотного состава семян выявили наилучшие перспективные мутантные дигаплоидные линии B.napus и B.rapa, а также линии межвидовых гибридов. Часть полученных мутантных линий рапса и межвидовых гибридов, выделенных по признакам урожайности и качества семян передан в ТОО «НПЦ ЗХ им. А.И. Бараева», Акмолинской области.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : B. napus және B.rapa сорттарының екі еселенген гаплоидты (DH2m) мутантты тұқымдары алынды. Рапсты қышабаспен мәжбүрлеп будандастыру бойынша жұмыс жүргізілді. Нәтижесінде екі будан комбинациядан құнарлы будан өсімдіктер алынды. Рапстың түраралық будандарының оқшауланған микроспор дақылында эмбриогенезді индукциялау үшін 0,05 мг/л БАП бар NLN оңтайлы қоректік ортасы таңдалды. B. napus пен B.rapa түраралық будандарының эмбриоидтарын өңдеу үшін ЕМЅ мутагенінің оңтайлы концентрациясы 4 мМ екені анықталды. Мутантты екі еселенген гаплоидтары түраралық будандар алынды (DH2mih). Молекулалық маркерлер (ISSR) көмегімен жүргізілген зерттеулер B. napus, B.rapa және олардың будандарының оқшауланған микроспора дақылында EMS мутагенімен өңдеу нәтижесінде алынған линиялар нағыз мутантты екенін көрсетті. Тәжірибелік алынған материалға сандық талдау жүргізілді, нәтижесінде рапс және қышабас сорттарының, және олардың будандарының мутантты линиялары 1-ші өсімдіктен алынған тұқым массасы мен 1000 тұқым массасы бойынша жоғары көрсеткіштермен ерекшеленетіні анықталды. Сонымен қатар, 12 мм EMS өңдеу кезінде алынған линиялар жақсы нәтиже көрсеткен. Тұқымның май қышқылының құрамын бағалау бойынша рапс пен қышабастың, және олардың будандарының ең жақсы перспективалы мутантты екі еселенген линиялары анықталды. Алынған рапс және түраралық будандардың мутантты линиялары мен тұқым өнімділігі мен сапасы белгілері бойынша бір бөлігі "А.И. Бараев атындағы АШ ҒӨО" ЖШС, Ақмола облысына жіберілген.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жоқ

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : сельское хозяйство и биотехнология

Field of application (in Kazakh) : ауыл шаруашылығы және биотехнология