The object of research, development or design (in Russian) : коллекционные образцы подсолнечника различного географического происхождения, линейный и гибридный материал (селекционные образцы) подсолнечника

The object of research, development or design (in Kazakh) : географиялық шығу тегі әртүрлі күнбағыстың топтамалық үлгілері, күнбағыстың желілік және будандық түрлері (селекциялық үлгілер)

Aim of work (in Russian) : создать новые гибриды и продолжить изучение по хозяйственно ценным признакам селекционных образцов подсолнечника, провести отбор лучших по показателям производительности, качества семян, однородности и различия

Aim of work (in Kazakh) : жаңа будандар құру және шаруашылық құнды белгілері бойынша күнбағыстың селекциялық үлгілерін зерттеуді жалғастыру, яғни, өнімділік, тұқым сапасы, біртектілік және айырмашылық көрсеткіштері бойынша үздік сұрыптауды таңдап алу

Методы исследования (на русском) : полевой – для проведения фенологических наблюдений, биометрических измерений; лабораторный – для определения биохимических показателей; математически-статистический – для оценки достоверности полученных результатов

Методы исследования (на казахском) : - далалық – фенологиялық бақылаулар мен биометриялық өлшеулер жүргізу мақсатында; - зертханалық – биохимиялық көрсеткіштерді анықтау үшін; - математикалық-статистикалық – алынған нәтижелердің дұрыстығын бағалау үшін

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучены около 4000 селекционных номеров подсолнечника. Получено 290 новых гибридных комбинаций. Созданы 12 новых гомозиготных линии по генам восстановления фертильности пыльцы –Rf, закреплению стерильности, ЦМС-РЕТ1, генам устойчивости к ложной мучнистой росе, генам устойчивости к заразихе (Or) -самоопыленных материнских и отцовских линий. На цитоплазматическую мужскую стерильность (ЦМС) цитоплазма (Helianthus petiolaris) переведено 8 линий. Внедрен метод маркирования в отбор селекционных линий, устойчивых к ложной мучнистой росе (подбор эффективных маркеров, разработка условий ПЦР, оценка чистоты 8 инцухт линий), уровень гибридности семян 4 коммерческих и перспективных гибридов по белковым и ДНК маркерам. Получены 15 отцовских и 3 материнские линии подсолнечника устойчивые к гербицидам группы сульфонилмочевины - Экспресс, Гран стар. Получены 20 гомозиготных самоопыленных отцовских и 4 гомозиготные самоопыленные материнские линии подсолнечника устойчивые к гербицидам группы имидозолинонов. Создан и передан на государственное сортоиспытание гибрид подсолнечника Батыр. Гибриды подсолнечника внедрены в 2х хозяйствах на общей площади 523 га. Обучение проходят 3 магистранта.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : күнбағыстың 4000-ға жуық селекциялық үлгілері зерттелді. 290 жаңа гибридті комбинациялар алынды. Тозаңды қалпына келтіру Rf –гендері бойынша, стерильдікті бекіту, ЦМС-РЕТ1, Plasmopara heliahtiNovot жалған ұн шығына төзімді гендері, Orobanche cumanawallr (Or) төзімді өзін-өзі тозаңданған аналық және әкелік тұрақтылық 12 жаңа гомозиготты желі құрылды. Цитоплазманың (Helianthuspetiolaris) цитоплазмалық стерильділігіне 8 сызық ауыстырылды. Жалған ұн шығына төзімді селекциялық желілерді іріктеуге таңбалау әдісі (тиімді маркерлерді іріктеу, ПТР шарттарын әзірлеу, 8 инцухт желілерінің тазалығын бағалау), ақуызды және ДНК маркерлері бойынша 4 коммерциялық және перспективалы будандардың тұқымдарының гибридтік деңгейі енгізілді. Сульфонилмочевина - Экспресс, Гран стар тобының гербицидтеріне төзімді 15 әкелік және 3 аналық күнбағыс желісі алынды. Имидозолинондар тобының гербицидтеріне төзімді күнбағыстың 20 гомозиготты өздігінен тозаңданған әкелік және 4 гомозиготты өздігінен тозаңданған аналық желілері алынды. Күнбағыстың бір буданы «Батыр» құрылып, мемлекеттік сорттық сынаққа берілді. 2 шаруашылықта жалпы көлемі 523 га құрайтын күнбағыстың будандары енгізілді. 3 магистрант оқуларын жалғастыруда.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Создан и передан на государственное сортоиспытание гибрид подсолнечника Батыр.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Күнбағыстың бір буданы «Батыр» құрылып, мемлекеттік сорттық сынаққа берілді

Level of implementation (in Russian) : Гибриды подсолнечника внедрены в 2х хозяйствах на общей площади 523 га.

Level of implementation (in Kazakh) : 2 шаруашылықта жалпы көлемі 523 га құрайтын күнбағыстың будандары енгізілді

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство

Field of application (in Kazakh) : ауыл шаруашылығы