The object of research, development or design (in Russian) : респонденты проживающие на территории РК, в том числе с болезнью Альцгеймера, растительные экстракты, БАВ

The object of research, development or design (in Kazakh) : ҚР аумағында тұратын респонденттер, оның ішінде Альцгеймер ауруы, өсімдік сығындылары, ББЗ

Aim of work (in Russian) : Разработать комплексные метагеномные маркеры, функциональные продукты питания и биологически активные субстанции для диагностики и профилактики неинфекционных заболеваний и поддержания активного старения путем изучения структуры питания во взаимосвязи с состоянием микробиома человека, показателями и детерминантами здоровья населения РК

Aim of work (in Kazakh) : Адам микробиомасының күйімен, Қазақстан Республикасы халқының денсаулық көрсеткіштері мен детерминанттарымен байланысқан түрде тамақтану құрылымын зерттеу арқылы инфекциялық емес аурулардың диагностикасы мен алдын алу және белсенді қартаюды қолдауға арналған кешенді метагеномды маркерлерді, функционалды тағамдық өнімдерді және биологиялық белсенді субстанцияларды әзірлеу

Методы исследования (на русском) : эпидемиологические, генетические, молекулярно-биологические, фармакологические, биотехнологические, биоинформатические

Методы исследования (на казахском) : эпидемиалогиялық, генетикалық, молекулярлы-биологиялық, биоинформатикалық, фармакологиялық, биотехнологиялық және статистикалық талдау әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : В ходе выполнения работы сформирована база данных 3250 респондентов; получены ассоциации индексов питания с рисками заболеваемости; определена последовательность полного экзома казахов; охарактеризован генетический вариант ассоциированных с развитием гипертонии, ожирения, диабета; выявлены генетические варианты мутаций PP2 и SIFT; исследована структура кишечного микробиома при БА и отрицательная корреляция с уровнем адипонектина; создан банк субстанций с аутофагия стимулирующей, антиоксидантной, цитопротекторной активностью; установлен сенолитический потенциал растительных экстрактов; разработан биологически активный продукт на основе комплекса полифенолов и саумала, установлен терапевтический потенциал при язвенном колите

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмысты орындау барысында 3250 респонденттің деректер базасы қалыптастырылды; ауру қаупі бар тамақтану индекстерінің қауымдастығы алынды; қазақтардың толық экзомының бірізділігі айқындалды; гипертонияның, семіздіктің, қант диабетінің дамуымен астасқан генетикалық нұсқа сипатталды; PP2 және SIFT мутацияларының генетикалық нұсқалары анықталды; АА кезінде ішек микробиомасының құрылымы және адипонектин деңгейімен теріс корреляция зерттелді; аутофагияны ынталандырушы, антиоксиданттық, цитопротекторлық белсенділігі бар субстанциялар банкі құрылды; өсімдік сығындысының сенолитикалық әлеуеті; полифенолдар мен саумал кешені негізінде биологиялық белсенді өнім әзірленіп, оның ойық жаралы колит кезінде емдік әлеуеті белгіленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : разработаны база данных, библиотеки ДНК, синтезируемые производные пиридина, биологически активная субстанция

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : деректер базасы, ДНҚ кітапханалары, пиридиннің синтезделген туындылары, биологиялық белсенді субстанция әзірленді

Level of implementation (in Russian) : Патенты РК 34466 и 32410; заявка на патент 2019/0706.1 «Способ получения функционального продукта на основе кобыльего молока и экстракта полифенолов».

Level of implementation (in Kazakh) : ҚР 34466 және 32410 патенттері; "Бие сүті және полифенол сығындысы негізінде функционалдық өнімді алу тәсілі" патентіне 2019/0706.1 өтінім

Efficiency (in Russian) : Разработанные биопрепараты, представляют высокую практическую значимость в области геронтологии, невропатологии и гастроэнтерологии в виду специфической эффективности. Выявленные новые биомаркеры переспективны для прогноза и диагностики метагеном-ассоциированных патологий. Все результаты имеют потенциал для производителей в области диагностических и биологических препаратов

Efficiency (in Kazakh) : Әзірленген биологиялық өнімдер ерекше тиімділікке байланысты геронтология, невропатология және гастроэнтерология саласында жоғары практикалық маңызға ие. Анықталған жаңа биомаркерлер метагеноммен байланысты патологияларды болжау және диагностикалау үшін келешегі зор. Барлық нәтижелер өндірушілер үшін диагностикалық және биологиялық препараттар саласында әлеуетке ие

Field of application (in Russian) : эпидемиология, общественное здравоохранение, фармация, геронтология, экспериментальная медицина, метагеномика, диетология

Field of application (in Kazakh) : эпидемиалогия, қоғамдық денсаулық сақтау, фармация, геронтология, тәжірибелік медицина, метагеномика, диетология