Inventory number IRN Number of state registration
0219РК00866 BR06249282-OT-19 0118РК01232
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Промежуточный Gratis Number of implementation: 0
Implemented
Publications
Native publications: 3
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 14 16
Total number of pages Patents Illustrations
64 0 0
Amount of funding Code of the program Table
1500000 О.0865 6
Code of the program's task under which the job is done
04.; 05.; 07.
Name of work
Агроэкологическая оценка и адаптирование к внедрению зарубежных высокопродуктивных сортов дыни и арбуза на юге Казахстана.
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Сорта с.-х. культур
Report authors
Махмаджанов Сабир Партович , Асабаев Бакдаулет Сембиевич ,
0
0
0
0
Customer МСХ РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Товарищество с ограниченной ответственностью "Сельскохозяйственная опытная станция хлопководства и бахчеводства"
Abbreviated name of the service recipient ТОО "КазНИИХ"
Abstract

Объектом исследований являются зарубежные сорта арбуза и дыни.

Зерттеу нысаны: шетелдік қауын мен қарбыз сорттары.

Целью работы является - трансферт, отбор и внедрение новых высокоурожайных, с разными сроками созревания, ценных по качеству сортов дынь и арбузов зарубежной селекции, устойчивых к заболеваниям в условиях среднезасоленной сероземной почвы орошаемой зоны юга Казахстана.

Зерттеу мақсаты: Қарбыз және қауынның өнімділігі жоғары, ауруларға төзімді, пісіп жетілу мерзімдері әр түрлі, сапасы жоғары Қазақстанның Оңтүстігінің орташа сортаңданған сұр топырақты суармалы аймағында жоғары өнім беретін шетел селекциялық сорттарын трансферттеу, іріктеу және енгізу болып табылады.

Методика проведения исследований: Наблюдения и учеты проводились по «Методике государственного сортоиспытания сельскохозяйственных культур» Москва 2015 год и по «Методике опытного дела в овощеводстве и бахчеводстве» В.Ф. Белика, 1992 год. Полученные данные обрабатываются по Доспехову Б.А.

Зерттеу әдістемелігі: Бақылаулар мен есептеулер «Ауылшаруашылығы дақылдарын мемелекеттік сорттық сынақтау әдістемелігі» (Мәскеу 2015 ж.) және В.Ф. Беликтің «Көкөніс және бақша өсірудегі алқаптық тәжірибелер әдістемелігі» (1992 ж.) негізінде жүргізілді. Алынған мәліметтер Доспехов Б.А. әдістемелігі бойынша өңделді.

Результаты исследований: Изучены 14 сортов бахчевых культур из Китайской Народной Республики, Республики Узбекистан, Таджикистан, Европы. Выделены по устойчивости к мучнистой росе, фузариозному увяданию 5 образцов и с комплексной устойчивостью к болезням бахчевых культур - 4 обр. Отобраны 95 индивидуальных образцов, пробных 28 образцов, семейных лучших образцов по всем 14 сортам.

Зерттеу нәтижелері: Бақша дақылдарының Қытай Халық Республикасынан, Өзбекстан Республикасынан, Тәжікстаннан, Еуропадан әкелінген 14 сорты зерттелді. Ақ ұнтақ, фузариозды солма ауруларына төзімділігі бойынша5 үлгі және бақша дақылдарының ауруларына төзімділігі бойынша - 4 үлгі іріктелді. Барлық 14 сорт бойынша жекелеген 95 үлгі, сынақтық 28 үлгі, ең үздік ұялы үлгілер іріктелді.

В 2019 году выделено 2 высокопродуктивные, адаптированные сорта бахчевых культур зарубежной селекции для внедрения в производство. Заложен питомник размножения сорта дыни Валет.

Зерттеу нысанын дамыту туралы болжамды ұсыныс: Өндіріске енгізу үшін 2019 жылы шетел селекциясының бақша дақылдарының жоғары өнімді, бейімделген 2 сорты іріктелді. Қауынның Валет сортын көбейту питомнигі салынды.

Новый высокопродуктивный 1 сорт зарубежной селекции был внедрен в к/х «Самал» на площади 6,1 га.

Шетел селекциясының жоғары өнімді жаңа 1 сорты «Самал» шаруа қожалығында 6,1 га алқапта өсірілді.

Экономическая эффективность работы: Внедрение в производство новых высокоурожайных и устойчивых к комплексу болезней сортов дыни при получении дополнительной урожайности на 70 ц/га даст дополнительную прибавку сельхоз производителям прибыли при цене за 1 кг плодов 30 тенге 210000 тг/га. При выращивании в Туркестанской области на площади 63 тыс. га прибыль составит более 13,23 млрд. тенге.

Жұмыстың экономикалық тиімділігі: Қауынның өнімділігі жоғары, бірқатар ауруларға төзімді жаңа сорттарын өндіріске ендіру қосымша 70 ц/га өнім алған жағдайда ауылшаруашылығы өндірушілеріне, қауын өнімінің 1 кг 30 тг болған жағдайда, 210000 тг/га қосымша табыс алып келеді. Түркістан облысы бойынша 63 мың га алқапта өсірілгенде пайда 13,23 млрд. теңгені құрайды.

Область применения: Новые сорта бахчевых культур будут применяться сельхоз производителями для выращивания, снабжение населения городов и промышленных центров свежей бахчевой продукцией с разными сроками созревания.

Қолдану аймағы: Бақша дақылдарының жаңа сорттары ауылшаруашылығы өндірушілері тарапынан қала және өнеркәсіптік орталықтар халқын пісіп жетілуі әртүрлі балғын бақша өнімдерімен қамтамасыз ету үшін өсіріліп, қолданылады.

UDC indices
631.52:635.1/.8
International classifier codes
68.35.51; 68.35.03;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
Дыня; Арбуз; Сорт; Урожай; Лежкость;
Key words in Kazakh
Қауын; Қарбыз; Сорт; Өнім; Сақталғыштық;
Head of the organization Умбетаев Ибадулла Доктор сельскохозяйственных наук / Академик НАН РК
Head of work Махмаджанов Сабир Партович к.с-х.н., доктор PhD / к.с-х.н.
Native executive in charge