The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: отходы и промпродукты медного, глиноземного и хромо-вого производства, золотосодержащее минеральное сырье, материалы, содержащие редко-земельные элементы (РЗЭ), рений-никелевые сплавы.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектілері: мыс, глинозем және хром өндірісінің қалдықтары мен өнеркәсіптік өнімдері, құрамында алтын бар минералды шикізат, құрамында сирек жер элементтері (СЖЭ) бар материалдар, рений-никель қорытпалары.

Aim of work (in Russian) : Цель работы: Разработка новых и совершенствование существующих технологий переработки минерального, техногенного и вторичного сырья цветных, благородных, редких и редкоземельных металлов.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты: Түсті, асыл, сирек кездесетін және сирек кездесетін жер металдарының минералды, техногендік және қайталама шикізаттарын қайта өңдеудің жаңа технологияларын әзірлеу және қолданыстағыларын жетілдіру.

Методы исследования (на русском) : Методы проведения работы: химический, рентгенофазовый, рентгенофлуоресцент-ный, атомно-абсорбционный, термический методы анализа, растровая электронная микроскопия, ИК-спектроскопия, Мессбауэровская спектроскопия, БЭТ анализ.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыс жүргізу әдістері: химиялық, рентгенофазалық, рентгенофлуоресценттік, атомдық-абсорбциялық, термиялық талдау әдістері, растрлық электрондық микроскопия, ИҚ-спектроскопия, Мессбауэр спектроскопиясы, БЭТ анализ.

Obtained results and novelty (in Russian) : Результаты работы и их новизна. Разработаны новые технические решения по сни-жению меди в шлаках медеплавильного производства за счет усовершенствования конст-руктивных параметров печи Ванюкова, извлечению селена из техногенных продуктов медного производства, получению селена высокой чистоты с применением уникального вакуум-дистилляционного оборудования, предложены способы синтеза модифицирован-ных флотореагентов, способствующих интенсификации флотации цветных и благородных металлов, извлечения золота из упорного минерального сырья с применением нового оборудования и предварительного окисления минералов, разработаны технологии переработки железистых песков глиноземного производства с получением чугуна, концентратов редких металлов, РЗЭ и диоксида титана, извлечения редких металлов и РЗЭ из отходов хромового и уранового производств, промпродуктов фосфорного производства, получения никель-кобальтовых концентратов из отходов жаропрочных никелевых сплавов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыс нәтижелері және олардың жаңалығы. Ванюков пешінің конструктивтік параметрлерін жетілдіру, мыс өндірісінің техногенді өнімдерінен селен алу, бірегей вакуум-дистилляциялық жабдықты қолдана отырып, жоғары тазалықтағы селен алу есебінен мыс балқыту өндірісінің шлактарындағы мысты төмендету бойынша жаңа техникалық шешімдер әзірленді, түсті және асыл металдардың флотациясын қарқындатуға ықпал ететін түрлендірілген флотореагенттерді синтездеу, жаңа жабдықты қолдана отырып, табанды минералдық шикізаттан алтын алу және минералдарды алдын ала тотықтыру тәсілдері ұсынылды, шойын, сирек металдардың концентраттарын, СЖЭ және титан диоксидін, хром және уран өндірістерінің қалдықтарынан, фосфор өндірісінің өнеркәсіптік өнімдерінен сирек металдарды және СЖЭ алу, ыстыққа төзімді никель қорытпаларының қалдықтарынан никель-кобальт концентраттарын алу арқылы глинозем өндірісінің темірлі құмдарын қайта өңдеу технологиялары әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Технологии, разработанные в рамках Программы прошли опытные испытания, некоторые из них проверены в опытно-промышленном масштабе. Впервые определены основные конструктивные параметры двухзонной печи Ванюкова, разработана технология извлечения селена из пылей рукавных фильтров аффинажного производства, получены новые данные по разделению свинца и селена, содержащихся в шламе сернокислотного производства медных заводов. Предложены эффективные модифицированные флотореагенты, позволяющие увеличить извлечение тонкодисперсного золота. Разработаны уникальные технологии переработки железистых песков глиноземного производства с получением чугуна, концентратов редких металлов, редкоземельных элементов и диоксида титана и получения концентрата галлия и ванадия из хвостов обогащения хромитовой руды Донского ГОКа. Впервые разработан способ электрохимической переработки отходов жаропрочных никелевых сплавов с получением никель-кобальтового концентрата.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бағдарлама шеңберінде жасалған технологиялар пилоттық сынақтардан өтті, олардың кейбіреулері пилоттық деңгейде сыналды. Алғаш рет екі зоналы Ванюков пешінің негізгі жобалық параметрлері анықталды, аффинаждау өндірісінің сөмкелі сүзгі шаңынан селенді алу технологиясы жасалды, мыс зауыттарында күкірт қышқылы өндірісінен шлам құрамындағы қорғасын мен селенді бөлу туралы жаңа мәліметтер алынды. Ұсақ дисперсті алтынның өндірілуін арттыруға мүмкіндік беретін тиімді модификацияланған флотациялық реагенттер ұсынылды. Шойын, сирек металдар концентраттары, сирек жер элементтері және титан диоксиді алу үшін, ал Доний ГОК-тегі хромит кенінің концентрациясындағы галлий мен ванадий концентратын алу үшін глинозем өндірісінің ферругинді құмдарын өңдеудің ерекше технологиялары жасалды. Алғаш рет никель-кобальт концентратын алу үшін қалдыққа ыстыққа төзімді никель қорытпаларын электрохимиялық өңдеу әдісі жасалды.

Level of implementation (in Russian) : Рекомендации по внедрению. Выданы рекомендации по внедрению технологий: рафинирования селена, переработки отвальных шлаков с доизвлечением меди, переработ-ки промпродуктов глиноземного производства; получения флотореагентов и переработки труднообогатимых золотосодержащих руд, извлечения редких и РЗЭ из отходов и пром-продуктов хромового, фосфорного и уранового производств.

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізу бойынша ұсынымдар. Селенді тазарту, мысты қайта тарта отырып үйінді қождарын қайта өңдеу, глинозем өндірісінің өнеркәсіптік өнімдерін қайта өңдеу; флотореагенттерді алу және құрамында алтын бар қиын байытылатын кендерді қайта өңдеу, хром, фосфор және уран өндірістерінің қалдықтары мен өнімінен сирек кездесетін және СЖЭ алу технологияларын енгізу бойынша ұсынымдар берілді.

Efficiency (in Russian) : Прогнозные предположения о развитии объекта исследования. Подготовленные технологические регламенты и предварительные бизнес-планы показали экономическую эффективность разработанных технологий и целесообрахность их внедрения в производство

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу объектісінің дамуы туралы болжамды болжамдар. Дайындалған технологиялық регламенттер мен алдын ала бизнес-жоспарлар әзірленген технологиялардың экономикалық тиімділігін және оларды өндіріске енгізудің мақсаттылығын көрсетті.

Field of application (in Russian) : Область применения. Обогащение минерального и техногенного сырья, металлур-гия цветных, благородных, редких и редкоземельных металлов.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы. Минералды және техногендік шикізатты байыту, түсті, асыл, сирек кездесетін және сирек кездесетін металдар металлургиясы.