The object of research, development or design (in Russian) : Сырье, продукты питания, дети школьного и дошкольного возраста.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Тағам өнімдері, шикізат, мектеп және мектеп жасына дейінгі балалар

Aim of work (in Russian) : Изучить распространение патогенных микроорганизмов (сальмонеллы) с использованием методов анализа ДНК и генотипирования в пищевом сырье и продуктах питания, реализуемых на рынках и супермаркетах Республики Казахстан и разработать рекомендации для снижения риска заболеваемости детей школьного и дошкольного возраста.

Aim of work (in Kazakh) : ДНҚ талдау әдістерін және генотиптеуді қолданумен Қазақстан Республикасындағы тағамдық шикізатта және базарлар мен ірі дүкендерде сатылатын тағам өнімдеріндегі дерт қоздыратын микроорганизмдердің (сальмонеллалар) таралуын зерттеу және мектепке дейінгі, мектеп жасындағы балалардың аурушаңдық қаупін азайту үшін ұсыныстар өндеп шығару.

Методы исследования (на русском) : Выделение ДНК бактерии рода Salmonella выполнено тризольным методом. Определение рода, вида и подвида генома Salmonella осуществляли с помощью ПЦР анализа, используя 6 специфические праймеры. Электрофорез продуктов амплификации ДНК проводятся в аппарате для горизонтального электрофореза BioRad. Документирование полученных результатов проводятся при помощи фотографирования гелей, в гель документирующей системе «BioRad». Чистота полученных препаратов ДНК проверена спектрофотометрически по отношению оптических плотностей при длинах волн 260 нм и 280 нм (Е260/Е280). Анкетно-опросный метод изучения частоты потребления пищевых продуктов, знаний и навыков по здоровому и безопасному питанию.

Методы исследования (на казахском) : Salmonella тектес бактериялардың ДНҚ бөлу тризольдік әдіспен орындалған. Salmonella геномының тегін, түрі мен тобын анықтау ПЦР талдау әдісімен іске асырылған, 6 арнайы праймерлер қолданылған. ДНҚ амплификациясы өнімдерінің BioRad көлденең электрофорезі аппаратында өткізілген. Алынған құжаттарды рәсімдеу «BioRad» гельді құжаттау жүйесінде гельдерді суретке түсірудің көмегімен өткізілген. ДНҚ препараттарының тазалығы оптикалық тығыздықтың спектрофотометриялық қатынасы бойынша 260 нм және 280 нм толқын ұзындығында тексерілген (Е260/Е280). Азық-түлік тұтынудың жиілігін, салауатты және қауіпсіз тамақтану бойынша білім мен дағдыларды зерттеудің сауалнамалық-зерттеу әдісі.

Obtained results and novelty (in Russian) : Классическими методами принятыми в микробиологии выделены штаммы сальмонелл из продуктов питания и штаммы из клинического материала (стула) выделенных детьми дошкольного и школьного возраста. Определена молекулярная характеристика сальмонелл полученных из цепи производства пищевых продуктов и из клинического материала детей дошкольного и школьного возрастов методом ДНК анализа. Проведена коммуникационная компания для профилактики сальмонеллеза и поданы к публикации 4 научные статьи в рецензируемых зарубежных и отечественных научных изданиях с ненулевым импакт-фактором.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Классическими методами принятыми в микробиологии выделены штаммы сальмонелл из продуктов питания и штаммы из клинического материала (стула) выделенных детьми дошкольного и школьного возраста. Определена молекулярная характеристика сальмонелл полученных из цепи производства пищевых продуктов и из клинического материала детей дошкольного и школьного возрастов методом ДНК анализа. Проведена коммуникационная компания для профилактики сальмонеллеза и поданы к публикации 4 научные статьи в рецензируемых зарубежных и отечественных научных изданиях с ненулевым импакт-фактором.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Проведено целенаправленное распространение информации о наличии рисков, связанных с питанием и безопасностью пищевых продуктов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Тамақтану мен тағам қауіпсіздігіне байланысты қауіптердің болуы туралы ақпаратты мақсатты түрде таратылды.

Level of implementation (in Russian) : Собранные данные исследований позволили разработать меры для снижения распространенности сальмонеллеза и улучшения эпидемиологической ситуации в г. Алматы.

Level of implementation (in Kazakh) : Жинақталған зерттеу деректері сальмонеллездің таралуын азайту және Алматыдағы эпидемиологиялық жағдайды жақсарту бойынша, шаралар әзірлеуге мүмкіндік берді.

Efficiency (in Russian) : Определена молекулярная характеристика сальмонелл и усовершенствованы знания и навыки различных категории и групп населения.

Efficiency (in Kazakh) : Сальмонеллалардың молекулалық сипаттамаларын анықтады және халықтың әртүрлі санаттары мен топтарының білімдері мен дағдыларын жетілдірді.

Field of application (in Russian) : Безопасность пищевой продукции (пищевая микробиология).

Field of application (in Kazakh) : тағам өнімдерінің қауіпсіздігі (тағамдық микробиология).