The object of research, development or design (in Russian) : Разработка технологии получения ячеистых бетонов автоклавного твердения с использованием отходов промышленности золы-уноса ТЭС с добавкой тонкомолотого волластонита.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ұнтақталған волластонит қоспасымен ЖЭС өнеркәсібінің күл қалдығын пайдалана отырып, автоклавты қатайтылған ұялы бетондарды алу технологиясын әзірлеу.

Aim of work (in Russian) : Совершенствование технологии производства ячеистого бетона автоклавного твердения и улучшение его свойств, используя промышленные отходы и золы-уноса ТЭС в сочетании с дисперсно-армирующим микроволокном природного волластонита.

Aim of work (in Kazakh) : Табиғи волластониттің дисперсті-армирлейтін микроталшықтарымен бірге өнеркәсіп қалдықтары мен ЖЭС күлін пайдалана отырып, автоклавта қатайтылған ұялы бетон өндіру технологиясын жетілдіру және оның қасиеттерін жақсарту

Методы исследования (на русском) : Проведение стандартных методов дифференциально-термического анализа (ДТА) и методов рентгенофазовых исследований (РФА), электронно-микроскопических исследований, проведение испытаний в аккредитованных лабораториях и опытно-промышленных испытаниях автоклавного ячеистого бетона.

Методы исследования (на казахском) : Дифференциалды-термиялық талдаудың (ДТА) стандартты әдістерін және рентгендік-фазалық зерттеулердің (РФА) әдістерін, электронды-микроскопиялық зерттеулерді жүргізу, аккредиттелген зертханаларда және автоклавты ұялы бетонның тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтарында сынақтар жүргізу.

Obtained results and novelty (in Russian) : Установлены оптимальные составы ячеистого бетона автоклавного твердения с использованием в качестве кремнеземистого компонента золы-уноса ТЭС, а также технологические параметры ячеистобетонной смеси с улучшенными реологическими характеристиками. Текучесть ячеистобетонной смеси определена на приборе Суттарда, величина пластической прочности, а также кинетика роста установлены при помощи пластометра разработанного НИПИСиликатобетоном по ТУ 21-31(020)-6-79. Методом математического планирования экспериментов были оптимизированы основные технологические параметры. Благодаря установленным технологическим параметрам производства ячеистого бетона с добавкой волластонита выявлено оптимальное сочетание процессов газовыделения с набором пластической прочности.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Кремнийтопырақты компонент ретінде ЖЭС күлін қолдана отырып дайындалатын автоклавты ұялы бетонның оңтайлы құрамы мен жақсартылған реологиялық сипаттамаларына ие ұялы бетон қоспасының технологиялық параметрлері анықталды. Ұялы бетон қоспасының аққыштығы Суттард құрылғысында анықталады, ал пластикалық беріктік шамасы мен өсу кинетикасы ТУ 21-31(020)-6-79 бойынша НИПИСиликатобетон әзерлеген пластометрдің көмегімен белгілі болды. Эксперименттерді математикалық жоспарлау әдісімен негізгі технологиялық параметрлер оңтайландырылды. Волластонит қоспасы бар ұялы бетон өндірісінің анықталған технологиялық параметрлерінің арқасында пластикалық беріктікті ұлғая отырып жүретін газ шығару процестерінің оңтайлы үйлесімі анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Одним из главных комплексных вопросов повышения качества и экономических показателей являются его эксплуатационные свойства и способы его повышения. В большой степени эксплуатационные свойства ячеистого бетона зависят от качества используемого сырья. На данный момент проводятся исследования основных минералогических, химических и физико-механических свойств сырьевых материалов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Сапа мен экономикалық көрсеткіштерді арттырудың негізгі кешенді мәселелерінің бірі ұля бетонды пайдалану қасиеттері мен оны арттыру әдістері болып табылады. Көп жағдайда ұялы бетонның пайдалану қасиеттері қолданылатын шикізаттың сапасына байланысты. Қазіргі уақытта шикізат материалдарының негізгі минералогиялық, химиялық және физика-механикалық қасиеттері бойынша зерттеулер жүргізілуде.

Level of implementation (in Russian) : Использование золы-уноса ТЭС с дисперсностью 2 800-3 000 см2/г позволяет исключить или значительно уменьшить в технологическом цикле наиболее энергоемкий процесс помола и не требует стабилизации пластической прочности специальных добавок.

Level of implementation (in Kazakh) : Дисперсиясы 2 800-3 000 см2 / г ЖЭС күлін пайдалану технологиялық циклде ең көп энергияны қажет ететін ұнтақтау процесін алып тастауға немесе айтарлықтай азайтуға мүмкіндік береді және арнайы қоспалардың пластикалық беріктігін тұрақтандыруды қажет етпейді.

Efficiency (in Russian) : Эффективность во многом зависит от степени изученности сырьевой базы и эксплуатационных условий региона, знаний строителей о его уникальных свойствах и способов применения. Эффективность разработанной технологии получения ячеистого бетона с применением золы-уноса ТЭС в качестве кремнеземистого компонента решает важные задачи, в частности улучшает экологическую обстановку в региона за счет утилизации отходов и снижает затраты на помол кремнеземистого компонента.

Efficiency (in Kazakh) : Тиімділік көбінесе аймақтың шикізат базасы мен оны пайдалану жағдайларын зерттеу дәрежесіне, құрылысшылардың оның ерекше қасиеттері мен қолдану әдістері туралы біліміне байланысты. ЖЭС күлін кремний топырақты компонент ретінде қолдана отырып, ұялы бетон өндірудің дамыған технологиясының тиімділігі маңызды міндеттерді шешеді, атап айтқанда, қалдықтарды кәдеге жарату арқылы аймақтағы экологиялық жағдайды жақсартады және кремний топырақты компонентін ұнтақтауға жұмсалатын шығындарын азайтады.

Field of application (in Russian) : Ячеистые бетоны являются высокоэффективными материалами, однако успех в производстве и применении их во многом зависит от местных сырьевых ресурсов и климатических условий. Ячеистые бетоны в основном применяются в качестве теплоизоляционных стеновых материалов в жилых, промышленных, общественных и сельскохозяйственных зданиях и сооружениях.

Field of application (in Kazakh) : Ұялы бетондар тиімділігі жоғары материалдар болып табылады, бірақ оларды өндіру мен қолданудағы жетістік көбінесе жергілікті шикізат пен климаттық жағдайларға байланысты. Ұялы бетондар негізінен тұрғын үй, өнеркәсіптік, қоғамдық және ауылшаруашылық ғимараттары мен құрылыстарында жылу оқшаулағыш қабырға материалдары ретінде қолданылады.