The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является прогнозирование последствий гидротехнических аварий, зон затоплений и переноса примесей при прорыве плотины в сложной системе рек и каналов в режиме реального времени.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі нақты уақыт режимінде өзендер мен каналдардың күрделі жүйесінде бөгеттің бұзылуы кезіндегі гидротехникалық авариялардың, су басу аймақтары мен қоспалардың тасымалдануы салдарын болжау болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – разработка экспертной системы для ликвидации последствий гидротехнических аварий, течений, волн, переноса примесей при прорыве плотины в сложной системе рек и каналов методами математического моделирования. Прогнозное моделирование и оценка стойкости к высоким давлениям и влияния каменистых элементов селевого потока на различные архитектурные и составные материалы гидротехнических сооружений в целях оценки их стойкости к высоким давлениям с учетом рельефа местности.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты - математикалық модельдеу әдістерімен өзендер мен арналардың күрделі жүйесінде бөгеттің жарылуы кезіндегі гидротехникалық апаттардың, ағыстардың, толқындардың, қоспалардың тасымалдану салдарын жоюға арналған сараптама жүйесін әзірлеу. Жер бедерін ескере отырып, гидротехникалық құрылыстардың әртүрлі сәулеттік және құрамдас материалдарына сел тасқынының тасты элементтерінің әсері мен олардың жоғары қысымға төзімділігін болжамды модельдеу және бағалау.

Методы исследования (на русском) : Метод или методология проведения работы: построение математических моделей, численная реализация математических моделей, вычислительный эксперимент.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыс жүргізу әдісі немесе әдістемесі: математикалық модельдерді құру, математикалық модельдерді сандық шешу, есептеу эксперименті.

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты работы и их новизна: проведено моделирование различных архитектурных гидротехнических сооружений в целях оценки их стойкости к высоким давлениям при селевом потоке с содержанием крупных твердых объектов для сложных рельефов местности. Была оценена точность метода VOF при учете селевого потока с помощью тестовых 3D задач, полученные результаты были сравнены с экспериментальными данными. Результаты моделирования дают большую уверенность в эффективности метода. В ходе моделирования удалось достичь учета влияния селевого потока с каменистыми элементами на различные архитектурные гидротехнические сооружения в целях оценки их стойкости к высоким давлениям с учетом рельефа местности. А также дана оценка длительности процесса затопления и расчет волны прорыва во время крушения гидротехнических сооружений с учетом рельефа местности.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелері және олардың жаңалығы: күрделі жер бедері үшін сел тасқыны кезінде әртүрлі сәулет гидротехникалық құрылыстарының ірі қатты объектілерді ұстауда жоғары қысымға төзімділігін бағалау мақсатында модельдеу жүргізілді. Сел ағынын есепке алу кезінде VOF әдісінің дәлдігі 3D тест тапсырмаларын қолдана отырып бағаланды, алынған нәтижелер тәжірибелік деректермен салыстырылды. Модельдеу нәтижелері әдістің тиімділігіне үлкен сенімділік береді. Модельдеу барысында жер бедерін ескере отырып, тасты элементтері бар сел ағынының әртүрлі сәулеттік гидротехникалық құрылыстарға, олардың жоғары қысымға төзімділігін бағалау мақсатында, әсерін есепке алуға қол жеткізілді. Сондай-ақ, су басу процесінің ұзақтығына және жер бедерін ескере отырып, гидротехникалық құрылыстардың қирауы кезіндегі серпіліс толқынының есебіне баға берілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Рекомендации по внедрению или итоги внедрения результатов НИР: результаты данной работы рекомендуется использовать для оценки последствий гидротехнических аварий, зон затоплений и переноса каменистых элементов селевого потока при прорыве плотины в сложной системе рек и каналов и для проведения прогнозного моделирования при проектировании плотин.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : ҒЗЖ нәтижелерін енгізу бойынша ұсынымдар немесе енгізу қорытындылары: осы жұмыстың нәтижелерін өзендер мен арналардың күрделі жүйесінде бөгеттің бұзылуы кезіндегі гидротехникалық авариялардың, су басу аймақтары мен қоспалардың тасымалдануын бағалау үшін және бөгеттерді жобалау кезінде болжамды модельдеу жүргізу үшін пайдалану ұсынылады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Область применения: комитеты по водным ресурсам и ЧС, акиматы, экологические организации и другие заинтересованные предприятия.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы: су ресурстары және ТЖ жөніндегі комитеттер, әкімдіктер, экологиялық ұйымдар және басқа да мүдделі кәсіпорындар.