Inventory number IRN Number of state registration
0324РК01525 AP19175872-KC-24 0123РК00448
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 7939048 AP19175872
Name of work
Деятельность новых религиозных организаций в Казахстане: историко-религиоведческое исследование (на примере Западного Казахстана)
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Мустафина Жанар Дуйсембековна
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
НАО "Актюбинский региональный университет имени К. Жубанова" Министерства образования и науки РК
Abbreviated name of the service recipient АРУ им. К.Жубанова
Abstract

История, религиозные учения и практика новых религиозных организаций в Казахстане

Қазақстандағы жаңа діни ұйымдардың тарихы, діни ілімі және тәжірибесі

Цель проекта – на основе различных источников и полевых исследований изучить историю становления новых религиозных организаций в Казахстане, провести религиоведческий анализ современной деятельности НРО, выявить особенности религиозных учений и практик, определить их место в межрелигиозных отношениях современного казахстанского общества и влияние на формирование религиозного сознания.

Жобаның мақсаты – түрлі дерек көздері және далалық зерттеулер арқылы Қазақстандағы жаңа діни ұйымдардың қалыптасу тарихын зерттеу, қазіргі қызметіне дінтанулық талдау жасау, олардың діни ілімдері мен тәжірибелерінің ерекшеліктерін, қазіргі қазақстандық қоғамдағы дінаралық қатынастардағы орны мен діни сананың қалыптасуына ықпалын айқындау.

Сбор информации осуществляется путем изучения специальных литератур, научных публикаций связанных с исследовательской работой, наблюдением религиозной обстановки в областях. Архивные документы позволяют провести ретроспективный анализ истории становления новых религиозных организаций. В ходе научно-исследовательской работы используются методы эмпирического исследования социальных и гуманитарных наук: наблюдение, интервьюирование, описание, а также гипотетико-дедуктивный метод теоретического познания, общие методы и подходы исследования как анализ, обобщение, сравнение, индукции, дедукции. В ходе полевой экспедиции по районам применяются методы наблюдения за деятельностью новых религиозных организаций, интервьюирования государственных служащих и представителей НРО. Собранные материалы обрабатываются методами анализа, обобщения и сравнения. Методами индукции и дедукции, гипотетико-дедуктивных разрабатываются заключительные выводы из исходных гипотез. Данные методы позволят выявить различия в идеологии и религиозных практиках новых религиозных организаций и дать объективную оценку их текущей деятельности.

Ақпараттарды жинау ғылыми жұмысқа қатысты арнайы әдебиеттерді, ғылыми жарияланымдарды зерделеу, облыстардағы діни ахуалды бақылау әдісі арқылы жүзеге асады. Архив құжаттары жаңа діни ұйымдардың қалыптасу тарихына ретроспективтік талдау жасауға мүмкіндік береді. Ғылыми зерттеу жұмыстары барысында әлеуметтік және гуманитарлық ғылымдардағы эмпирикалық зерттеудің бақылау, сұхбат алу, сипаттау әдістері, теориялық танымның гипотетико-дедуктивтік әдісі, талдау, жалпылау, салыстыру, индукция, дедукция сынды зерттеудің жалпы әдістері мен тәсілдері де қолданылады. Аудандарға жасалатын далалық экспедиция барысында жаңа діни ұйымдар қызметін бақылау, мемлекеттік қызметкерлер және ЖДҰ өкілдерінен сұхбат алу әдістерін пайдаланамыз. Жинақталған материалдар талдау, жалпылау, салыстыру әдістері арқылы өңделеді. Индукция және дедукция, гипотетико-дедуктивтік әдістер арқылы бастапқы гипотезалардан қорытынды тұжырымдарды жасаймыз. Аталған әдістер жаңа діни ұйымдардың идеологиясы мен діни тәжірибелеріндегі айырмашылықтарды айқындап, олардың қазіргі қызметіне объективті баға беруге мүмкіндік жасайды.

В результате полевых исследований районов Актюбинской области выявлены: история образования, руководители, религиозные направления протестантских религиозных организаций в 4 районах (Алгинский район – баптисты; Каргалинский район – баптисты; Мугалжарский район – пресвитериане; Хромтауский район – баптисты). Из фондов Центрального государственного архива Республики Казахстан и Архива Президента Республики Казахстан составлены выписки из документов 46 дел и изъяты копии. В документах отражена история распространения на территориях Уральской и Тургайской областей новых нетрадиционных религиозных общин в царские времена, их развитие в советский период, взаимоотношения с органами власти.

Ақтөбе облысының аудандарына жасалған далалық зерттеулер нәтижесінде 4 аудандағы (Алға ауданы – баптистер; Қарғалы ауданы – баптистер; Мұғалжар ауданы – пресвитериандар; Хромтау ауданы – баптистер) протестанттық діни ұйымдардың құрылу тарихы, жетекшілері, діни бағыттары анықталды. Қазақстан Республикасының Орталық мемлекеттік архиві және Қазақстан Республикасы Президентінің архиві қорларынан 46 істің құжаттарынан жазбаша үзінділер жасалды және көшірмелер алынды. Ол құжаттарда патшалық дәуірде Орал және Торғай облысының аумағына дәстүрлі емес жаңа діни қауымдардың таралу тарихы, олардың кеңестік кезеңдегі дамуы, үкімет органдарымен қарым-қатынасы көрініс тапқан.

нет

жоқ

не внедрено

енгізілмеген

Главное отличие данного проекта заключается в том, что впервые изучается деятельность новых религиозных организаций в Западном Казахстане и их особенности. Результаты, полученные в рамках проекта, могут быть ориентиром для исследователей, интересующихся этой темой. Научные результаты могут быть использованы и для написания научных трудов. Систематизация документальных материалов, касающихся истории и современной деятельности новых религиозных организаций, позволяет выявить особенности их возникновения в этих областях, изучить современную религиозную деятельность, идеологические и религиозные практические отличия между ними, национальный состав и повседневную жизнь их членов. Работа представляет интерес как для научных работников, так и для исследователей изучающих историю и деятельность новых религиозных организаций. Результаты исследования также могут быть использованы для подготовки элективных курсов, лекций для преподавателей высших учебных заведений и государственных служащих. Научные статьи, публикуемые в рамках проекта, способствуют повышению религиозной грамотности казахстанцев, особенно молодежи.

Жобаның басты ерекшелігі жаңа діни ұйымдардың Қазақстанның батыс аймағындағы қызметін, ондағы өзгешеліктерді зерттеуге бағытталғандығы. Жоба аясында алынған нәтижелер осы тақырыпқа қызығушылық танытқан зерттеушілерге бағыт-бағдар береді. Ғылыми нәтижелерді ғылыми еңбектер жазуға пайдалануға болады. Жаңа діни ұйымдардың тарихы мен қазіргі қызметіне қатысты құжаттық материалдарды жүйелеу олардың шекаралас аймақтағы осы облыстарда пайда болу ерекшеліктерін айқындауға, қазіргі діни қызметтерін, олардың арасындағы идеологиялық және діни тәжірибелік ерекшеліктерін, мүшелерінің ұлттық құрамы мен күнделікті өмірін зерделеуге мүмкіндік береді. Жұмыс ғылыми қызметкерлермен қатар, жаңа діни ұйымдардың тарихы мен қызметін зерттеушілер үшін қызығушылық тудырады. Зерттеу нәтижелерін сондай-ақ жоғары оқу орындарының оқытушыларына және мемлекеттік қызметкерлерге элективті курстар, дәрістер дайындау үшін де пайдалануға болады. Жоба аясында жарияланатын ғылыми мақалалар қазақстандықтардың, әсіресе жастардың діни сауаттылығын көтеруге үлес қосады.

научные результаты применимы в области образования и науки

ғылыми нәтижелер білім және ғылым саласында қолданылады

UDC indices
02.28.284
International classifier codes
21.15.69;
Key words in Russian
религия; история религий; новые религиозные организации; религиозная практика; религиозное сознание;
Key words in Kazakh
дін; діндер тарихы; жаңа діни ұйымдар; діни тәжірибе; діни сана;
Head of the organization Карабасова Лаура Чапаевна Доктор философии (Ph.D.) / Доктор философии в области образования
Head of work Мустафина Жанар Дуйсембековна Доктор философии (PhD) / жоқ