Inventory number IRN Number of state registration
0224РК01017 BR22887106-OT-24 0124РК01029
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Промежуточный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 6 36
Total number of pages Patents Illustrations
87 0 19
Amount of funding Code of the program Table
254900800 О.1271 9
Code of the program's task under which the job is done
01
Name of work
Применение молекулярно-генетических методов для оптимизации управления генетическими ресурсами лошадей и разработка инновационных технологий для продуктивного коневодства
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Технология
Report authors
Бейшова Индира Салтановна , Наметов Аскар Мырзахметович , Шәмшідін Әлжан Смайылұлы , Кужебаева Улболсын Жангазиевна , Ковальчук Александр Михайлович , Ульянов Вадим Александрович , Гинаятов Нурбек Сатканулы , Харжау Айнур , Ульянова Татьяна Владимировна , Шамекова Малика Хабидулаевна , Асанбаев Толеген Шонаевич , Зейнуллин Алтай , Акимбеков Амин Ричардович , Кикебаев Набидулла Аханович , Каргаева Макпал , Карибаева Диларам Кеуденбаевна , Салимова Динара Калилуловна , Сидарова Азиза Жардемгаликызы , Ахметалиева Алия Болатовна , Шадьяров Талап Мнажатович , Қойшиева Жансая Жұмасұлтанқызы , Аубакиров Хамит Аблгазинович ,
0
3
3
0
Customer МСХ РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
НАО «Западно-Казахстанский Аграрно-технический университет имени Жангир Хана»
Abbreviated name of the service recipient НАО "ЗКАТУ им. Жангир хана"
Abstract

казахстанские породы лошадей; генетические маркеры связанные с молочной продуктивностью.

қазақстандық жылқы тұқымдары; сүт өнімділігіне байланысты генетикалық маркерлер.

Разработка новых методов и совершенствование существующих приемов управления генетическими ресурсами лошадей и эффективных технологий производства продукции коневодства.

Жылқылардың генетикалық ресурстарын басқарудың жаңа әдістерін әзірлеу және қолданыстағы әдістерін және жылқы шаруашылығы өнімдерін өндірудің тиімді технологияларын жетілдіру.

Оценка фенотипа лошадей, отбор волосяных луковиц, инструментальный экспресс-метод определения физико-химических показателей идентификации с применением инфракрасного анализатора, применение программных средства для комплексного понимания влияния физических и морфологических параметров лошадей на молочную продуктивность для дальнейшей оптимизации условий содержания и разведения.

Жылқылардың фенотипін бағалау, қыл түктерін іріктеу, инфрақызыл анализаторды қолдана отырып сәйкестендірудің физика-химиялық көрсеткіштерін анықтаудың аспаптық экспресс-әдісі, ұстау және өсіру жағдайларын одан әрі оңтайландыру үшін жылқылардың физикалық және морфологиялық параметрлерінің сүт өнімділігіне әсерін кешенді түсіну үшін бағдарламалық құралды қолдану.

Проведено изучение племенного учёта в изучаемых хозяйствах; проведено изучение ИАС с разных кабинетов пользователя и выявлены недостатки; был проведён отбор биологического материала лошадей Казахских пород для генотипирования и создания генетического банка; начато формирование селекционных групп лошадей продуктивного направления по результатам бонитировки, которая проводится в настоящее время в хозяйствах; начато изучение роста и развития приплода, полученного от заказного спаривания; определены селекционно-генетических параметров линейных признаков экстерьера кобыл с изучением молочной продуктивности, начато определение желательных параметров экстерьера лошадей; проведена первый год фенотипической оценки лошадей по закономерностям роста и развития молодняка до 30-месячного возраста; проведена оценка молочной продуктивности кобыл по валовому удою молока и его качественному составу.

Зерттелетін шаруашылықтарда асыл тұқымды есепке зерттеу жүргізілді; АТЖ пайдаланушының әртүрлі кабинеттері талданды және кемшіліктері анықталды; генотиптеу және генетикалық банк құру үшін қазақ тұқымды жылқылардың биологиялық материалы іріктелді; қазіргі уақытта шаруашылықтарда жүргізіліп жатқан бонитерлеу нәтижелері бойынша өнімді бағыттағы жылқылардың селекциялық топтарын құру басталды; Тапсырыспен ұрықтандырудан алынған ұрпақтың өсуі мен дамуын зерттеу басталды; сүт өнімділігін зерттей отырып, бие экстерьерінің аталық із белгілерінің селекциялық-генетикалық параметрлері анықталды, жылқы экстерьерінің қажетті параметрлерін анықтау басталды; 30 айға дейінгі жас малдардың өсуі мен даму заңдылықтары бойынша жылқыларды фенотиптік бағалаудың бірінші жылы өткізілді; жалпы сүт өнімділігі және оның сапалық құрамы бойынша биелердің сүт өнімділігіне бағалау жүргізілді.

Обеспечение сферы сельского хозяйства чистопородными животными как в количественном, так и в качественном плане. Повышение генетического потенциала животных, прогнозирование их племенной ценности, сохранение и совершенствование генетических ресурсов казахских пород лошадей.

Ауыл шаруашылығы саласын сандық жағынан да, сапалық жағынан да таза тұқымды жануарлармен қамтамасыз ету. Жануарлардың генетикалық әлеуетін арттыру, олардың асыл тұқымдық құндылығын болжау, қазақ жылқы тұқымдарының генетикалық ресурстарын сақтау және жетілдіру.

не внедрено

енгізілмеген

Программа будет способствовать повышению конкурентоспособности отечественной животноводческой продукции, а также созданию развитого экспортного потенциала, позволяющего в перспективе занять устойчивые позиции на мировом аграрном рынке. Реализация Программы будет способствовать обеспечению продовольственной безопасности Республики Казахстан и оказания значительного экономического эффекта за счет повышения генетического потенциала в коневодстве. Результаты научных исследований позволят повысить объемы производства продукции продуктивного коневодства, что окажет значительный социальный эффект. Реализация проекта позволит организовать закуп сырого кобыльего молока у населения, что даст возможность дополнительно расширения бизнеса, вовлечения сельского населения в производство, получение населением дополнительной прибыли, что благоприятно скажется на социальной и экономической деятельности региона.

Бағдарлама отандық мал шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, сондай-ақ дамыған экспорттық әлеуетті құруға көмектеседі, бұл бізге болашақта әлемдік ауыл шаруашылығы нарығында тұрақты позицияны алуға мүмкіндік береді. Бағдарламаны іске асыру Қазақстан Республикасының азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және жылқы шаруашылығындағы генетикалық әлеуетті арттыру арқылы елеулі экономикалық нәтиже беруге көмектеседі. Ғылыми зерттеулердің нәтижелері өнімді жылқы шаруашылығының өнім көлемін ұлғайтады, бұл айтарлықтай әлеуметтік нәтиже береді. Жобаны жүзеге асыру халықтан шикі бие сүтін сатып алуды ұйымдастыруға мүмкіндік береді, бұл бизнесті одан әрі кеңейтуге, ауыл халқын өндіріске тартуға және халыққа қосымша пайда алуға мүмкіндік береді, бұл аймақтың әлеуметтік-экономикалық қызметіне игі әсер етеді.

коневодство, молекулярная генетика, биотехнология.

жылқы шаруашылығы, молекулярлық генетика, биотехнология.

UDC indices
636.1:636.082
International classifier codes
68.39.49;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
казахская лошадь; селекция; продуктивность; генетика; SNP; генетические маркеры;
Key words in Kazakh
қазақ жылқысы; селекция; өнімділік; генетика; SNP; генетикалық маркерлер;
Head of the organization Наметов Аскар Мырзахметович Доктор ветеринарных наук / Профессор
Head of work Бейшова Индира Салтановна Доктор биологических наук / Ассоциированный профессор
Native executive in charge Шамекова Малика Хабидулаевна Aссоциированный профессор