The object of research, development or design (in Russian) : Виноград

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жүзім

Aim of work (in Russian) : Разработка биопестицидов на основе растительных экстрактов для борьбы с грибковыми заболеваниями винограда с целью повышения урожайности.

Aim of work (in Kazakh) : Өнімділікті арттыру мақсатында жүзімнің саңырауқұлақ ауруларымен күресу үшін өсімдік сығындыларына негізделген биопестицидтерді әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Данный проект имеет фундаментальный характер, будут получены биопестициды на основе растительных материалов, таких как, Синеголовник каратауский (Eryngium karatavicum Iljin), Бархатцы цветы семейства Астровых (Tagetes erecta) и Табак (Nicotiana tabacum) и др. с инсектицидными свойствами для борьбы с грибковыми заболеваниями виноградов.

Методы исследования (на казахском) : Бұл жоба іргелі сипатқа ие, өсімдік материалдары негізінде биопестицидтер алынады, мысалы, Қаратау Көк басы (Eryngium karatavicum Iljin), мариголдтар Астер тұқымдасының гүлдері (Tagetes erecta) және темекі (Nicotiana tabacum) және т.б. жүзімнің саңырауқұлақ ауруларымен күресу үшін инсектицидтік қасиеттері бар.

Obtained results and novelty (in Russian) : Опубликована статья Syrgabek Y., Alimzhanova M., García-Encina P. A., Jiménez J.J., López-Serna R. Greenness evaluation of sample preparation methods by GAPI for the determination of pesticides in grape: A review. Trends in Environmental Analytical Chemistry, 39, e00206 (2023). https://doi.org/10.1016/j.teac.2023.e00206(Q1 in Scopus, WoS). - Подготовлена обзорная статья про применяемые биопестициды для борьбы с вредителями и болезнями винограда «A review of plant and microbial-based biopesticides for grape disease control» в журнал «Agriculture», JCR - Q1 (Agronomy) / CiteScore - Q2 (Plant Science). Полученные результаты проекта были представлены в виде тезиса в трех международных научных конференциях 1) Tagetes erecta: A Natural Source of Antifungal Agents, 10th Annual Conference of AnalytiX 2024, 22 – 24 Апрель 2024 года, Нагоя, Япония. 2) CO2 extract of tobacco (nicotiána) as antifungal materials of grape diseases, 8th Edition of Global Congress on Plant Biology and Biotechnology (GPB 2024), 21 – 23 Марта, Сингапур. 3) Chromatographic profiling of karatau eryngium extracts, the 3rd European Sample Preparation Conference (EuSP2024) and the 2nd Green and Sustainable Analytical Chemistry Conference (GSAC2024)", Крит – Ханья, Греция 2024 год.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Syrgabek Y., Alimzhanova M., García-Encina P. A., Jiménez J.J., López-Serna R. Greenness evaluation of sample preparation methods by GAPI for the determination of pesticides in grape: A review. Trends in Environmental Analytical Chemistry, 39, e00206 (2023). https://doi.org/10.1016/j.teac.2023.e00206(Q1 in Scopus, WoS), мақаласы жарияланды. Жүзімнің зиянкестерімен және ауруларымен күресу үшін қолданылатын биопестицидтер туралы «A review of plant and microbial-based biopesticides for grape disease control» в журнал «Agriculture», JCR - Q1 (Agronomy) / CiteScore - Q2 (Plant Science). Жобаның нәтижелері үш халықаралық ғылыми конференцияда тезис ретінде ұсынылды 1) Tagetes erecta: Саңырауқұлаққа қарсы Агенттердің Табиғи Көзі, 10th Annual Conference Of AnalytiX 2024, 22 – 24 Сәуір 2024, Нагоя, Жапония. 2) темекінің СО2 сығындысы (никотиана) жүзім ауруларының саңырауқұлаққа қарсы материалдары ретінде, Өсімдіктер Биологиясы және Биотехнологиясы Бойынша Жаһандық Конгресстің 8 – Ші Шығарылымы (GPB 2024), 21-23 Наурыз, Сингапур. 3) қаратау эрингиум сығындыларының Хроматографиялық профилі, 3 – Ші Еуропалық Үлгілерді Дайындау Конференциясы (EuSP2024) және 2-Ші Жасыл Және Тұрақты Аналитикалық Химия Конференциясы (GSAC2024)", Крит-Чания, Греция 2024 ж.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Применение биопестициды на основе растительных экстрактов против заболеваний винограда будут успешно реализованы и послужат дальнейшего сохранения виноградаводство, что в итоге обеспечит безопасное потребление винограда людьми, что положительно скажется на здоровье и качестве жизни населения Казахстана.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жүзім ауруларына қарсы өсімдік сығындылары негізінде биопестицидтерді қолдану табысты іске асырылатын болады және жүзім шаруашылығын одан әрі сақтауға қызмет етеді, нәтижесінде адамдардың жүзімді қауіпсіз тұтынуын қамтамасыз етеді, бұл Қазақстан халқының денсаулығы мен өмір сүру сапасына оң әсер етеді.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено на данном этапе

Level of implementation (in Kazakh) : Осы кезеңде енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Разработанный биопестицид на основе растительных экстрактов защитить виноград от грибковых заболеваний, таких как, мильдью и оудиум, тем самым, повысив продуктивность и качество урожая. Словом, использование нового отечественного биопестицида для защиты винограда от грибковых заболеваний значительно снизит объемы применения синтетических пестицидов для сохранения урожая.

Efficiency (in Kazakh) : Өсімдік сығындыларына негізделген әзірленген биопестицид жүзімді көгеру және оудиум сияқты саңырауқұлақ ауруларынан қорғаңыз, осылайша егіннің өнімділігі мен сапасын арттырыңыз. Бір сөзбен айтқанда, жаңа отандық қолдану биопестицидтер жүзімді саңырауқұлақ ауруларынан қорғау үшін егінді сақтау үшін синтетикалық пестицидтерді қолдану көлемін айтарлықтай төмендетеді.

Field of application (in Russian) : Биопестицид, который будет разработан в ходе исследования, станет альтернативой традиционным (синтетическим) пестицидам. Химические пестициды обширно употребляются во всем мире для борьбы с насекомыми, повреждающими урожай. Хотя эти химические вещества не являются экологически безопасными. Поражает не только заболеваний, но и других насекомых, не наносящих вреда урожаю, и загрязняют почву и воду.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу барысында әзірленетін биопестицид дәстүрлі (синтетикалық) пестицидтерге балама болады. Химиялық пестицидтер бүкіл әлемде егінге зиян келтіретін жәндіктермен күресу үшін кеңінен қолданылады. Бұл химиялық заттар экологиялық таза болмаса да. Бұл ауруларға ғана емес, сонымен қатар егінге зиян келтірмейтін басқа жәндіктерге де әсер етеді және топырақ пен суды ластайды.