The object of research, development or design (in Russian) : В качестве объекта исследования данного проекта выступает репродуктивное и психическое здоровье женщин Республики Казахстан, на которые оказали влияние пандемия COVID-19 и постковидный синдром.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Осы жобаның зерттеу нысаны ретінде Қазақстан Республикасындағы әйелдердің репродуктивті және психикалық денсаулығы алынады, оған COVID-19 пандемиясы және постковидтік синдром әсер еткен.

Aim of work (in Russian) : Цель работы – исследовать влияние COVID-19 и постковидного синдрома на репродуктивное и психическое здоровье женщин в Казахстане, выявить основные факторы воздействия и разработать рекомендации по оптимизации системы здравоохранения для улучшения здоровья женщин.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – Қазақстандағы әйелдердің репродуктивті және психикалық денсаулығына COVID-19 және постковидтік синдромның әсерін зерттеу, негізгі әсер етуші факторларды анықтау және әйелдердің денсаулығын жақсарту үшін денсаулық сақтау жүйесін оңтайландыру бойынша ұсыныстар әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования включают в себя корреляционный и сравнительный анализ статистических данных для выявления взаимосвязей между пандемией COVID-19 и показателями репродуктивного и психического здоровья женщин. Для анализа будут использованы эпидемиологические данные о распространенности заболеваний, смертности и выживаемости до и после пандемии. Качественные методы исследования предполагают анкетирование и проведение интервью с женщинами и медицинскими специалистами для получения информации о доступности и качестве медицинских услуг, а также о социально-экономических факторах, влияющих на здоровье. Статистическая обработка данных будет выполняться с помощью специализированных программных средств, таких как R и SPSS, с применением методов дескриптивной и инференциальной статистики, включая t-тесты и регрессионный анализ.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері COVID-19 пандемиясы мен әйелдердің репродуктивті және психикалық денсаулық көрсеткіштері арасындағы байланысты анықтау үшін статистикалық деректерді корреляциялық және салыстырмалы талдауды қамтиды. Талдау үшін пандемияға дейінгі және кейінгі аурулардың таралуы, өлім-жітім және өмір сүру деңгейі туралы эпидемиологиялық деректер пайдаланылады. Сапалық зерттеу әдістері медициналық қызметтердің қолжетімділігі мен сапасы, сондай-ақ денсаулыққа әсер ететін әлеуметтік-экономикалық факторлар туралы ақпарат алу үшін әйелдер мен медициналық мамандарға сауалнама жүргізуді және сұхбат алуды қамтиды. Деректердің статистикалық өңделуі R және SPSS сияқты арнайы бағдарламалық құралдар көмегімен, дескриптивті және инференциалды статистика әдістерін, соның ішінде t-тесттер мен регрессиялық талдауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты заключаются в выявлении ключевых факторов, влияющих на репродуктивное и психическое здоровье женщин в условиях пандемии COVID-19, а также в разработке научно обоснованных рекомендаций для улучшения системы здравоохранения в Казахстане. Анализ данных позволит понять изменения в доступности и качестве медицинских услуг, а также влияние социально-экономических факторов на здоровье женщин. Предполагается, что рекомендации, разработанные в рамках исследования, будут способствовать повышению качества медицинской помощи и поддержке женского здоровья в долгосрочной перспективе. Научная новизна проекта заключается в комплексном исследовании влияния COVID-19 и постковидного синдрома на женское здоровье с акцентом на гендерные аспекты, что до настоящего времени мало исследовано в Казахстане. Впервые проводится сравнительный анализ эпидемиологических и социальных факторов до и после пандемии, что позволяет выявить уникальные корреляции и тенденции, характерные для женского здоровья в условиях кризи

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған нәтижелер COVID-19 пандемиясы жағдайында әйелдердің репродуктивті және психикалық денсаулығына әсер ететін негізгі факторларды анықтауға және Қазақстанда денсаулық сақтау жүйесін жақсарту бойынша ғылыми негізделген ұсыныстар әзірлеуге бағытталған. Деректерді талдау медициналық қызметтердің қолжетімділігі мен сапасының өзгеруін, сондай-ақ әйелдердің денсаулығына әлеуметтік-экономикалық факторлардың әсерін түсінуге мүмкіндік береді. Зерттеу барысында әзірленген ұсыныстар медициналық көмектің сапасын арттыруға және әйелдердің денсаулығын ұзақ мерзімді перспективада қолдауға ықпал етеді деп болжануда. Жобаның ғылыми жаңалығы COVID-19 және постковидтік синдромның әйелдердің денсаулығына әсерін гендерлік аспектілерге назар аудара отырып кешенді зерттеуде, бұл Қазақстанда әлі жеткіліксіз зерттелген. Пандемияға дейінгі және кейінгі эпидемиологиялық және әлеуметтік факторларды салыстырмалы талдау алғаш рет жүргізіліп отыр, бұл дағдарыс жағдайында әйелдер денсаулығына тән бірегей корреляциялар мен үрдістерді а

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Продолжительность исследования: проект рассчитан на 36 месяцев (с января 2024 года по декабрь 2026 года), что позволяет провести комплексное исследование и добиться высоких научных и практических результатов. Объем финансирования: бюджет проекта составляет 27,423,758.81 тенге, распределенный по годам на оплату труда, командировки, научно-организационное сопровождение, приобретение оборудования и программного обеспечения, что обеспечивает полноценное выполнение всех этапов исследования. Ожидаемые результаты: проект предполагает публикацию не менее 5 научных статей, 2 из которых — в международных высокорейтинговых журналах (Web of Science и Scopus), это повысит видимость и значимость результатов исследования. Практическая значимость: внедрение разработанных рекомендаций и новых диагностических методов в систему здравоохранения позволит улучшить качество медицинских услуг и снизить социальные и экономические потери, связанные с ухудшением женского здоровья. Влияние на здравоохранение: проект направлен на сни

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның негізгі конструктивті және техникалық-экономикалық көрсеткіштері мыналарды қамтиды: Зерттеу ұзақтығы: жоба 36 айға есептелген (2024 жылғы қаңтардан 2026 жылғы желтоқсанға дейін), бұл кешенді зерттеулер жүргізуге және жоғары ғылыми және практикалық нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Қаржыландыру көлемі: жобаның бюджеті 27,423,758.81 теңгені құрайды, ол жылдар бойынша еңбекақы төлеуге, іссапарларға, ғылыми-ұйымдастырушылық қолдауға, жабдықтар мен бағдарламалық қамтамасыз етуді сатып алуға бөлінген, бұл зерттеудің барлық кезеңдерін толық орындауды қамтамасыз етеді. Күтілетін нәтижелер: жоба аясында кемінде 5 ғылыми мақала жариялау жоспарланған, оның 2-і жоғары рейтингті халықаралық журналдарда (Web of Science және Scopus) жарияланбақ,бұл зерттеу нәтижелерінің көрінуі мен маңыздылығын арттырады. Практикалық маңыздылығы: денсаулық сақтау жүйесіне әзірленген ұсыныстар мен жаңа диагностикалық әдістерді енгізу медициналық қызметтердің сапасын жақсартуға және әйелдер денсаулығының нашарлауына байла

Level of implementation (in Russian) : Степень внедрения проекта предполагает несколько уровней практического применения результатов: Внедрение в клиническую практику: разработанные рекомендации и новые методы диагностики, полученные в ходе исследования, могут быть интегрированы в медицинские учреждения Республики Казахстан, особенно в центры репродуктивного здоровья. Это позволит улучшить качество обслуживания и диагностики у женщин, переживших COVID-19. Использование в образовательных программах: результаты исследования и собранные данные могут быть включены в программы подготовки и повышения квалификации медицинских специалистов. Это позволит повысить уровень знаний врачей о влиянии COVID-19 на репродуктивное здоровье и особенности его профилактики и лечения. Поддержка на уровне государственной политики: результаты исследования могут быть использованы Министерством здравоохранения Казахстана для разработки и обновления национальных стандартов в области охраны репродуктивного здоровья женщин, особенно в контексте пандемий и кризисных ситуаций

Level of implementation (in Kazakh) : Жобаны іске асыру дәрежесі нәтижелердің бірнеше деңгейде практикалық қолданылуын қамтиды: Клиникалық тәжірибеге енгізу: зерттеу барысында алынған ұсыныстар мен жаңа диагностика әдістері Қазақстан Республикасының, әсіресе репродуктивті денсаулық орталықтарының медициналық мекемелеріне интеграциялануы мүмкін. Бұл COVID-19-ды басынан өткерген әйелдерді диагностикалау мен қызмет көрсету сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. Білім беру бағдарламаларында қолдану: зерттеу нәтижелері мен жинақталған деректер медициналық мамандарды дайындау және біліктілігін арттыру бағдарламаларына енгізілуі мүмкін. Бұл дәрігерлердің COVID-19-дың репродуктивті денсаулыққа әсері және оның алдын алу мен емдеудің ерекшеліктері туралы білім деңгейін арттырады. Мемлекеттік саясат деңгейінде қолдау: зерттеу нәтижелерін Қазақстанның Денсаулық сақтау министрлігі әйелдердің репродуктивті денсаулығын, әсіресе пандемиялар мен дағдарыстық жағдайларда қорғау бойынша ұлттық стандарттарды әзірлеу және жаңарту үшін пайдалана алады. Ғылыми және зе

Efficiency (in Russian) : Эффективность проекта оценивается по нескольким основным параметрам: Улучшение качества медицинских услуг: внедрение разработанных рекомендаций и диагностических методик позволит улучшить доступность и качество медицинской помощи для женщин, перенесших COVID-19. Это сократит частоту осложнений, связанных с репродуктивным и психическим здоровьем, и повысит общий уровень здоровья женщин в Казахстане. Социально-экономический эффект: ранняя диагностика и профилактика последствий COVID-19 для репродуктивного здоровья женщин позволит снизить нагрузку на систему здравоохранения и сократить государственные расходы на лечение хронических заболеваний. Кроме того, улучшение здоровья женщин способствует их полноценному участию в экономической жизни общества. Повышение квалификации медицинских кадров: проект способствует развитию профессиональных знаний и навыков медицинских работников в вопросах влияния COVID-19 на женское здоровье. Это повысит компетентность медицинского персонала и эффективность оказания помощи. На

Efficiency (in Kazakh) : Жобаның тиімділігі бірнеше негізгі параметрлер бойынша бағаланады: Медициналық қызметтердің сапасын жақсарту: әзірленген ұсыныстар мен диагностикалық әдістемелерді енгізу COVID-19-ды өткерген әйелдер үшін медициналық көмектің қолжетімділігі мен сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. Бұл репродуктивті және психикалық денсаулыққа байланысты асқынулардың жиілігін азайтып, Қазақстандағы әйелдердің жалпы денсаулық деңгейін арттырады. Әлеуметтік-экономикалық әсері: әйелдердің репродуктивті денсаулығына COVID-19 әсерінің салдарын ерте диагностикалау және алдын алу денсаулық сақтау жүйесіне түсетін жүктемені азайтып, созылмалы ауруларды емдеуге жұмсалатын мемлекеттік шығындарды қысқартады. Сонымен қатар, әйелдердің денсаулығын жақсарту олардың қоғамның экономикалық өміріне толыққанды қатысуына ықпал етеді. Медициналық кадрлардың біліктілігін арттыру: жоба COVID-19-дың әйелдер денсаулығына әсері мәселелері бойынша медицина қызметкерлерінің кәсіби білімдері мен дағдыларын дамытуға ықпал етеді. Бұл медицина персоналыны

Field of application (in Russian) : Область применения результатов проекта охватывает несколько ключевых сфер: Здравоохранение и клиническая практика: разработанные рекомендации и новые диагностические подходы могут быть использованы в учреждениях здравоохранения для улучшения качества диагностики и лечения женщин, перенесших COVID-19. Это особенно актуально для центров репродуктивного здоровья и психиатрических клиник. Общественное здравоохранение и профилактика: результаты проекта могут лечь в основу государственных программ, направленных на улучшение репродуктивного здоровья женщин, включая профилактические меры и повышение осведомленности о последствиях COVID-19 для женского здоровья. Медицинское образование: материалы проекта могут быть включены в образовательные программы для подготовки и переподготовки медицинских работников, что поможет повысить их осведомленность и профессиональные компетенции в области репродуктивного здоровья и психологии. Научные исследования: полученные данные и результаты могут быть использованы в дальнейших и

Field of application (in Kazakh) : Жобаның нәтижелерін қолдану аясы бірнеше негізгі саланы қамтиды: Денсаулық сақтау және клиникалық практика: әзірленген ұсыныстар мен жаңа диагностикалық тәсілдер денсаулық сақтау мекемелерінде COVID-19-ды өткерген әйелдерді диагностикалау мен емдеу сапасын жақсарту үшін пайдаланылуы мүмкін. Бұл әсіресе репродуктивті денсаулық орталықтары мен психиатриялық клиникалар үшін өзекті. Қоғамдық денсаулық сақтау және профилактика: жоба нәтижелері әйелдердің репродуктивті денсаулығын жақсартуға бағытталған мемлекеттік бағдарламалардың негізіне айналуы мүмкін, оған профилактикалық шаралар және COVID-19-дың әйелдер денсаулығына әсері туралы хабардарлықты арттыру кіреді. Медициналық білім беру: жобаның материалдары медицина қызметкерлерін даярлау және қайта даярлау бағдарламаларына енгізілуі мүмкін, бұл репродуктивті денсаулық және психология саласындағы олардың хабардарлығы мен кәсіби құзыреттілігін арттыруға көмектеседі. Ғылыми зерттеулер: алынған деректер мен нәтижелер эпидемиология және репродуктивті денсаулық са