The object of research, development or design (in Russian) : Контейнеры долговременного хранения отработавшего ядерного топлива.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Пайдаланылған ядролық отынды ұзақ мерзімді сақтау контейнерлері.

Aim of work (in Russian) : Определение состояния отработавшего ядерного топлива реактора БН-350, содержащего плутоний и обогащённый уран, в режиме долговременного сухого хранения.

Aim of work (in Kazakh) : Ұзақ уақыт құрғақ сақтау режіміндегі құрамында плутоний мен байытылған уран бар БН-350 реакторында пайдаланылған ядролық отынның жай-күйін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Для установления характера процессов, происходящих внутри контейнеров, проведены γ-спектрометрические измерения поверхности всех 60 контейнеров при помощи разработанного γ-спектрометрического комплекса, разработанного в рамках предыдущего этапа. Основой комплекса является сцинтилляционный гамма-спектрометр на основе бромида лантана (ORTEC) и портативный компьютер.

Методы исследования (на казахском) : Контейнердің ішінде болып жатқан процестердің сипатын анықтау үшін алдыңғы кезеңнің шеңберінде әзірленген γ-спектрометриялық кешеннің көмегімен әзірленген барлық 60 контейнердің беткі қабатына γ-спектрометриялық өлшеулер жүргізілді. Кешеннің негізі лантан бромиді негізіндегі (ORTEC) сцинтилляционды гамма-спектрометр мен портативті компьютер болып табылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведены мониторинг поверхности всех 60 контейнеров при помощи γ спектрометрического комплекса. На основании теоретической оценки приведены результаты расчета дозовых полей нейтронного и фотонного излучения, создаваемого одиночным контейнером с отработавшим ядерным топливом. При сопоставлении результатов теоретической оценки с экспериментальными данными, установлено, что оптимальными позициями для мониторинга состояния ОЯТ в режиме долговременного хранения являются точки измерения на высотах 1,5 и 2,5 м от днища контейнера. Разработана система мониторинга для контроля за состоянием ОЯТ реактора БН-350 в режиме долговременного хранения.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Барлық 60 контейнердің беткі жағына γ спектрометриялық кешеннің көмегімен мониторинг жүргізілді. Теориялық бағалау негізінде пайдаланылған ядролық отыны бар жалғыз контейнер шығаратын нейтрондық және фотондық сәулеленудің дозалық өрістерін есептеу нәтижелері келтірілген. Теориялық бағалау нәтижелерін тәжірибелік деректермен салыстыру кезінде ұзақ мерзімді сақтау режимінде ПЯО жай-күйін мониторингілеу үшін контейнер түбінен 1,5 және 2,5 м биіктіктегі өлшеу нүктелері оңтайлы позициялар болып табылатыны анықталды. БН-350 реакторының ПЯО жай-күйін ұзақ мерзімді сақтау режимінде бақылау үшін мониторинг жүйесі әзірленді, ол жарты жылда кемінде 1 рет 8 позицияда әрбір контейнерде мониторингілік өлшеулер жүргізуді, барлығы 480 өлшеуді, экспозиция уақыты 60 с болжайды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Реализация данной программы позволит оценить состояния ОЯТ реактора БН-350, содержащего плутоний и обогащённый уран, в режиме долговременного сухого хранения, что очень важно для атомной отрасли. Так же результаты работы будут применены для прогнозирования состояния ОЯТ, в режиме долговременного сухого хранения, при конструировании новых хранилищ.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Аталған бағдарламаны іске асыру арқылы БН-350 реакторының, құрамында плутоний және байытылған уран бар, ұзақмерзім бойы құрғақ сақтау режиміндегі ПЯО жай-күйін бақылауға мүмкіндік береді, бұл атом саласындағы үшін өте маңызды. Сонымен бірге жұмыс нәтижелері, жаңа қоймаларды құрастыру барысында ұзақмерзімді құрғақтай сақтау режимінде ПЯО жай-күйін болжау үшін қолданылатын болады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Исследование дозовых полей для мониторинга состояния ОЯТ реактора БН-350 позволяет разработать рекомендации по контролю состояния ОЯТ в режиме долговременного сухого хранения, что безусловно важно для обеспечения радиационной и экологической безопасности атомной отрасли.

Efficiency (in Kazakh) : БН-350 реакторының ПЯО жай-күйін мониторингілеу үшін дозалық өрістердерді зерттеу ұзақмерзім бойы құрғақ сақтау режимінде ПЯО жай-күйін бақылау бойынша ұсыныстарды әзірлеуге мүмкіндік береді, бұл сөзсіз атом саласындағы радиациялық және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін маңызды.

Field of application (in Russian) : Результаты данной работы могут быть применены для оценки уже существующих долговременных хранилищ, а в связи с бурным развитием атомной промышленности в Республике Казахстан будут также полезны для проектирования будущих хранилищ.

Field of application (in Kazakh) : Аталған жұмыстардың нәтижелері қолданыстағы ұзақмерзімді сақтау қоймаларын бағалау үшін қолданылуы мүмкін, ал Қазақстан Республикасында атом өнеркәсібінің қарқынды дамуына байланысты болашақта қоймаларды жобаландыру үшін де пайдалы болады.