The object of research, development or design (in Russian) : Исследование влияния урбанизации (лат. urbanus "городской") казахского народа на языковые процессы в Казахстане в контексте мировой практики языковых изменений.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Әлемдік тілдік жылжу тәжірибесінің контексінде Қазақстандағы тілдік үдерістерге қазақ халқының қалалану (лат. urbanus "қалалық") әсерін зерттеу.

Aim of work (in Russian) : Исследование влияния урбанизации казахского народа на языковые процессы в Казахстане в контексте мирового опыта языковых изменений.

Aim of work (in Kazakh) : Әлемдік тілдің жылжу тәжірибесінің контексінде Қазақстандағы тілдік үдерістерге қазақ халқының қалалану әсерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Цели и задачи проекта основываются на теоретическом и эмпирическом подходах. Основные теоретические и методологические подходы следующие: – теория языкового прогресса; – теория национального строительства; – эмпирический подход: массовое социологическое обследование среди населения шести регионов Казахстана; полуструктурированные экспертные интервью; контент-анализ СМИ; анализ социальных сетей; дополнительное наблюдение.

Методы исследования (на казахском) : Жобаның мақсаты мен міндеттерін зерттеу теориялық және эмпирикалық тәсілдерге негізделген. Негізгі теориялық және әдістемелік тәсілдер мыналар: – тілдік ілгерілеу теориясы; – ұлт құрылысы теориясы; – эмпирикалық тәсіл: Қазақстанның алты аймағында халықтан жаппай социологиялық сауалнама алу; жартылай құрылымдық сараптамалық сұхбаттар; БАҚ контент-талдау; әлеуметтік желіні талдау, қосымша бақылау.

Obtained results and novelty (in Russian) : На основе анализа научных источников, данных фокус-групп и экспертных интервью, введенного наблюдения и статистических данных был оценен баланс использования казахского и русского языков в процессе урбанизации казахского языка в Алматы, с учетом географии распространения этих языков. Также в контексте мировой практики и теории языковых изменений раскрываются особенности и закономерности урбанизации казахского языка. Это исследование, сравнив процесс урбанизации казахского языка с мировой практикой языковых изменений, раскрывает социальное, культурное и политическое влияние национального языка на городскую среду и изменения, происходящие в этом контексте. Изучение языковой ситуации в Казахстане на основе опыта многоязычных городов мира, а также анализ языковых предпочтений горожан подчеркивают новизну данного исследования.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : ғылыми әдебиеттерді, фокус топтар мен сараптамалық сұхбаттардың мәліметін, енгізілген бақылау мен статистикалық деректерді талдау негізінде Алматы қаласында қалыптасқан қазақ тілінің қалалану үдерісінде қазақ және орыс тілдерінің таралу географиясына қарай қазақ және орыс тілдерінің қолданылу теңгерімі бағаланды. Сонымен қатар әлемдік тәжірибе мен тілдік жылжу теориясы контексінде қазақ тілін қалалану ерекшеліктері мен заңдылықтары ашылады. Бұл зерттеу қазақ тілінің қалалану үдерісін әлемдік тілдердің жылжу тәжірибесімен салыстыра отырып, ұлттық тілдің қаладағы әлеуметтік, мәдени және саяси ықпалы мен өзгерістерін жаңа қырынан ашты. Әлемдегі көптілді қалалардағы тәжірибелер негізінде Қазақстанның тілдік ахуалын зерделеу, сонымен қатар қала тұрғындарының тілдік таңдауын талдау бұл зерттеудің жаңашылдығын айқындайды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Социально-экономическое воздействие результатов исследования заключается в том, что его выводы и положения способствуют углублению научно-теоретических основ культурно-языкового строительства в Казахстане, а также укреплению суверенитета, казахстанского патриотизма и межэтнического согласия.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерінің әлеуметтік-экономикалық әсері оның ережелері мен тұжырымдары Қазақстандағы мәдени-тіл құрылысының ғылыми-теориялық негіздерін тереңдетуге, егемендікті, қазақстандық патриотизмді, этносаралық келісімді нығайтуға ықпал ететіндігімен айқындалады.

Level of implementation (in Russian) : нет

Level of implementation (in Kazakh) : жоқ

Efficiency (in Russian) : Изучение социально-когнитивных процессов и их влияния на культурно-языковые отношения в последнее время связано с растущим социальным запросом, обусловленным усложнением внутренних политических отношений и геополитической ситуацией, в которой находится Казахстан. Понимание противоположных тенденций культурно-языкового строительства в контексте сложных внутренних и внешних условий поможет укрепить суверенитет Казахстана и обеспечит устойчивое развитие в долгосрочной перспективе. В мировой научной литературе изучение влияния урбанизации на языковые изменения в контексте демографических и миграционных трансформаций представлено в ограниченном объеме. Поэтому исследование урбанизации казахского языка как фактора языкового сдвига в Казахстане должно в определенной степени восполнить этот пробел.

Efficiency (in Kazakh) : Әлеуметтік-тілтанымдық үдерістерді және олардың мәдениетаралық қатынастарға әсерін зерттеу соңғы уақытта ішкі саяси қатынастардың күрделене түсуіне және Қазақстан орын алған геосаяси жағдайға байланысты өсіп келе жатқан әлеуметтік сұраныспен байланысты. Күрделі ішкі және сыртқы жағдай контекстінде мәдени-тілдік құрылыстың қарама-қайшы тенденцияларын түсіну Қазақстанға егемендікті нығайтуға және ұзақ мерзімді перспективада орнықты дамуға мүмкіндік береді.Әлемдік ғылыми әдебиеттерде тілдің қалалануының демографиялық және көші-қон трансформациясы контексіндегі тілдік жылжуға әсерін зерттеу шамалы түрде ұсынылған. Сондықтан Қазақстандағы тілдік жылжу (языковой сдвиг) факторы ретінде қазақ тілінің қалалануын зерттеу белгілі бір дәрежеде бар олқылықтың орнын толтыруға тиіс.

Field of application (in Russian) : Это исследование, анализируя роль казахского языка в урбанизации и процессах национального строительства, может быть применено в нескольких важных областях: в разработке государственных программ и стратегий, направленных на решение вопросов языковой политики и многоязычия в Казахстане; предложении эффективных методов и механизмов для расширения сферы использования казахского языка в городском окружении; в проведении социологических исследований для более глубокого понимания процесса урбанизации казахского языка и его роли в городской общине, а также влияния на культурные и социальные изменения и т.д.

Field of application (in Kazakh) : Бұл зерттеу қазақ тілінің урбанизациясы мен ұлттық құрылыс процестеріндегі рөлін талдай отырып, бірнеше маңызды салаларда қолданылуы мүмкін: Қазақстандағы тіл саясаты мен көптілділік мәселелерін шешуге бағытталған мемлекеттік бағдарламалар мен стратегияларды әзірлеуде; қазақ тілінің қалалық ортада қолданылу аясын кеңейту үшін тиімді әдістер мен тетіктерді ұсынуда; қазақ тілінің қалалану үдерісін зерттеу мен оның қалалық қоғамдағы рөлін, мәдени және әлеуметтік өзгерістерге әсерін тереңірек түсіну үшін социологиялық зерттеулер жүргізуде т.б.