The object of research, development or design (in Russian) : Промпродукты технологии попутной добычи скандия и рения, а также фильтраты сорбции уранового производства.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Скандий мен ренийді ілеспе өндіру технологиясының өнеркәсіптік өнімдері, сондай-ақ уран өндірісі сорбциясының сүзінділері.

Aim of work (in Russian) : Способ концентрирования и доочистки рений- и скандий-содержащих промпродуктов с целью попутного производства товарных продуктов из фильтратов сорбции уранового производств. Выполнение технико-экономического расчета.

Aim of work (in Kazakh) : Уран өндірісінің сорбция сүзінділерінен тауар өнімдерін ілеспе өндіру мақсатында құрамында рений мен скандий кездесетін өнеркәсіп өнімдерін шоғырландыру және толық тазалау тәсілі. Техникалық-экономикалық есептеуді орындау.

Методы исследования (на русском) : Ионный обмен, масс-спектрометрия с индуктивно-связанной плазмой, препаративная химия, объемное кислотно-основное титрование.

Методы исследования (на казахском) : Ион алмасу, индуктивті - байланысқан плазмамен масс-спектрметрлік талдау, препаративтық химия, көлемділік қышқылдық-сілтілік титрлеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены лабораторные исследования по доочистке чернового перрената аммония. Установлена возможность получения марочного перрената аммония из черновой соли, выделенной сорбционно-экстракционным методом концентрирования рения из продуктивных растворов, получаемых методом подземного выщелачивания при разработке урановых месторождений. Оптимальными условиями электродиализной очистки и концентрирования HReO4 из растворов перрената аммония являются плотность тока 200-250 А/м2, температура растворов в камерах электродиализатора 40 0С, продолжительность процесса 2-2,5 часа, концентрация рения в исходном растворе 50-60 г/дм3 при скорости его подачи в камеру обессоливания 0,75-0,80 объема в минуту. Выполнен комплекс испытаний по концентрированию и доочистке промпродуктов технологии попутного извлечения скандия. Исследованы характеристики равновесной сорбции скандия из модельных растворов фосфорорганическими ионитами. Проведены исследования сорбции скандия из модельного раствора выбранными ионитами в статических и динамических условиях. Результаты экспериментов показали, что степень десорбции с насыщенного скандием ионита Lewatit TP260 при использовании раствора карбоната натрия 200 г/дм3 Na2CO3 составила 87,26 %. При использовании раствора фторида аммония 3,5М NH4HF2 степень извлечения скандия со смолы ТВЭКС Д2ЭГФК составила 76%.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Аммоний перренатын толық тазалау бойынша зертханалық зерттеулер жүргізілді. Уран кен орындарын игеру кезінде жерасты шаймалау әдісімен алынатын өнімді ерітінділерден ренийді концентрациялаудың сорбциялық-экстракциялық әдісімен бөлінген тазартылмаған тұздан аммонийдің жоғары сапалы перренатын алу мүмкіндігі анықталды. Аммоний перренаты ерітінділерінен HReO4 электрдиализдік тазалау және концентрациялаудың оңтайлы шарттары тоқтың тығыздығы 200-250 А/м2, электрдиализатор камераларындағы ерітінділердің температурасы 400С, процестің ұзақтығы 2-2,5 сағат, тұзсыздандыру камерасына берілу жылдамдығы минутына 0,75-0,80 көлем болған жағдайда бастапқы ерітіндідегі ренийдің концентрациясы 50-60 г/дм3 болып табылады. Скандийді ілеспе бөліп алу технологиясының өнеркәсіп өнімдерін шоғырландыру және толық тазалау бойынша сынақтар кешені орындалды. Фосфорорганикалық иониттармен модельдік ерітінділерден скандийдің тепе-теңдік сорбциясының сипаттамалары зерттелді. Статикалық және динамикалық жағдайларда таңдалған иониттермен модельдік ерітіндіден скандий сорбциясы бойынша зерттеулер жүргізілді. Эксперименттер нәтижелері Na2CO3 200 г/дм3 натрий карбонаты ерітіндісін пайдаланған кезде скандиймен қаныққан Lewatit TP260 ионитімен десорбция дәрежесі 87,26% құрағанын көрсетті. NH4HF2 3,5М аммоний фторидінің ерітіндісін пайдаланған кезде ТВЭКС Д2ЭГФК шайырынан скандийді бөліп алу дәрежесі 76% құрады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Проведена технико-экономическая оценка по созданию участка извлечения скандия из маточных растворов сорбции урана, которая в рамках принятых допущений и выполненных расчетов продемонстрировала рентабельность на уровне 15,58%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Уран сорбциясының негізгі ерітінділерінен скандий алу учаскесін құру бойынша техникалық-экономикалық бағалау жүргізілді, ол қабылданған жорамалдар мен орындалған есептеулер шеңберінде 15,58% деңгейінде тиімділікті көрсетті.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : К целевым потребителям полученных результатов относятся множество урановых предприятий РК.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары Қазақстан Республикасының көптеген уран кәсіпорындарын қамтиды.