The object of research, development or design (in Russian) : Тексты 5 учебников по филологии на английском/русском языке, и их переводы на казахский/русский язык: Оригиналы: 1) Frоmkіn V., Rоdmаn R., Hуаms N. Аn Іntrоduсtіоn Tо Lаnguаgе, – 10th ed. – Wаdswоrth: Сеngаgе Lеаrnіng, 2014. – 604 p.; 2) Тер-Минасова С.Г. Язык и межкультурная коммуникация. – М.: Cлово/Slovo, 2008. – 264 с.; 3) Janson T. The History of Languages. – Oxford University Press. – 2011. – 304 р.; 4) Pinker S. The Language Instinct. – Harper Perennial Modern Classics. – 2007. – 576 р.; 5) Ryan M. Literary Theory: A Practical Introduction, 3rd edition: Wiley-Blackwell. – 2017. - 304 р. Переводы: 1) Фpомкин В., Pодман P., Хайамс Н. Тіл біліміне кіpіспе. 10-бас. (ауд. М. Жаңабекова, Б. Мизамхан, Ұ. Ислямова). – Алматы: Ұлттық аударма бюросы, 2018. – 608 б.; 2) Тер-Минасова С.Г. Тіл және мәдениетаралық коммуникация (ауд.: Х. Ордабекова, Ш. Бағиева. -Астана: Ұлттық аударма бюросы, 2018. - 317 б.; 3) Янсон Т. Тіл тарихы: кіріспе / [ауд. Ү. Кеңесбаева; жауапты шығ. Н. Қожабек]. – Астана: Ұлттық аударма бюросы, 2019. - 223 б.; 4) Пинкер С. Тіл – инстинкт [ауд.: Ш. Құрманбайұлы, С. Абдрасилов, С. Иманбердиева ; жауапты шығ. С. Үркінбаев]. - Астана: Ұлттық аударма бюросы, 2019. - 383 б. // Пинкер С.Язык как инстинкт: Пер. с англ. / Общ. ред. В. Д. Мазо. — М.: Едиториал УРСС, 2004. - 456 с.; 5) Райан М. Әдебиет теориясы [ауд.: Ә. Ахметов, Ә. Жапақ; жауапты шығ. Ә. Жүсіпова]. - 3-бас. -Алматы: Ұлттық аударма бюросы, 2019. - 291 б.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Филология бойынша 5 оқулықтың ағылшын/орыс тіліндегі мәтіндері және олардың қазақ/орыс тіліне аудармалары: Түпнұсқалары: 1) Frоmkіn V., Rоdmаn R., Hуаms N. Аn Іntrоduсtіоn Tо Lаnguаgе, – 10th ed. – Wаdswоrth: Сеngаgе Lеаrnіng, 2014. – 604 p.; 2) Тер-Минасова С.Г. Язык и межкультурная коммуникация. – М.: Cлово/Slovo, 2008. – 264 с.; 3) Janson T. The History of Languages. – Oxford University Press. – 2011. – 304 р.; 4) Pinker S. The Language Instinct. – Harper Perennial Modern Classics. – 2007. – 576 р.; 5) Ryan M. Literary Theory: A Practical Introduction, 3rd edition: Wiley-Blackwell. – 2017. - 304 р. Аудармалары: 1) Фpомкин В., Pодман P., Хайамс Н. Тіл біліміне кіpіспе. 10-бас. (ауд. М. Жаңабекова, Б. Мизамхан, Ұ. Ислямова). – Алматы: Ұлттық аударма бюросы, 2018. – 608 б.; 2) Тер-Минасова С.Г. Тіл және мәдениетаралық коммуникация (ауд.: Х. Ордабекова, Ш. Бағиева. -Астана: Ұлттық аударма бюросы, 2018. - 317 б.; 3) Янсон Т. Тіл тарихы: кіріспе / [ауд. Ү. Кеңесбаева; жауапты шығ. Н. Қожабек]. – Астана: Ұлттық аударма бюросы, 2019. - 223 б.; 4) Пинкер С. Тіл – инстинкт [ауд.: Ш. Құрманбайұлы, С. Абдрасилов, С. Иманбердиева ; жауапты шығ. С. Үркінбаев]. - Астана: Ұлттық аударма бюросы, 2019. - 383 б. // Пинкер С. Язык как инстинкт: Пер. с англ. / Общ. ред. В. Д. Мазо. — М.: Едиториал УРСС, 2004. - 456 с.; 5) Райан М. Әдебиет теориясы [ауд.: Ә. Ахметов, Ә. Жапақ; жауапты шығ. Ә. Жүсіпова]. - 3-бас. -Алматы: Ұлттық аударма бюросы, 2019. - 291 б.

Aim of work (in Russian) : Разработать системный подход к оценке качества перевода в научной и учебной сфере на основе измеряемых критериев.

Aim of work (in Kazakh) : Өлшенетін критерийлер негізінде ғылыми және білім беру аясындағы аударма сапасын бағалаудың жүйелі тәсілін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Общенаучные (анализ, синтез, обобщение) и частные методы лингвистических, социолингвистических (анкетный опрос. интервью), лингводидактических и переводческих исследований: межкультурный, дедуктивный, описательно-аналитический метод, методы сопоставления, оппозиций, трансформации, компонентного, статистического анализа, контент-анализа, обратного перевода.

Методы исследования (на казахском) : Жалпы ғылыми (талдау, синтездеу, жалпылау) және жеке лингвистикалық, әлеуметтік-лингвистикалық (сауалнама, сұхбат) әдістер, лингводидактикалық және аудармашылық зерттеу әдістері: мәдениетаралық, дедуктивті, сипаттамалық-аналитикалық әдіс, салыстыру әдісі, оппозициялар, трансформациялар, компоненттік, статистикалық талдау, мазмұнды талдау, кері аударма әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые проведена процедура внешней оценки качества перевода 5 учебников по филологии целевой аудиторией. Проведен анкетный опрос 334 студентов-переводчиков и студентов-казаховедов, анализ письменных работ целевой аудитории (2 семестр 2023-24 уч.г.). Записаны интервью с 10 преподавателями казахстанских вузов, 1 интервью с переводчиком. Обобщены результаты внешней оценки качества перевода 5 учебников по филологии целевой аудиторией. Выявлена недостаточная сформированность у студентов-филологов стратегической переводческой компетенции. Сделан вывод о необходимости специального вузовского курса по оценке качества перевода. Впервые проведена процедура внутренней оценки качества научного перевода участниками проекта 3-х учебников по филологии. В сопоставительном аспекте было выявлено бóльшее количество ошибок при переводе учебника В.Фpомкин и др., чем при переводе учебников Т.Янсон и М. Райан. В переводах всех учебников наблюдается терминологический разнобой, несоотнесенность терминов оригинала с устоявшимися филологическими терминами казахского язык. Переводы всех трех учебников меньше по объему, чем их оригиналы, демонстрируя переводческую стратегию сокращения, во многом неоправданную. Наиболее близким к оригиналу является перевод учебника Т. Янсона. Итоги исследований отражены в одной статье журнала базы СКОПУС, трех статьях в журналах, рекомендованных Комитетом, 9 статьях в других изданиях.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алғаш рет мақсатты аудиторияның филология бойынша 5 оқулықты аудару сапасына сырттай бағалау рәсімі өткізілді. 334 аударма және қазақ бөлімі студенттеріне сауалнама жүргізіліп, мақсатты аудиторияның жазбаша жұмысын талдау жасалды (2- оқу семестрі 2023-24 ж). Қазақстандық ЖОО-ның 10 оқытушысымен, аудармашымен 1 сұхбаттасу жүргізілді. Филология бойынша 5 оқулықтың аудару сапасына сырттай бағалау нәтижелері тұжырымдалды. Филолог студенттерде стратегиялық аударма құзыреттілігінің жеткіліксіз қалыптасуы анықталды. Аударма сапасын бағалау бойынша ЖОО-да курстар енгізу қажеттілігі туралы тұжырымдалды. Жобаға қатысушылар алғаш рет филология бойынша 3 оқулықтың ғылыми аудармасының сапасын ішкі бағалау рәсімін өткізді. Салыстырмалы аспектіде Т.Янсон мен М.Райанның оқулықтарына қарағанда, В.Фромкин, т.б. оқулығының аудармасында қате көп екені анықталды. Барлық оқулықтардың аудармаларында терминологиялық алшақтық, түпнұсқа терминдерінің қазақ тілінің қалыптасқан филология терминдерімен сәйкессіздігі байқалады. Үш оқулықтың аудармалары түпнұсқадағы көлемінен аз, бұл аударма стратегиясының қысқарту тактикасымен, көбінесе негізсіз орындалғанын көрсетеді. Түпнұсқаға едәуір жақыны Т.Янсонның оқулығының аудармасы болды. Зерттеу нәтижелері СКОПУС базасы журналында бір мақалада, рекомендованных Комитет бекіткен журналдарындағы үш мақалада, басқа басылымдардағы 9 мақалада тұжырымдалған.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : жоқ

Level of implementation (in Russian) : нет

Level of implementation (in Kazakh) : жоқ

Efficiency (in Russian) : Научный эффект состоит в уточнении концептуального аппарата переводоведения, получении нового исследовательского материала для общей теории, методологии и критики перевода, специальной теории научного перевода на материале казахского, русского и английского языков. Разработанная методология ОКП на государственном языке дает возможность проведения переводческой экспертизы, а также обучения с контролем качества учебного перевода по единым измеряемым критериям, что положительно повлияет на качество подготовки переводческих профессиональных кадров в РК.

Efficiency (in Kazakh) : Ғылыми әсері аударматанудың концептуалды аппаратын нақтылаудан, қазақ, орыс және ағылшын тілдерінің материалдары негізінде аударманың жалпы теориясы, әдіснамасы мен сынына, ғылыми аударманың арнайы теориясына жаңа зерттеу материалын алудан тұрады. Мемлекеттiк тiлдегi әзiрленген АСБ әдiстемесi аударма сараптама жүргiзуге, сондай-ақ бiрыңғай өлшенетін критерийлер бойынша оқу аудармасының сапасын бақылаумен оқытуға мүмкiндiк бередi, бұл Қазақстан Республикасында аудармашы мамандарды даярлау сапасына оң әсерін тигізеді.

Field of application (in Russian) : Переводоведение, а также смежные с ним области: лингводидактика, лингвокультурология, лингвопрагматика, лексикография, социолингвистика; учебный процесс казахстанских вузов, а также производственный процесс переводческих бюро и компаний.

Field of application (in Kazakh) : Аударматану, сондай-ақ онымен байланысты салалар: лингводидактика, лингвомәдениеттану, лингвопрагматика, лексикография, әлеуметтік лингвистика; қазақстандық жоғары оқу орындарының оқу процесі, сондай-ақ аударма бюролары мен компанияларының өндірістік процесі.