The object of research, development or design (in Russian) : катализаторы на основе переходных и редкоземельных металлов.

The object of research, development or design (in Kazakh) : ауыспалы және сирек кездесетін металдар негізіндегі катализаторлар.

Aim of work (in Russian) : Создание научных основ прогнозирования свойств новых композитных каталитических систем на основе переходных и редкоземельных металлов для процессов нефтегазопереработки и органического синтеза.

Aim of work (in Kazakh) : Ауыспалы және сирек кездесетін металдар негізінде мұнай-газ өңдеу және органикалық синтез процестері үшін жаңа композиттік каталитикалық жүйелердің қасиеттерін болжаудың ғылыми негіздерін құру.

Методы исследования (на русском) : Для приготовления катализаторов использвали традиционные (пропитка) и современные методы (СВС, СГР, золь-гель). Носители, в том числе ректристаллизованные цеолиты, и полученные катализаторы были охарактеризованы современными физико-химическими методами исследования (РФА, СЭМ, ПЭМ, БЭТ, ТПВ, ИК-спектроскопия). Для исследования комплексообразования полимеров с ионами металлов использовались методы спектрофотометрии и ИК-спектроскопии.

Методы исследования (на казахском) : Катализаторларды дайындау үшін дәстүрлі (сіңдіру) және заманауи әдістер (ӨЖС, ЕЖӘ, золь-гель) қолданылды. Тасымалдағыштар, оның ішінде ректристалданған цеолиттер және алынған катализаторлар зерттеудің қазіргі заманғы физика-химиялық әдістерімен (РФА, СЭМ, ЖЭМ, БЭТ, ТБҚК, ИҚ-спектроскопия) сипатталған. Полимерлердің металл иондарымен кешенді түзілуін зерттеу үшін спектрофотометрия және ИҚ-спектроскопия әдістері қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведен аналилиз современной литературы по разработке композитных катализаторов для процессов нефтегазопереработки и органического синтеза. Установлено, что метод приготовления (пропитка, СВС, СГР) катализаторов влияет на фазовый состав активных центров и их поведение в процессе углекислотной конверсии метана. Установлен синергетический эффект в результате взаймодействия Fe-Co с небольшим количеством Pt, приводящий к улучшению свойств катализаторов в синтезе Фишера-Тропша. Цеолитсодержащий катализатор НКГ-18 показал наиболее высокую активность в процессе гидропереработки бензиновых фракций. Впервые определены состав и устойчивость комплексов Co2+ и Ru3+ с полимерами (ПАК, ПАА, П4ВП, Хит), и описан химизм взаимодействия. Разработана новая методика рекристаллизации цеолитов Y, BEA и ZSM–5 с использованием ПЭГ.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Мұнай-газ өңдеу және органикалық синтез процестері үшін композиттік катализаторларды әзірлеу жөніндегі қазіргі заманғы әдебиеттерге талдау жүргізілді. Катализаторларды дайындау әдісі (сіңдіру, ӨЖС, ЕЖӘ) белсенді орталықтардың фазалық құрамына және олардың метанды көмірқышқылдық конверсиялау процесінің жүрісіне әсер ететіні анықталды. Фишер-Тропш синтезіндегі катализаторлардың қасиеттерінің жақсаруына әкелетін аз мөлшердегі Pt-мен Fe-Co-ның әрекеттесу нәтижесінде синергетикалық әсер анықталды. Құрамында цеолит бар НКГ-18 катализаторы бензин фракцияларын гидроөңдеу процесінде неғұрлым жоғары белсенділікті көрсетті. Алғаш рет полимерлермен (ПАК, ПАА, П4ВП, Хит) Co2 + және Ru3 + кешендерінің құрамы мен тұрақтылығы анықталды және өзара әрекеттесу химизмі сипатталды. ПЭГ пайдалану арқылы Y, BEA және ZSM-5 цеолиттерін қайта кристалдандырудың жаңа әдістемесі әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Активность, селективность и стабильность катализаторов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Катализаторлардың белсенділігі, селективтілігі және тұрақтылығы.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено в практику.

Level of implementation (in Kazakh) : Практикаға енгізілмеген.

Efficiency (in Russian) : Разработанные катализаторы продемонстрировали высокую эффективность в газохимических процесах и процессе переработки фракций нефти.

Efficiency (in Kazakh) : Әзірленген катализаторлар газохимия процестерінде және мұнай фракцияларын қайта өңдеу процестерінде жоғары тиімділікті көрсетті.

Field of application (in Russian) : нефтепереработка, нефтегазохимия, органический синтез.

Field of application (in Kazakh) : мұнай өңдеу, мұнай-газ химиясы, органикалық синтез.