The object of research, development or design (in Russian) : дети с расстройством аутистического спектра г. Алматы в возрасте от 3 до 18 лет

The object of research, development or design (in Kazakh) : Алматы қ. аутизм спектрі бұзылулары бар 3 жастан 18 жасқа дейінгі балалар

Aim of work (in Russian) : изучить эффективность неинвазивных методов профилактики и лечения кариеса у детей с аутизмом

Aim of work (in Kazakh) : аутизмі бар балалардағы тіс жегіні алдын алу және емдеудің инвазивті емес әдістерінің тиімділігін зерттеу

Методы исследования (на русском) : Клинические (сбор анамнестических данных, осмотр пациентов, диагностика, профилактика, лечение); b) Лабораторные (забор ротовой жидкости, изучение минерализирующего потенциала слюны до и после проведения профилактических мероприятий); c) Инструментальные (изготовление индивидуальных стоматологических устройств, определение индекса гигиены и деминерализации эмали зуба методом световой флюоресценции); d) Статистические (статистическая обработка полученных данных, определение распространенности и интенсивности кариеса зубов).

Методы исследования (на казахском) : a) Клиникалық (анамнез жинау, науқастарды тексеру, диагностика, алдын алу, емдеу); b) Зертханалық (ауыз сұйықтығын алу, сілекейдің минерализациялау әлеуетін тісжегінің алдын алу шараларын жүргізуге дейін және кейін зерттеу); c) Аспаптық (жеке стоматологиялық құрылғылар жасау, ауыз қуысының гигиена индексін және тіс кіреукесінің деминерализациясын жарықтық флюоресценция әдісімен анықтау); d) Статистикалық (алынған деректерді статистикалық өңдеу, тіс жегінің таралуы мен қарқындылығын анықтау).

Obtained results and novelty (in Russian) : Индексная оценка состояния тканей зубов и тканей пародонта проводилась с применением показателей, рекомендуемых комитетом экспертов ВОЗ. Состояние уровня гигиены полости рта оценивалось использованием индекса OHI-S и идентификацией зубных отложений с помощью аппарата Qscan plus (AIOBIO, Ю.Корея). После завершения обследования родители были проинформированы о состоянии здоровья полости рта и необходимости лечения их детей. Проведен первичный стоматологический осмотр 200 детей с расстройствами аутистического спектра (РАС)в возрасте от 3-18 лет. Было определено, что у 81,9% пациентов был кариес, а среднее общее значение DMFT/dmf у детей с РАС в исследовании составило 4,75 ± 3,66. При обследовании состояния пародонта у детей с РАС индекс зубного налета составил 72,34 ± 34,42. Среднее значение индекса Федорова – Володкиной во временном прикусе у детей 6 лет оценивалось как неудовлетворительный уровень гигиены полости рта. Среднее значение индекса Грина-Вермильона у детей в сменном прикусе составило 1,47, в постоянном – 1,56. Так же у детей как в сменном, так и в постоянном прикусе отмечено повышенное отложение зубных отложений. Систематическое проведение реминерализирующей терапии с использованием специальных средств и контроль эффективности проводимой ремотерапии с имплантацией эмали неинвазивными методами лечения позволит улучшить стоматологические показатели и повысить уровень жизни детей с РАС.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Тіс және пародонт тіндерінің жағдайын индекс бойынша бағалау ДДСҰ сарапшылар комитеті ұсынған көрсеткіштерді қолдану арқылы жүзеге асырылды. Ауыз қуысы гигиенасының деңгейі OHI-S индексі және тіс шөгінділерін Qscan plus аппаратымен (AIOBIO, Оңтүстік Корея) анықтау арқылы бағаланды. Зерттеу аяқталғаннан кейін ата-аналарға балалардың ауыз қуысының денсаулығы туралы және олардың емделу қажеттілігі туралы ақпарат берілді. 3 пен 18 жас аралығындағы аутизм спектрінің бұзылыстары (АСБ) бар 200 балаға бастапқы стоматологиялық тексеру жүргізілді. 81,9% науқаста тіс жегі анықталды, ал зерттеудегі АСБ бар балалардың DMFT/dmf орташа жалпы мәні 4,75 ± 3,66 құрады. АСБ бар балалардың пародонт жағдайын тексеру кезінде тіс тасының индексі 72,34 ± 34,42 болды. Алты жастағы балалардың уақытша тістерінде Федоров–Володкина индексінің орташа мәні ауыз қуысы гигиенасының қанағаттанарлықсыз деңгейін көрсетті. Өзгермелі тісте Грин–Вермильон индексінің орташа мәні 1,47, тұрақты тісте – 1,56 болды. Өзгермелі де, тұрақты да тістері бар балаларда да жоғары тіс шөгінділері байқалды. Кіреукені инвазивті емес емдеу әдістерін қолданып, реминерализация терапиясын жүйелі түрде жүргізу және ремотерапияның тиімділігін бақылау АСБ бар балалардың стоматологиялық көрсеткіштерін жақсартуға және олардың өмір сүру деңгейін арттыруға мүмкіндік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Применение профилактических программ с акцентом на неинвазивные методы может сократить общие расходы на стоматологическую помощь детям с РАС на 20–30% за счет уменьшения необходимости лечения осложненных случаев. Внедрение инновационных неинвазивных методов профилактики и лечения может снизить стоимость лечения благодаря снижению распространённости кариеса, уменьшению затрат на инвазивные процедуры и исключению необходимости применения седативных средств. Экономические расчеты показывают, что неинвазивные методики и профилактические мероприятия могут быть более доступными для пациентов с ограниченными возможностями доступа к специализированной стоматологической помощи.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Аутизм спектрінің бұзылылары бар балаларға стоматологиялық көмек көрсетудің жалпы шығындарын асқынған жағдайларды емдеудің қажеттілігін азайту арқылы 20–30%-ға қысқартуға профилактикалық бағдарламаларды инвазивті емес әдістерге бағыттау көмектеседі. Тіс жегі таралуының төмендеуі, инвазивті процедураларға шығындардың азаюы және седативті заттарды қолдану қажеттілігінің жойылуының арқасында инвазивті емес алдын алу және емдеу әдістерін енгізу емдеу құнын төмендетуге ықпал етеді. Экономикалық есептеулер инвазивті емес әдістер мен профилактикалық шаралардың мамандандырылған стоматологиялық көмекке қолжетімділігі шектеулі науқастар үшін қолжетімдірек болатынын көрсетеді.

Level of implementation (in Russian) : В настоящее время неинвазивные методы профилактики кариеса внедрены в рамках проекта в стоматологической клинике НАО «КазНМУ им.С.Д. Асфендиярова», в кабинете предназначенном для детей с особыми потребностями. В дальнейшем планируется более широкое распространение этих методик в специализированных детских стоматологических центрах и клиниках.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазіргі уақытта кариеске қарсы профилактиканың инвазивті емес әдістері ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған кабинетте, С.Ж. Асфендияров атындағы ҚазҰМУ-дың стоматологиялық клиникасындағы жоба аясында енгізілді. Болашақта бұл әдістерді арнайы балалар стоматологиялық орталықтары мен клиникаларында кеңінен қолдану жоспарлануда.

Efficiency (in Russian) : Эффективность методик подтверждается улучшением индекса гигиены полости рта и снижением уровня стресса у детей с РАС, что свидетельствует о значительном преимуществе этих подходов по сравнению со стандартными инвазивными методами. Эти данные указывают на улучшение общего качества стоматологического обслуживания и повышение уровня удовлетворенности родителей. В динамике изменений гигиенического индекса (ГИ) через месяц использования распределенных средств гигиены полости рта отмечалось улучшение показателей ГИ: оценка «очень плохо» уменьшилась на 7, оценка «плохо» уменьшилась на 12, что означает переход из плохого состояния в удовлетворительное и хорошее. В 89% наблюдался переход в удовлетворительное и хорошее состояние у детей с РАС в возрасте 11-15 лет.

Efficiency (in Kazakh) : Әдістердің тиімділігі ауыз қуысының гигиена индексінің жақсаруы және АСБ бар балалардың стресс деңгейінің төмендеуімен расталады, бұл стандартты инвазивті әдістермен салыстырғанда осы тәсілдердің айтарлықтай артықшылығын көрсетеді. Бұл деректер стоматологиялық қызмет көрсету сапасының жалпы жақсарғанын және ата-аналардың қанағаттанушылық деңгейінің артқанын көрсетеді. Ауыз қуысының гигиенасына арналған бөлінген құралдарды қолданғаннан кейін бір ай ішінде гигиена индексінің (ГИ) өзгерістер динамикасында «өте нашар» бағасының 7-ге, ал «нашар» бағасының 12-ге азайғаны байқалды, бұл жағдайдың нашар деңгейден қанағаттанарлық және жақсы деңгейге өткенін білдіреді. 11-15 жас аралығындағы АСБ бар балалардың 89%-ында қанағаттанарлық және жақсы жағдайға өту байқалды.

Field of application (in Russian) : детская и терапевтическая стоматология

Field of application (in Kazakh) : Балалар және терапиялық стоматология