The object of research, development or design (in Russian) : горно-металлургический комплекс

The object of research, development or design (in Kazakh) : тау-кен металлургия кешені

Aim of work (in Russian) : Разработка и реализация конкурентоспособных научно-обоснованных технологий в области инженерно-геологических изысканий, извлечения, комплексной переработки сырья и отходов, производства металлоизделий и снижения уровня загрязнения окружающей среды для обеспечения устойчивого развития горно-металлургической отрасли Восточно-Казахстанской области.

Aim of work (in Kazakh) : Шығыс-Қазақстан облысындағы тау-кен металлургия өнеркәсібінің тұрақты дамуын қамтамасыз ету үшін инженерлік-геологиялық барлау, шикізат пен қалдықтарды өндіру, кешенді өңдеу, металл бұйымдарын өндіру және қоршаған ортаның ластануын азайту саласында бәсекеге қабілетті ғылыми негізделген технологияларды әзірлеу және енгізу.

Методы исследования (на русском) : В рамках программы используются современные аналитические, геофизические и геохимические методы для изучения геологических закономерностей и рудообразующих систем, исследования минерально-сырьевого потенциала и разработки технологий переработки сырья и отходов с использованием математического моделирования, экспериментальных подходов и лабораторных испытаний, включая экологические аспекты, с последующим тестированием на предприятиях горно-металлургической отрасли.

Методы исследования (на казахском) : Бағдарлама шеңберінде геологиялық заңдылықтар мен кен түзуші жүйелерді зерттеу, минералды-шикізат әлеуетін бағалау және математикалық модельдеу, тәжірибелік әдістер мен зертханалық сынақтарды пайдалана отырып, шикізат пен қалдықтарды өңдеу технологияларын әзірлеу үшін заманауи аналитикалық, геофизикалық және геохимиялық әдістер қолданылады, экологиялық аспектілерді қоса алғанда, нәтижелерді тау-кен металлургия кәсіпорындарында сынақтан өткізу арқылы іске асырылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Исследование дало значимые результаты в геологии, материаловедении и экологии. Созданы цифровые карты и 3D-модели месторождений с использованием ГИС и дистанционного зондирования, выявлены редкоземельные аномалии. Разработаны уникальные материалы, включая высокоэнтропийные сплавы и градиентно пористые структуры для медицины и промышленности. Оптимизированы технологии обработки бериллиевой бронзы, повышающие её прочность и устойчивость. Экологический анализ выявил ключевые загрязнители и позволил разработать эффективные подходы к мониторингу природной среды. Интеграция научной работы в образование обеспечила подготовку студентов через реальные проекты. Новизна исследований в междисциплинарном подходе, объединяющем современные технологии, экологическую направленность и инновационные материалы.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеулер геология, материалтану және экология салаларында маңызды нәтижелер берді. ГИС пен қашықтықтан зондтауды қолдану арқылы цифрлық карталар мен 3D-модельдер жасалып, сирек жер элементтерінің аномалиялары анықталды. Медицина мен өнеркәсіпке арналған жоғары энтропиялық қорытпалар мен градиентті кеуекті құрылымдар әзірленді. Бериллий қола материалдарының беріктігін арттыратын өңдеу технологиялары оңтайландырылды. Экологиялық талдау ластану факторларын анықтап, табиғи ортаны бақылау әдістерін жетілдіруге негіз қалады. Ғылыми-зерттеу жұмыстарының білім беруге интеграциясы студенттерді жобаларға тартуға мүмкіндік берді. Жаңашылдық технологиялар мен экологиялық көзқарастарды үйлестіретін пәнаралық тәсілде.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Программа ориентирована на разработку и внедрение конкурентоспособных технологий, которые обеспечат улучшение эффективности процессов добычи и переработки минерального сырья, снижение себестоимости продукции и увеличение степени ее комплексного использования. Она предусматривает создание современных научных лабораторий с высокотехнологичным оборудованием, позволяющих внедрять инновации с минимальными затратами на адаптацию к существующим производственным процессам. Разработанные технологии и решения будут способствовать снижению экологической нагрузки, повышению качества продукции и обеспечению устойчивого роста отрасли с увеличением вклада в экономику региона.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бағдарлама минералды шикізатты өндіру және қайта өңдеу процестерінің тиімділігін арттыруды, өнімнің өзіндік құнын төмендетуді және оны кешенді пайдаланудың үлесін ұлғайтуды қамтамасыз ететін бәсекеге қабілетті технологияларды әзірлеу мен енгізуге бағытталған. Бағдарлама аясында өндіріс процестеріне минималды бейімделу шығындарымен инновацияларды енгізуге мүмкіндік беретін заманауи ғылыми зертханалар мен жоғары технологиялық жабдықтар құру көзделуде. Әзірленген технологиялар мен шешімдер экологиялық жүктемені азайтуға, өнім сапасын арттыруға және өңір экономикасына қосқан үлесті көбейте отырып, саланың тұрақты өсуін қамтамасыз етуге ықпал етеді.

Level of implementation (in Russian) : Не Внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Геологические исследования с использованием ГИС и дистанционного зондирования показывают высокую точность и перспективность в изучении редкоземельных месторождений, что способствует эффективному освоению минеральных ресурсов. Работы в области материаловедения направлены на создание инновационных материалов с улучшенными эксплуатационными характеристиками, особенно востребованных в высокотехнологичных отраслях. Внимание к экологическим аспектам горно-металлургической отрасли подчеркивает значимость устойчивого подхода к природопользованию и разработку методов мониторинга состояния окружающей среды. Отдельного внимания заслуживает разработка образовательных программ, интегрирующих студентов всех уровней в научные проекты, что способствует формированию конкурентоспособных специалистов. Общая эффективность программы выражается в решении прикладных задач, поддерживающих промышленное развитие, и научных исследований, направленных на достижение устойчивого развития.

Efficiency (in Kazakh) : ГИС пен қашықтықтан зондтау технологияларын қолдану арқылы жүргізілген геологиялық зерттеулер минералды ресурстарды тиімді игеруге ықпал ететін сирек кездесетін жер кен орындарын зерттеуде жоғары дәлдік пен перспективалықты көрсетеді. Материалтану саласындағы жұмыстар әсіресе жоғары технологиялық салаларда сұранысқа ие жетілдірілген пайдалану сипаттамалары бар инновациялық материалдарды құруға бағытталған. Түсті металлургияның экологиялық аспектілеріне назар аудару табиғатты пайдалану мен қоршаған ортаның жай-күйін бақылау әдістерін әзірлеуге тұрақты көзқарастың маңыздылығын көрсетеді. Ғылыми жобаларға барлық деңгейдегі студенттерді біріктіретін білім беру бағдарламаларын әзірлеу ерекше назар аударуға тұрарлық, бұл бәсекеге қабілетті мамандарды қалыптастыруға ықпал етеді. Бағдарламаның жалпы тиімділігі өнеркәсіптік дамуды қолдайтын қолданбалы міндеттерді шешуде және тұрақты даму мақсаттарына бағытталған ғылыми зерттеулерде көрінеді.

Field of application (in Russian) : Результаты программы находят применение в горно-металлургической отрасли, включая процессы инженерно-геологических исследований, добычи и переработки сырья, переработки отходов, производства металлических изделий и создания экологически устойчивых технологий. Также они востребованы в смежных областях, таких как машиностроение, энергетика, строительная индустрия и агропромышленный комплекс, способствуя повышению эффективности и конкурентоспособности производственных процессов и снижению экологической нагрузки.

Field of application (in Kazakh) : Бағдарлама нәтижелері тау-кен-металлургия саласында, оның ішінде инженерлік-геологиялық зерттеулер, шикізатты өндіру және қайта өңдеу, қалдықтарды қайта өңдеу, металл бұйымдарын өндіру және экологиялық тұрақты технологияларды жасау процестерінде қолданылады. Сонымен қатар, олар машина жасау, энергетика, құрылыс индустриясы және агроөнеркәсіптік кешен сияқты іргелес салаларда сұранысқа ие, өндірістік процестердің тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға және экологиялық жүктемені азайтуға ықпал етеді.