Inventory number IRN Number of state registration
0220РК00355 AP05131065-OT-20 0118РК00079
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 5
International publications: 2 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 7 73
Total number of pages Patents Illustrations
83 3 13
Amount of funding Code of the program Table
14000000 AP05131065 9
Name of work
Разработка оригинальных отечественных инновационных фармацевтических субстанций (лигандов), обладающих противоинфекционной активностью
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Соединения
Report authors
Ахметова Гульмира Сериковна , Пралиев Калдыбай Джайловович , Абдамбаев Данияр Абдувалиевич , Исаева Ұлжалғас Бақытжанқызы , Жумакова Сымбат Сериковна , Сейлханов Олжас Тулегенович , Коротецкий Илья Сергеевич , Иванова Людмила Николаевна , Зубенко Наталья Викторовна , Кузнецова Татьяна Валерьевна , Шилов Сергей Владимирович , Паренова Райхан Асанбаевна ,
0
3
5
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Акционерное общество "Институт химических наук имени А.Б. Бектурова"
Abbreviated name of the service recipient АО ИХН им. А.Б. Бектурова
Abstract

Препараты под шифрами AIP, относящиеся классу C- и N-замещенных производных пиперидинов с потенциальной противоинфекционной активностью

С және N-орынбасқан пиперидин туындылары тобына қатысты потенциалды инфекцияға қарсы белсенді AIP шифрлы препараттар

Цель работы заключается в создании синтетических путей получения новых органических структур с потенциальной противоинфекционной активностью и/или способностью вызывать реверсию лекарственной чувствительности, выявлении структурных фрагментов и их комбинаций в проявлении той или иной биоактивности методом направленного молекулярного дизайна

Потенциалды инфекцияға қарсы белсенді және/немесе дәріге сезімталдылық реверсиясын тудыруға қабілетті жаңа органикалық құрылымдарды алудың синтетикалық жолдарын анықтау, осы белсенділіктерді анықтауда бағытты молекулалық дизайн әдісімен құрылымдық фрагменттер мен олардың комбинациясын табу

Методы классической органической химии, ИК, ЯМР спектрометрия, тонкослойная хроматография, определение цитотоксичности in vitro на клеточной линии MDCK, противовирусной активности на культуре клеток

Органикалық химияның классикалық әдістері, ИҚ, ЯМР спектрометрия, жұқа қабатты хроматография, MDCK жасушалар желісі бойынша in vitro уыттылығын, жасуша дақылындағы вирусқа қарсы белсенділікті анықтау

Выявлены перспективные фармацевтические субстанции (лиганды) с противоинфекционной активностью ряда полифункциональных замещенных пиперидинов. Новизна предлагаемых исследований заключается в разработке направленного молекулярного дизайна оригинальных (уникальных) отечественных инновационных фармацевтических субстанций (лигандов), потенциально обладающих противоинфекционной активностью для медицины. Указанная общая задача включает проведение трансформации полифункциональных гетероциклических производных в новые соединения и изучение их биологической противоинфекционной (противомикробной, противовирусной, фунгицидной) активности. В ходе проведенных микробиологических исследований 29 гетероорганических производных в опытах in vitro было установлено, можно выделить наиболее перспективные для дальнейшего изучения и таргетинга в отношении специфических микроорганизмов: • AIP-5, AIP-6, AIP-17, как вещества для борьбы с возбудителем S. aureus; • AIP-5, AIP-13, AIP-23 как вещества для борьбы с возбудителем E. coli; • AIP-5, AIP-3, AIP-4, AIP-6, AIP-17, AIP-23 как вещества для борьбы с возбудителем C.albicans. Соединение AIP-1 может найти применение в качестве эффективного противомикробного препарата, в особенности по показателю фунгицидной активности и рекомендуется на проведение полного комплекса доклинических исследований.

Бірқатар көпфункционалды ауыстырылған пиперидиндердің инфекцияға қарсы белсенділігі бар перспективалы фармацевтикалық субстанциялар (лигандалар) анықталды. Ұсынылып отырған зерттеудің жаңалығы медицинада инфекцияға қарсы белсенділігі бар түпнұсқа (бірегей) отандық инновациялық фармацевтикалық субстанциялардың (лигандтардың) бағытталған молекулалық дизайнын жасауға негізделеді. Бұл жалпы міндет полифункционалды гетероциклді туындыларды жаңа қосылыстарға айналдыруды және олардың биологиялық инфекцияға қарсы (микробқа қарсы, вирусқа қарсы, фунгицидтік) белсенділігін зерттеуді қамтиды. Іn vitro тәжірибелеріндегі 29 гетероорганикалық туындыларға жүргізілген микробиологиялық зерттеулер барысында нақты микроорганизмдерге қатысты әрі қарай зерттеу мен мақсатты бағыттаудың ең перспективалысы анықталуы мүмкін екендігі анықталды: • AIP-5, AIP-6, AIP-17, S. aureus қоздырғышымен күресетін заттар ретінде; • AIP-5, AIP-13, AIP-23 E. coli патогенімен күресуге арналған заттар ретінде; • AIP-5, AIP-3, AIP-4, AIP-6, AIP-17, AIP-23 C. albicans қоздырғышымен күресетін заттар ретінде. 500 мкг / мл және 250 мкг / мл концентрациядағы эталондық гентамицин сульфаты препаратымен тең дәрежеде сезімтал E. coli ATCC 8739 және көп төзімді E. coli ATCC BAA-196 қарсы бактерицидтік әсер көрсеткен AIP-23 атап өткен жөн. Күрделі AIP-1 тиімді микробқа қарсы агент ретінде қолданыла алады, әсіресе фунгицидтік белсенділік тұрғысынан және клиникаға дейінгі зерттеулердің барлық кешеніне ұсынылады.

В результате выполнения НИР выявлены перспективные фармацевтические субстанции (лиганды) с противоинфекционной активностью ряда полифункциональных замещенных пиперидинов. Выявлено пиперидинсодержащее производное адамантанкарбоновой кислоты под шифром AIP-1, обладающий выраженным фунгицидным, противомикробным и противовирусным действием. AIP-1 может найти применение в качестве фунгицидного, противомикробного, противовирусного средства. В ходе проведенных микробиологических исследований 15-ти соединений под шифрами AIP-15-AIP-29 в опытах in vitro показано, что можно выделить для дальнейших исследований на клинических штаммах следующие соединения: AIP-15, AIP-16, AIP-17, AIP-21, AIP-23 и AIP-29, как вещества для борьбы с возбудителем S. aureus; AIP-23, как вещества для борьбы с возбудителем E. coli; AIP-17, AIP-19, AIP-20 и AIP-21, как вещества для борьбы с возбудителем C.albicans. Путь синтеза, заключающийся в двух последовательных стадиях: восстановление 1-бензил-пиперидон-4-она боргидридом натрия в изопропаноле и ацилирования 1-бензил-4-гидроксипиперидина хлорангидридом адамантанкарбоновой кислоты с образованием гидрохлорида 1-бензил-4-адамантанкарбонилоксипиперидина, определен как основа для разработки лабораторного технологического регламента получения AIP-1.

Зерттеулер мен әзірлемелердің нәтижесінде көптеген полифункционалды алмастырылған пиперидиндердің инфекцияға қарсы белсенділігі бар перспективалы фармацевтикалық заттар (лигандтар) анықталды. Құрамында пиперидин бар, құрамында фунгицидтік, микробқа қарсы және вирусқа қарсы әсері бар AIP-1 коды бойынша адамантанкарбон қышқылының туындысы анықталды. AIP-1 фунгицидтік, микробқа қарсы, вирусқа қарсы агент ретінде қолданыла алады. Іn vitro тәжірибелерінде AIP-15-AIP-29 кодтары бойынша 15 қосылысқа жүргізілген микробиологиялық зерттеулер барысында келесі қосылыстарды клиникалық штамдарға зерттеу жүргізу үшін оқшаулауға болатындығы көрсетілді: S. aureus қоздырғышын бақылау агенттері ретінде AIP-15, AIP-16, AIP-17, AIP-21, AIP-23 және AIP-29; AIP-23 E. coli патогенімен күресетін агент ретінде; AIC-17, AIP-19, AIP-20 және AIP-21, C. albicans қоздырғышымен күресуге арналған агенттер ретінде. Екі дәйекті кезеңнен тұратын синтез жолы: изопропанолдағы натрий борогидридімен 1-бензил-пиперидон-4-тотықсыздану және 1-бензил-4-адамантанекарбонил гидрохлоридін түзу үшін адамантанкарбон қышқылы хлоридімен 1-бензил-4-гидроксипиперидинді ацилдеу. AIP-1 алудың зертханалық технологиялық регламенттерін әзірлеу.

Тонкий органический синтез. Медицинская химия. Медицина.

Нәзік органикалық синтез. Медициналық химия. Медицина.

UDC indices
547.823:544.14:615.212.31.015.11
International classifier codes
31.21.27;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Пиперидин; Сложные эфиры; Фторбензоаты; Адамантанкарбоновая кислота; Антимикробная активность; Противовирусная активность;
Key words in Kazakh
Пиперидин; Күрделі эфирлер; Фторбензоаттар; Адамантанкарбон қышқылы; Антимикробты белсенділік; Вирусқа қарсы белсенділік;
Head of the organization Фишер Даметкен Едиловна К.х.н. /
Head of work Ахметова Гульмира Сериковна Доктор химических наук / доцент
Native executive in charge