The object of research, development or design (in Russian) : зеленые микроводоросли, отходы фосфорного производства, овощные культуры

The object of research, development or design (in Kazakh) : жасыл микробалдырлар, фосфор өндірісінің қалдықтары, көкөніс дақылдары

Aim of work (in Russian) : разработка технологии получения новых видов органических удобрений на основе утилизации фосфорсодержащих отходов для повышения урожайности овощных культур.

Aim of work (in Kazakh) : көкөніс дақылдарының өнімділігін арттыру үшін құрамында фосфоры бар қалдықтарды қайта өңдеу негізінде органикалық тыңайтқыштардың жаңа түрлерін өндіру технологиясын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Использован метод рентгенофазового анализа для определения минералогического состава отходов; ИКС-анализ для определения элементного состава; хроматографический анализ на ВЭЖХ для определения качественного углеводородного состава углесодержащих отходов; электронно-микроскопический анализ на растровом электронном микроскопе для выявления характера изменения техногенных отходов. Проведено тестирование различных составов биоудобрений методом скрининга на тестовых культурах растений с мониторингом изменений морфометрических характеристик в модельных и полевых условиях.

Методы исследования (на казахском) : Қалдықтардың минералогиялық құрамын анықтау үшін рентгендік фазалық талдау әдісі қолданылды; Элементтердің құрамын анықтау үшін ИҚ талдау; құрамында көміртегі бар қалдықтардың сапалы көмірсутекті құрамын анықтау үшін HPLC бойынша хроматографиялық талдау; өнеркәсіп қалдықтарындағы өзгерістердің сипатын анықтау үшін сканерлеуші ​​электрондық микроскоптың көмегімен электрондық микроскопиялық талдау. Модельдік және егістік жағдайдағы морфометриялық сипаттамалардың өзгеруін бақылай отырып, сынамалы өсімдік дақылдарына скрининг әдісін қолдану арқылы биотыңайтқыштардың әртүрлі композициялары сыналған.

Obtained results and novelty (in Russian) : Были исследованы реки юга Казахстана. В реке Кошкар ата определены следующие классы водорослей: Diatomophyta, Chlorophyta, Cyanophyta, Euglenophyta, Zygnematales. В реке Боралдай альгофлора представлена такими видами как Cerathophyllum demersum, Lemna minor, L. trisulca, Phragmites australis, Scirpus lacustris, Epilobium adnatum В реке Бадам обнаружены Chlorella vulgaris, Chlorococcus sp., Spirogira sp. Впервые из малых рек юга Казахстана выделено 68 изолятов зеленых микроводорослей, отнесенных к родам Chlorella, Botryococcus, Scenedesmus, Desmodesmus, Chlamydomonas, Oocystis, Parachlorella. Выделены штаммы микроводорослей Chlorellа, которые при культивировании на сточных водах эффективно накапливают биомассу и нейтральные липиды, что перспективно для биотехнологических целей широкого диапазона. Выявлено, что штамм O. borgei АТР обладает аллелопатическими свойствами и подавляет рост водорослей, что может быть использовано в борьбе с эвтрофикацией водоемов. Опубликованы 2 статьи в сборниках Международных конференций.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Оңтүстік Қазақстан өзендері зерттелді. Қошқар ата өзенінде балдырлардың келесі кластары анықталған: Diatomophyta, Chlorophyta, Cyanophyta, Euglenophyta, Zygnematales. Боралдай өзенінде балдырлар флорасы Cerathophyllum demersum, Lemna minor, L. trisulca, Phragmites australis, Scirpus lacustris, Epilobium adnatum сияқты түрлерімен ұсынылған. Бадам өзенінде Chlorella vulgaris, Chlorococcus sp., Spirogira sp. Қазақстанның оңтүстігіндегі шағын өзендерден алғаш рет Chlorella, Botryococcus, Scenedesmus, Desmodesmus, Chlamydomonas, Oocystis, Parachlorella тұқымдастарына жататын жасыл микробалдырлардың 68 изоляттары бөлініп алынды. Chlorella микробалдырларының штаммдары бөлініп алынды, олар ағынды суларда өсірілгенде биомасса мен бейтарап липидтерді тиімді жинақтайды, бұл биотехнологиялық мақсаттардың кең спектрі үшін перспективалы. O. borgei ATP штамының аллелопатикалық қасиетке ие және су қоймаларының эвтрофикациясына қарсы күресте қолдануға болатын балдырлардың өсуін басатыны анықталды. Халықаралық конференциялар жинақтарында 2 мақала жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Выделены штаммы зеленых микроводорослей, оптимальных для утилизации фосфорсодержащих осадочных вод.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Құрамында фосфоры бар шөгінді суларды кәдеге жарату үшін оңтайлы жасыл микробалдырлардың штамдары анықталды.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : ендірілмеген

Efficiency (in Russian) : По завершению проекта планируется коммерциализация полученной продукции.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба аяқталғаннан кейін алынған өнімді коммерцияландыру жоспарлануда.

Field of application (in Russian) : альгология, сельское хозяйство, промышленная биотехнология

Field of application (in Kazakh) : альгология, ауыл шаруашылығы, өндірістік биотехнология