The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является технологическая вода убойного цеха птицефабрики ПК «Ижевский».

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны «Ижевский» ӨК құс фабрикасының сою цехының технологиялық суы болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель работы - решение экологических проблем рециклинга воды в птицеводческой отрасли с применением бесхлорного способа обеззараживания воды технологического цикла.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – технологиялық циклдегі суды заларсыздандырудың хлорсыз тәсілін қолдана отырып, құс шаруашылығы саласындағы су рециклингінің экологиялық мәселелерін шешу.

Методы исследования (на русском) : Химические методы анализа в соответствии с «ГОСТ 31861-2012» Для достоверности химического анализа были использованы колориметр Hach DR900, спектрофотометр Hach DR3900 (HACH/LANGE, Германия), стандартные реагенты, тест-наборы, рН-метр и др. Микробиологический анализ воды: - (МУК) №10. 05.045.03. «Методы микробиологического контроля питьевой воды». С использованием автоматического анализатора системы вакуумной фильтрации воды Sartorius-Stedim Biotech для микробиологического контроля воды. Органолептические и физико-химические методы исследования качества продукции: - ГОСТ 31470-2012 «Мясо птицы, субпродукты и полуфабрикаты из мяса птицы. Методы органолептических и физико-химических исследований»; Оценка экологизации производственного цикла при повторном использовании воды с учетом экономической эффективности проведена на основании «Об утверждении отдельных методических документов в области охраны окружающей среды. Приказ Министра окружающей среды и водных ресурсов Республики Казахстана от 15 июля 2014 года № 9585

Методы исследования (на казахском) : Химиялық талдау әдістері «ГОСТ 31861-2012» сәйкес химиялық талдаудың дұрыстығы үшін Hach DR900 колориметр, Hach DR3900 (HACH/LANGE, Германия) спектрофотометр, стандартты реагенттер, тест-жиынтықтар, рН-метр және т.б. пайдаланылды. Суды микробиологиялық талдау: -(МУК) №10. 05.045.03. «Ауыз суды микробиологиялық бақылау әдістері». Суды микробиологиялық бақылау үшін Sartorius-StedimBiotech вакуумдық су сүзу жүйесінің автоматты анализаторы қолданылды. Өнімнің сапасын зерттеудің органолептикалық және физика-химиялық әдістері: - ГОСТ 31470-2012 «Құс еті, субөнімдер және құс етінен жасалған жартылай фабрикаттар. Органолептикалық және физика-химиялық зерттеу әдістері»; Экономикалық тиімділікті ескере отырып, суды қайта пайдалану кезінде өндірістік циклді экологияландыруды бағалау «Қоршаған ортаны қорғау саласындағы жекелеген әдістемелік құжаттарды бекіту туралы. Қазақстан Республикасының Қоршаған орта және су ресурстары министрінің 2014 жылғы 15 шілдедегі № 9585» бұйрығы негізінде жүргізілді

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате научно-технических исследований впервые разработана и внедрена в ПК « Ижевский» инновационная технология очистки сточных вод с проектно-конструкторской документацией на изготовление, сборку и монтаж производственной комбинированной установки для очистки сточных вод, подготовлен и осуществлен рабочий проект на модернизацию системы водоснабжения и отвода сточных убойного цеха птицефабрики для рециклинга, получен патент, 11 авторских свидетельств, утвержден стандарт организации на технологию, опубликованы 8 статей в индексируемых журналах Web of Science с импакт фактором от 2.5-4.0 с процентилью от 66-80 , а также журналах Scopus с процентилью от 45-61, опубликована монография на английском языке , 7 печатных учебников.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ғылыми-техникалық зерттеулер нәтижесінде «Ижевский» ӨК-дегі сарқынды суларды тазартуға арналған өндірістік құрамдастырылған қондырғыны дайындауға, құрастыруға және монтаждауға арналған жобалау-конструкторлық құжаттамасы бар сарқынды суларды тазарту технологиясы әзірленді және енгізілді, құс фабрикасының сою цехының сумен жабдықтау және сарқынды суларды бұру жүйесін модернизациялауға арналған жұмыс жобасы әзірленді және жүзеге асырылды, патент, авторлық куәліктер алынды, технологияға ұйым стандарты бекітілді.Ғылыми-техникалық зерттеулер нәтижесінде алғаш рет «Ижевский» ӨК-дегі сарқынды суларды тазартуға арналған өндірістік құрамдастырылған қондырғыны дайындауға, құрастыруға және монтаждауға арналған жобалау-конструкторлық құжаттамасы бар сарқынды суларды тазартудың инновациялық технологиясы әзірленді және енгізілді, құс фабрикасының сою цехының сумен жабдықтау және сарқынды суларды бұру жүйесін модернизациялауға арналған жұмыс жобасы әзірленді және жүзеге асырылды, патент, 11 авторлық куәлік алынды, технологияға ұйым стандарты бекітілді, 2,5-4,0 импакт факторы бар 66-80 процентильмен индекстелетін Web of Science журналдарында 8 мақала, сондай-ақ 45-61 процентильмен Scopus журналдарында мақалалар, ағылшын тілінде монография , 7 баспа оқулығы жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Комбинированная установка очистки предназначена для получения воды с заданным минеральным составом заключающемся в заборе исходной сточной воды и последовательной его очистке электро/фотохимическим и ультрафиолетовым обеззараживанием для технического водоснабжения и поения птиц

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бастапқы ағынды суды алу және оны техникалық сумен жабдықтау және құстарды суару үшін электр/фотохимиялық және ультракүлгін зарарсыздандырумен жүйелі тазарту арқылы қажетті минералды құрамы бар су алуға арналған құрамдастырылған тазалау қондырғысы

Level of implementation (in Russian) : Получено 41 акт внедрения,включая в учебный процесс отечественных и зарубежных ВУЗов, проведены два научно производственных семинара на базе ОАО"Союз экологических организаций РК" и ООО " Союз птицеводов РК"апробации на международном уровне Арканзасский университет США,Германии,Турции,России. Получено 1 место на международном конкурсе инновационных проектов проектов " Climate Launchpad-2020" организованной Европейской комиссией Climate-Knowledge Innovation Community

Level of implementation (in Kazakh) : Отандық және шетелдік жоғары оқу орындарының оқу процесіне енгізу актілерін қоса алғанда 41 енгізу актілері алынды, «ҚР экологиялық ұйымдарының одағы» ААҚ және «ҚР құс өсірушілер одағы» ЖШҚ базасында екі ғылыми-өндірістік семинар өткізілді, АҚШ, Германия, Түркия, Ресей, Арканзас университеттерінде халықаралық деңгейде апробациялар өтті. Жобаны орындаушылар командасы «Climate - Knowledge Innovation Community» Еуропалық комиссия ұйымдастырған «Climate Launchpad-2020» халықаралық инновациялық жобалар байқауында 1 орын алды

Efficiency (in Russian) : Производственные испытания технологии, показали эффективность очистки технологической воды убойного цеха выше 95,5% по всем анализируемым параметрам при 100% микробиологической чистоте. Результаты исследования по внедрению пилотной технологии очистки воды можно применить для расширения областей его использования в птицеводстве как новую технологию, обеспечивающую высокую эффективность водопользования и инвестициями на сумму - 16 417 509 тенге. При работе комбинированной установки для очистки воды, которая состоит из блоков электролиза, ультрафильтрационной системы и УФ светодиодной лампы эмиссия СО2 составила 12 тонн/год, что в 25,6 раза меньше и тем самым предотвращает изменение климата. Реализованная программа , является социально значимой и экономически эффективной с высоким уровнем доходности (уровень рентабельности от дохода составил 67 %, уровень рентабельности инвестиций – 51,24 % только с учетом после внедрения 2019 года), при стоимости 1 м3 воды в результате внедрения технологии очистки воды для рециклинга с учетом инвестиционных затрат, водоснабжения, электроэнергии, заработной платы персонала, годовых эксплуатационных расходов, включая сырьё, материалы, отчисления налогов и др., составила 451 тенге Жизнеспособность проекта доказывается тем ,что предприятие и способно в кратчайшие сроки развиваться за счет собственных средств и окупить инвестиции за 1,95 года.

Efficiency (in Kazakh) : Технологияның өндірістік сынақтары сою цехының технологиялық суын тазарту бойынша 100% микробиологиялық тазалық жағдайында барлық талданатын параметрлер бойынша 95,5%-дан жоғары тиімділікті көрсетті. Суды тазартудың пилоттық технологиясын енгізу бойынша зерттеу нәтижелерін 16 417 509 теңге сомасына инвестициялармен және суды пайдаланудың жоғары тиімділігін қамтамасыз ететін жаңа технология ретінде құс шаруашылығында пайдалану салаларын кеңейту үшін қолдануға болады. Электролиз, ультрафильтрациялық жүйе және УК жарықдиодты шам блоктарынан тұратын суды тазартуға арналған аралас қондырғының жұмысы кезінде СО2 эмиссиясы жылына 12 тоннаны құрады, бұл 25,6 есе аз және сол арқылы климаттың өзгеруін болдырмайды. Іске асырылған бағдарлама әлеуметтік маңызы бар және табыстылығының жоғары деңгейімен экономикалық тиімді болып табылады (табыстың рентабельділік деңгейі 67%, инвестициялардың рентабельділік деңгейі – 2019 жыл енгізілгеннен кейін ғана 51,24% құрады), инвестициялық шығындарды, сумен жабдықтауды, электр энергиясын, персоналдың жалақысын, шикізатты, материалдарды, салық аударымдарын және т. б. қоса алғанда, жылдық пайдалану шығыстарын ескере отырып, рециклинг үшін суды тазарту технологиясын енгізу нәтижесінде 1 м3 су құны 451 теңгені құрады. Жобаның өміршеңдігі кәсіпорынның өз қаражаты есебінен қысқа мерзімде дамуға және 1,95 жыл ішінде инвестицияларды өтеуге қабілетті екендігімен дәлелденеді.

Field of application (in Russian) : Предприятия мясомолочного направления , очистка коммунальных сточных вод, предприятия кожевенной промышленности, водоподготовка при производстве биопрепаратов,переработке сельхозпродукции, а также образовательные и научные ведомства.

Field of application (in Kazakh) : Ет-сүт бағытындағы кәсіпорындар, коммуналдық ағынды суларды тазарту, тері өнеркәсібі кәсіпорындары, биопрепараттарды өндіру кезінде суды дайындау, ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу, сондай-ақ білім беру және ғылыми ведомстволар