The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является разработка датчиков реального времени для контроля деформаций и напряжений, обеспечивая безопасность и долговечность конструкций.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі конструкциялардың қауіпсіздігі мен беріктігін қамтамасыз ететін деформациялар мен кернеулерді бақылау үшін нақты уақыт режиміндегі датчиктерді жасау болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Разработка метода для определение высокоскоростных деформаций металлических и бетонных конструкции при выполнений различных технологических процессов с помощью чувствительного элемента волоконно оптического датчика (ВОД).

Aim of work (in Kazakh) : Талшықты-оптикалық датчиктің (ТОД) сезімтал элементін пайдалана отырып, әртүрлі технологиялық процестер кезінде металл және бетон конструкцияларының жоғары жылдамдықтағы деформацияларын анықтау әдістемесін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В работе используются метод обобщения, метод прямого измерения, метод наблюдения и метод экспертной оценки. Используя метод обобщения, на его основе будет проведен анализ состояния и тенденций развития интегрированных датчиков. Результаты тестирования решеток на стендах были получены с использованием метода прямых измерений, а конструктивные и технологические решения элементов, использованных в работе, были оценены с использованием метода экспертной оценки. Метод наблюдения включает моделирование элементов и структур волоконно-оптического датчика.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста жалпылау әдісі, тікелей өлшеу әдісі, бақылау әдісі және сараптамалық бағалау әдісі қолданылады. Жалпылау әдісін қолдана отырып, оның негізінде біріктірілген датчиктердің жай-күйі мен даму тенденцияларына талдау жасалады. Тікелей өлшеу әдісімен стендтердегі торларды сынау нәтижелері алынды, ал жұмыста қолданылатын элементтердің конструктивтік және технологиялық шешімдері сараптамалық бағалау әдісімен бағаланды. Бақылау әдісі талшықты-оптикалық сенсордың элементтері мен құрылымдарын модельдеуді қамтиды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате исследования будут получены оптические методы определения высокоскоростной деформации бетонных и металлических поверхностей с использованием оптических Брэгговских решеток оптического датчика, происходящих в реальном времени.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижесінде нақты уақыт режимінде болатын оптикалық сенсордың оптикалық Брагг торларының көмегімен бетон және металл беттерінің жоғары жылдамдықты деформациясын анықтаудың оптикалық әдістері алынады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : - Импорт замещение, экономия государственных средств на закупку импортной продукции; - Повышение безопасности эксплуатации опасных объектов; - Освоение производства новых инновационных продуктов - Создание лабораторных стендов для образовательных учреждений и промышленности на базе волоконно-оптического датчика.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : - Импортты алмастыру, импорттық өнімді сатып алуға мемлекет қаражатын үнемдеу; - қауіпті объектілерді пайдалану қауіпсіздігін арттыру; - Жаңа инновациялық өнім шығаруды меңгеру - талшықты-оптикалық сенсор негізінде оқу орындары мен өндіріске арналған зертханалық стендтер құру.

Level of implementation (in Russian) : После завершения исследовательских работ, полученные результаты могут быть рекомендованы высшим учебным заведениям, для внедрения в образовательные программы магистрантов и докторантов, а также для отечественных и зарубежных предприятиям, специализирующим на строительстве.

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу жұмысы аяқталғаннан кейін алынған нәтижелер магистранттар мен докторанттардың білім беру бағдарламаларына енгізу үшін жоғары оқу орындарына, сондай-ақ құрылыс саласына маманданған отандық және шетелдік кәсіпорындарға ұсынылуы мүмкін.

Efficiency (in Russian) : На основе разработанных методов и технологий будет получены новые знания о различных, в том числе новых способах мониторинга напряженного состояния металлических и бетонных конструкций, что является важным для обеспечения безопасности

Efficiency (in Kazakh) : Әзірленген әдістер мен технологиялар негізінде әртүрлі, соның ішінде металл және бетон конструкцияларының кернеулі күйін бақылаудың жаңа әдістері туралы жаңа білім алынады, бұл қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін маңызды.

Field of application (in Russian) : Металлические мосты подвергаются постоянным деформациям из-за движения транспорта. Мониторинг напряженного состояния металлических балок и опор является важным для обеспечения безопасности движения. Нефтяные и газовые трубопроводы: Для мониторинга деформаций и напряжений в трубопроводах, особенно в условиях высоких давлений и температур. Здания и сооружения: Металлические конструкции зданий и промышленных объектов подвергаются деформациям из-за нагрузок, изменения температуры и других факторов. Бетонные конструкции Железобетонные мосты и дорожные покрытия: Для мониторинга трещин, деформаций и напряжений в бетонных конструкциях, которые могут возникнуть из-за температурных изменений и нагрузок транспорта. а также бетонные стены, столбы и другие элементы зданий подвергаются напряжениям и деформациям из-за нагрузок, оседания грунта и других факторов.

Field of application (in Kazakh) : Металл көпірлер қозғалыстың әсерінен тұрақты деформацияға ұшырайды. Металл арқалықтар мен тіректердің кернеулік күйін бақылау қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін маңызды. Мұнай және газ құбырлары: әсіресе жоғары қысым мен температура жағдайында құбырлардағы деформациялар мен кернеулерді бақылау үшін. Ғимараттар мен құрылыстар: Ғимараттар мен өнеркәсіптік объектілердің металл конструкциялары жүктемелердің, температураның өзгеруінің және басқа факторлардың әсерінен деформацияға ұшырайды. Бетон конструкциялары Темірбетон көпірлері мен жол жабындары: Температураның өзгеруі мен көлік жүктемелерінен туындауы мүмкін бетон конструкцияларындағы жарықтар, деформациялар мен кернеулерді бақылау үшін. сондай-ақ бетон қабырғалары, тіректері және ғимараттардың басқа элементтері жүктемелерден, топырақтың шөгуінен және басқа факторлардан кернеу мен деформацияға ұшырайды.