The object of research, development or design (in Russian) : Водные объекты территории Восточно-Казахстанской области и Семипалатинского испытательного полигона

The object of research, development or design (in Kazakh) : Шығыс Қазақстан облысы мен Семей сынақ полигоны аумақтарындағы су нысандары

Aim of work (in Russian) : Определение фоновых концентраций естественных и техногенных радионуклидов и форм их нахождения в водных объектах

Aim of work (in Kazakh) : Су нысандарынан табиғи және техногенді радионуклидтердің аялық шоғырлануын айқындау және оларды анықтау формалары

Методы исследования (на русском) : радиометрические, спектрометрические и радиохимические методы исследования

Методы исследования (на казахском) : радиометриялық, спектрометриялық және радиохимиялық зерттеу әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведена оценка радионуклидного загрязнения водных объектов территории Восточно-Казахстанской области, в том числе территории СИП. Выбраны водные объекты для проведения дальнейших исследований. Выбраны и адаптированы методические подходы для определения фоновых концентраций естественных (226Ra, 40К, 232Th, 210Ро, 238U) и техногенных (3Н, 137Cs, 90Sr, 239+240Pu) радионуклидов в воде. Выбраны методические подходы по определению форм нахождения техногенных радионуклидов в воде по размеру частиц и по степени окисления. Для определения форм нахождения радионуклидов в воде по размеру частиц отработана методика с использованием метода каскадной фильтрации. Для определения форм нахождения радионуклидов по степени окисления предложены методы соосаждения четырехвалентного плутония (Pu (IV)) с 8-оксихинолином и фосфатом циркония, урана четырехвалентного (U (IV)) с щавелевой кислотой и урана шестивалентного (U (VI)) с 8-оксихинолином. Определены формы нахождения техногенных радионуклидов в водах водных объектов СИП методом каскадной фильтрации.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Шығыс Қазақстан облысының аумағындағы, сонымен қатар ССП аумағындағы су нысандарының радионуклидтік ластануына бағалау жасалды. Одан арғы зерттеулер үшін су нысандары таңдап алынды. Судағы табиғи (226Ra, 40К, 232Th, 210Ро, 238U) және техногенді (3Н, 137Cs, 90Sr, 239+240Pu) радионуклидтердің аялық шоғырлануын анықтау үшін әдістемелік тәсілдер таңдалды және бейімделді. Судағы техногенді радионуклидтерді бөлшектерінің көлемі мен қышқылдану дәрежесі бойынша анықтап табу формаларын анықтау бойынша әдістемелік тәсілдер таңдалды. Бөлшектерінің көлемі бойынша судағы радионуклидтерді анықтау формасын табу үшін каскадты сүзгілеу әдістемесі пайдалынылды. Қышқылдану дәрежесі бойынша радионуклидтерді анықтау формасын табу үшін төртваленттік плутонийдің (Pu (IV)) 8-оксихинолинмен және цирконий фосфатымен, төртвалентттік уранның (U (IV)) қымыздық қышқылымен және алтываленттік уранның (U (VI)) 8-оксихинолинмен қоса тұндыру әдістері ұсынылды. Каскадтық сүзгілеу әдісімен ССП су нысандарындағы техногенді радионуклидтерді анықтап табу формасы анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В результате выполнения данной работы станет возможным определение ультранизких концентраций естественных и техногенных радионуклидов в воде, а также форм их нахождения, что может быть необходимо для оценки дозовых нагрузок на человека, а также для научных исследований в области радиохимии, радиоэкологии и других наук. Полученные данные по фоновым концентрациям естественных и техногенных радионуклидов в воде будут являться базовыми характеристиками и могут служить справочным материалом при оценке радионуклидного загрязнения водной среды в зоне влияния радиационно-опасных объектов и предприятий с повышенной радиационной опасностью. Использование данного справочного материала позволит существенно сократить объем выполняемых работ при проведении такого рода исследований.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бұл жұмыстың нәтижесінде судағы табиғи және техногендік радионуклидтердің ультра төмен концентрациясын анықтауға мүмкіндік береді, сондай-ақ олардың анықтау формаларын анықтау нәтижелері адам дозалық жүктемелерін бағалау үшін қажет болуы мүмкін мәліметтерді анықтау, сондай-ақ радиохимия, радиоэкология және басқа ғылымдар саласындағы ғылыми зерттеулер кезінде қолдануға болады. Судағы табиғи және техногендік радионуклидтердің фондық концентрациясы туралы алынған мәліметтер негізгі сипаттама болады және радиациялық қауіпті объектілер мен радиациялық қауіптілігі жоғары кәсіпорындардың әсер ету аймағында сулы ортаның радионуклидті ластануын бағалау үшін анықтамалық материал бола алады. Осы анықтамалық материалды қолдану осындай зерттеу барысында орындалатын жұмыс көлемін едәуір қысқартады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Результаты исследований будут использованы для повышения качества радиоэкологических исследований и долгосрочного мониторинга разнообразных объектов и территорий Казахстана

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері түрлі нысандарды және Қазақстан территориясында жүргізілетін радиоэкологиялық зерттеулер және ұзақ мерзімді мониторинг сапасын жоғарылату кезінде қолданылады