The object of research, development or design (in Russian) : Поджелудочная железа КРС, мясные вторичные отходы, рубцы желудков, летошки, каныга, сыворотка, верблюжье молоко, кобылье молоко, козье молоко, фибрин крови сельскохозяйственных животных, жантак, овощные отходы, отходы убоя скота КРС.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ірі қара малдың ұйқы безі, екіншілік ет қалдықтары, асқазан тыртықтары шалшықтар, ауыл шаруашылығы малдарының қан фибрині, жантақ, өсімдік қалдықтары, ірі қара малдың қалдықтары.

Aim of work (in Russian) : Увеличение объема производства продуктов питания и обеспечение качества и безопасности животноводческой продукции за счет разработки и промышленного внедрения новых отечественных технологий.

Aim of work (in Kazakh) : Жаңа отандық технологияларды әзірлеу және өнеркәсіптік енгізу арқылы азық-түлік өндірісінің көлемін ұлғайту және мал шаруашылығы өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету.

Методы исследования (на русском) : Методологической основой данного проекта является обобщение информации и системный анализ опыта разработки мясных изделий, вторичного сырья убоя животных, молочных продуктов составление схемы экспериментальных исследований на принципах причинно-следственных связей и логики в развитии этапов с применением современных методов анализа, включая инструментальные и специальные.

Методы исследования (на казахском) : Бұл жобаның әдіснамалық негізі ақпаратты синтездеу және ет өнімдерін әзірлеу тәжірибесін жүйелі талдау, қазіргі заманғы әдістерді қолдану арқылы кезеңдерді әзірлеудегі себеп-салдарлық байланыстар мен логика принциптері бойынша эксперименттік зерттеулердің аясында, соның ішінде аспаптық және арнайы жүйелермен жүргізілді.

Obtained results and novelty (in Russian) : В 2024 году исследования выполнены в соответствии с календарным планом (Приложение А), составлены отчеты о патентных исследованиях (Приложение Б). Обоснованы и исследованы качественные характеристики мяса, молока, вторичного сырья и растительного сырья. Исследованы физико-химические свойства мясного, молочного, вторичного и растительного сырья. Подготовлено и налажено оборудование для выделения сывороточных белков. Разработана рецептура получения коллагенового гидролизата из сырья птицепереработки. Разработан 1 рецепт производства кормового обогатительного концентрата (КОК) для молочных коров с использованием отходов мясоперерабатывающих предприятий. Выработан разработанный кормовой обогатительный концентрат в производственных условиях (Приложение Д). Опубликована 1 статья в рецензируемых журналах, входящих в базу данных Scopus (Приложение Г). В научных исследованиях участвовали 59 сотрудников, в том числе, 7 докторов наук, 8 кандидатов наук, 9 PhD, 18 магистров, также были вовлечены 3 PhD-докторантов. Научной новизной Программы является применение современных биотехнологических и электрофизических методов обработки животноводческого и растительного сырья для увеличения объема производства функциональных продуктов питания и обеспечение качества и безопасности пищевой продукции.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері. 2024 жылы зерттеулер күнтізбелік жоспарға (Қосымша А) сәйкес орындалды, патенттік зерттеулер туралы есептер (Қосымша Б) жасалды. Ет, сүттің, қайталама шикізаттың және өсімдік шикізатының сапалық сипаттамалары негізделген және зерттелген. Ет, сүт, қайталама және өсімдік шикізатының физика-химиялық қасиеттері зерттелді. Сарысулық ақуыздарды оқшаулауға арналған жабдық дайындалды және жолға қойылды. Құс өңдеу шикізатынан коллаген гидролизатын алу рецептурасы әзірленді. Ет өңдеу кәсіпорындарының қалдықтарын пайдалана отырып, сүтті сиырларға арналған жемшөп байыту концентратын (КОК) өндірудің 1 рецепті әзірленді. Өндірістік жағдайларда әзірленген жемшөп байыту концентраты (Қосымша Д) әзірленді. Scopus дерекқорына кіретін рецензияланатын журналдарда 1 мақала (ҚосымшаГ) жарияланған. Ғылыми зерттеулерге 59 қызметкер қатысты, оның ішінде 7 ғылым докторы, 8 ғылым кандидаты, 9 PhD, 18 магистр, сондай-ақ 3 PhD-докторант тартылды. Бағдарламаның ғылыми жаңалығы функционалдық тамақ өнімдерінің өндірісін ұлғайту және тамақ өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін мал және өсімдік шикізатын өңдеудің заманауи биотехнологиялық және электрофизикалық әдістерін қолдану болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Объекты исследований соответствуют стратегическим направлениям научно-технологического развития АПК, насыщения внутреннего рынка и развитие экспортного потенциала отечественной продукции стратегического плана Национального проекта по развитию агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2021-2025 годы, которая позволит развить производство продуктов питания с целью замещения импортных социально-значимых продовольственных товаров. Поэтому, с учетом разработанной нормативной базы, рецептур и технологий – продукты могут быть внедрены на мясоперерабатывающих, молокоперерабатывающих и предприятиях занимающихся производством комбикормов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу объектілері Агроөнеркәсіп кешенін дамытудың ұлттық жобасының стратегиялық жоспарының агроөнеркәсіптік кешеннің ғылыми-техникалық дамуының, ішкі нарықты қанықтырудың және отандық өнімнің экспорттық әлеуетін дамытудың стратегиялық бағыттарына сәйкес келеді. Импорттық әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларын алмастыру мақсатында азық-түлік өндірісін дамытуға мүмкіндік беретін Қазақстан Республикасының 2021-2025 жылдарға арналған Өнеркәсіптік кешені. Сондықтан коммерцияландыруға гранттық бағдарламалар арқылы технологияларды өндіріске енгізу қажет.

Level of implementation (in Russian) : Договора на развитие взаимовыгодного сотрудничества в сфере науки и производства с мясоперерабатывающими, молокоперрарбатывающими и комбикормовыми предприятиями по выпуску продуктов: КХ "Агора", Алматинская обл., СПК "Алма" Туркестанская обл., ТОО «Кайып Ата», Туркестанская обл., ТОО "LF COMPANY", Жамбылская обл., КХ "Нур", г. Семей, ТОО B&B Groupment, г. Алматы, АО "АзияАгроФуд", Алматинская обл., ИП "Bitony", г.Астана.

Level of implementation (in Kazakh) : Ет өңдеу, сүт өңдеу және өнім өндіру бойынша жем-шөп тарту кәсіпорындарымен ғылым және өндіріс саласындағы өзара тиімді ынтымақтастықты дамыту туралы келісімдер: «Агора» ШҚ, Алматы облысы, «Алма» агроөнеркәсіптік кешені, Түркістан облысы, «Қайып Ата» ЖШС , Түркістан облысы, ЖШС LF COMPANY, Жамбыл облысы, «Нұр» КХ, Семей, «B&B Groupment» ЖШС, Алматы, «AsiaAgroFood» АҚ, Алматы облысы, АЖ «Битоны», Астана қ..

Efficiency (in Russian) : Возможность производства и экспорта продукции в ближнее и дальнее зарубежье с сохранением всех требований стандартов.

Efficiency (in Kazakh) : Барлық стандарт талаптарын сақтай отырып, жақын және алыс шетелдерге өнімді шығару және экспорттау мүмкіндігі.

Field of application (in Russian) : Предприятия мясной и молочной промышленности, комбикормовые предприятия малой и средней мощности, фермерские и крестьянские хозяйства РК.

Field of application (in Kazakh) : Әзірленген технологияларды тамақ және өңдеу өнеркәсібінде қолдануға болады.