The object of research, development or design (in Russian) : В рамках данного проекта будут отобраны различные виды грибов с местных продуктовых рынков, а также с территорий наиболее популярных при сборе местным населением (г. Алматы, Алматинская область, ЮКО) с целью выявления наиболее эффективных физико-химических методов предварительной обработки.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жобаның мақсаты саңырауқұлақтардағы табиғи радионуклидтердің құрамына алдын ала физико-химиялық өңдеу әдістерінің әсерін анықтау

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является определить влияние физико-химических методов предварительной обработки грибов на содержание в них природных радионуклидов

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты саңырауқұлақтардағы табиғи радионуклидтердің құрамына алдын ала физико-химиялық өңдеу әдістерінің әсерін анықтау

Методы исследования (на русском) : В данном исследовании, будет выявлен наиболее эффективный физико-химический метод обработки грибов с наиболее оптимальными параметрами (концентрация растворов, время замачивания и бланширования) который будет применятся для их очистки от природных радионуклидов в случае их загрязнения. Задачи будут достигнуты посредством применения альфа-спектрометрического определения изотопов природных радионуклидов.

Методы исследования (на казахском) : Бұл зерттеуде саңырауқұлақтарды ең оңтайлы параметрлермен өңдеудің ең тиімді физика-химиялық әдісі анықталады (ерітінділердің концентрациясы, сіңдіру және ағарту уақыты) олар ластанған жағдайда оларды табиғи радионуклидтерден тазарту үшін қолданылады. Қойылған міндеттерге жету үшін, табиғи радионуклидтер изотоптарын концентрациясын альфа-спектрометриялық талдауды қолдану арқылы қол жеткізілетін болады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Употребление качественных и безопасных продуктов питания является базисной социальной задачей определяющая сохранение здоровья населения. Оценка рисков а также дозы облучения при использовании грибов в качестве продукта питания является актуальной задачей в рамках пищевой и радиационной безопасности. Полученные результаты послужат основой для разработки рекомендаций по де-контаминации грибов. Таким образом, удастся снизить уровень внутреннего облучения населения. За отчетный период быд проведен обзор доступной научной информации по теме исследования, посредством анализа научных статей публикуемых в международных журналах индексируемых базами данных (Web of Science, Scopus), а также отечественных изданий. Был проведен пробоотбор с согласно календарному плану. Был проведен анализ на содержание изотопов тория и урана в исследуемых образцах.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Сапалы және қауіпсіз тамақ өнімдерін тұтыну халықтың денсаулығын сақтауды анықтайтын негізгі әлеуметтік міндет болып табылады. Тәуекелдерді бағалау сондай-ақ саңырауқұлақтарды тамақ өнімі ретінде пайдалану кезіндегі сәулелену дозалары азық-түлік және радиациялық қауіпсіздік шеңберіндегі өзекті міндет болып табылады. Алынған нәтижелер саңырауқұлақтарды ластау бойынша ұсыныстарды әзірлеуге негіз болады. Осылайша, халықтың ішкі сәулелену деңгейін төмендетуге болады. Есепті кезеңде деректер базасымен индекстелетін халықаралық журналдарда (Web of Science, Scopus) жарияланатын ғылыми мақалаларды, сондай-ақ отандық басылымдарды талдау арқылы зерттеу тақырыбы бойынша қолжетімді ғылыми ақпаратқа шолу жүргізілді. Күнтізбелік жоспарға сәйкес сынама алынды. Зерттелетін үлгілердегі торий мен уран изотоптарының құрамына талдау жүргізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Данный проект предлагает выявить эффективные методы предварительной обработки грибов с целью снижения рисков здоровью при их употреблении, что положительно отразиться на обеспечении пищевой безопасности. Данное исследование может послужить основой для разработки рекомендаций по применению наиболее эффективного метода де-контаминации грибов для предприятий, занимающихся переработкой плодовоовощной продукции. Результаты исследования поспособствуют повышению осведомленности населения о важности надлежащей предварительной обработки грибов, что приведет к их безопасному потреблению в домашних условиях. Таким образом, результаты исследования могут иметь положительный социально-экономический эффект за счет снижения внутреннего облучения населения применяя простые методы обработки.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бұл жоба саңырауқұлақтарды тұтыну кезінде денсаулыққа қауіпті азайту мақсатында алдын-ала өңдеудің тиімді әдістерін анықтауды ұсынады, бұл тамақ қауіпсіздігіне оң әсер етеді. Бұл зерттеу жеміс-көкөніс өнімдерін өңдеумен айналысатын кәсіпорындар үшін саңырауқұлақтарды ластаудың ең тиімді әдісін қолдану бойынша ұсыныстарды әзірлеуге негіз бола алады. Зерттеу нәтижелері саңырауқұлақтарды алдын-ала емдеудің маңыздылығы туралы халықтың хабардарлығын арттыруға көмектеседі, бұл оларды үйде қауіпсіз тұтынуға әкеледі. Осылайша, зерттеу нәтижелері қарапайым өңдеу әдістерін қолдана отырып, халықтың ішкі сәулеленуін азайту арқылы оң әлеуметтік-экономикалық әсер етуі мүмкін.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Данная работа позволит внести рекомендации по выбору методов обработки грибов с целью их очистки от радионуклидов как для предприятий занимающихся плодово-консервной обработкой так и для применения в бытовых условиях. Данный аспект, позволит снизить радиационную нагрузку на организм человека что в свою очередь положительно скажется на здоровье.

Field of application (in Kazakh) : Бұл жұмыс саңырауқұлақтарды радионуклидтерден тазарту мақсатында өңдеу әдістерін таңдау бойынша жеміс консервілеумен айналысатын кәсіпорындар үшін және тұрмыстық жағдайда қолдануға ұсыныстар енгізуге мүмкіндік береді. Бұл аспект адам ағзасына радиациялық жүктемені азайтуға мүмкіндік береді, бұл өз кезегінде денсаулыққа оң әсер етеді.