The object of research, development or design (in Russian) : Трансграничная река Жайык

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жайык трансшекаралық өзені

Aim of work (in Russian) : Анализ пространственно-временной изменчивости количественного состояния водных ресурсов бассейна трансграничной реки Жайык в контексте изменения климата и влияния антропогенной нагрузки в целях устойчивого управления водными ресурсами.

Aim of work (in Kazakh) : Су ресурстарын тұрақты басқару мақсатында климаттың өзгеруі және антропогендік қысымның әсері жағдайында трансшекаралық Жайық өзені бассейніндегі су ресурстарының сандық жағдайының кеңістіктік және уақыттық өзгермелілігін талдау.

Методы исследования (на русском) : В исследовании будут применяться следующие методы: статистические и картографические методы, гидрометеорологические расчеты, обработка материалов дистанционного зондирования. Для моделирования будут применятся специальные программные модули, для создания геоинформационной базы данных и для обработки данных ДЗЗ будут использованы прикладные программы - QGIS, ArcGIS, RevEx.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеуде келесі әдістер қолданылады: статистикалық және картографиялық әдістер, гидрометеорологиялық есептеулер, қашықтықтан зондтау материалдарын өңдеу. Модельдеу үшін арнайы бағдарламалық модульдер қолданылады, геоақпараттық мәліметтер базасын құру және ЖҚЗ деректерін өңдеу үшін QGIS, ArcGIS, RevEx қолданбалы бағдарламалары пайдаланылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Собраны многолетние гидроклиматические данные за 1990-2020 гг. – осадки, потенциальное испарение и речной сток, температура. Проанализированы многолетние изменения климата за 30 лет и выявлена динамика изменения климата в регионе, составлены карты тренда. Сделаны расчеты в гидрологических моделях (SWAT, HEC-HMS) для определения эффективности гидрологических моделей для бассейна по анализу многолетних изменений речного стока в бассейне за 30 лет. Определены основные модели GCM для казахстанской части бассейна реки Жайык. Будут рассчитаны ожидаемые изменение климата региона по выбранным CMIP5 и CMIP6 моделям определены основные модели GCM для казахстанской части бассейна реки Жайык.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 1990-2020 жылдардағы көпжылдық гидроклиматтық деректер жиналды-жауын-шашын, ықтимал булану және өзен ағыны, температура. 30 жылдағы климаттың көпжылдық өзгерістері талданды және өңірдегі климаттың өзгеру динамикасы анықталды, тренд карталары жасалды. Гидрологиялық модельдерде (SWAT, HEC-HMS) есептеулер бассейндегі гидрологиялық модельдердің тиімділігін анықтау үшін 30 жыл ішінде бассейндегі өзен ағынының көпжылдық өзгерістерін талдау арқылы жасалды. Жайық өзені бассейнінің қазақстандық бөлігі үшін GCM негізгі модельдері анықталды. Таңдалған cmip5 және CMIP6 үлгілері бойынша өңірдің климатының күтілетін өзгерістері есептелетін болады, Жайық өзені бассейнінің қазақстандық бөлігі үшін GCM негізгі модельдері айқындалады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Полученные результаты могут быть использованы для разработки в подготовке основных задач и вопросов по использованию водных ресурсов в межправительственных соглашениях и переговорах.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Алынған нәтижелер үкіметаралық келісімдер мен келіссөздерде су ресурстарын пайдалану жөніндегі негізгі міндеттер мен мәселелерді әзірлеуде пайдаланылуы мүмкін.

Level of implementation (in Russian) : Полученные результаты могут быть использованы для составления планов и рекомендации по обеспечению продовольственной безопасности в условиях воздействия изменения климата на сельское хозяйство.

Level of implementation (in Kazakh) : Алынған нәтижелер климаттың өзгеруінің ауыл шаруашылығына әсері жағдайында азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша жоспарлар мен ұсыныстар жасау үшін пайдаланылуы мүмкін.

Efficiency (in Russian) : Выявление современных тенденций изменения водных ресурсов в бассейне реки Жайык, определение участков для будущего мониторинга, разработка рекомендации по управлению водными ресурсами в условиях изменения климата, по рациональному использованию и регулированию водных ресурсов будет способствовать рациональному использованию воды региона.

Efficiency (in Kazakh) : Жайық өзені бассейніндегі су ресурстарының өзгеруінің қазіргі заманғы үрдістерін анықтау, болашақ мониторинг үшін учаскелерді анықтау, климаттың өзгеруі жағдайында су ресурстарын басқару, су ресурстарын ұтымды пайдалану және реттеу жөніндегі ұсынымдарды әзірлеу өңірдің суын ұтымды пайдалануға ықпал ететін болады.

Field of application (in Russian) : Наука об окружающей среде, водные ресурсы, климатология, гидрология, ДЗЗ, ГИС.

Field of application (in Kazakh) : Жерді зерттеу, су ресурстары, климатология, гидрология, қашықтықтан зондтау, ГАЖ.