The object of research, development or design (in Russian) : Патологический материал от больных сальмонеллезным абортом лошадей (абортированный плод), бактериальные культуры.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жылқылардың сальмонеллезді абортымен ауру жылқылардан алынған патологиялық материал (аборталған іштөл), бактериалдық өсінділер.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта, является изучение эпизоотической ситуации сальмонеллезного аборта лошадей, отбор проб из различных хозяйств РК, выделение и молекулярно-генетический анализ возбудителя. Проведение оценки риска возникновения и распространения данной инфекции с применением методов количественной эпидемиологии, а также полногеномное секвенирование

Aim of work (in Kazakh) : Ғылыми жобаның мақсаты, жылқылардың сальмонеллезді аборты бойынша эпизоотиялық ахуалды зерттеу, ҚР әртүрлі өңірлеріндегі шаруашылықтардан сынамалар іріктеп алу, ауру қоздырушысын бөліп алу және оны молекулярлық-генетикалық талдау. Сандық эпидемиология, сонымен қатар, толық геномды секвенирлеу әдістерін қолдана отырып аталған инфекцияның байқалу тәуекелділігі мен таралу қауіпін бағалау жұмыстарын өткізу

Методы исследования (на русском) : В работе были использованы бактериологический и молекулярно-генетический методы.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу жұмысында бактериологиялық және молекулярлық-генетикалық әдістер қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Был проведен сбор эпизоотологических данных о распространении сальмонеллезного аборта лошадей на территории Республики Казахстан. В 2021-2024 гг было исследовано 34 пробы патологического материала от абортированных плодов кобыл, из которых 10 были положительными из хозяйств, занимающихся табунным коневодством в Карагандинской, Абайской, Северо-Казахстанской, Павлодарской и Западно-Казахстанской областях. Экстремальные природно-климатические условия (продолжительный холодный период), особенности ведения отрасли (концентрация значительного поголовья лошадей в период отъема жеребята), снижение естественной резистентности в зимне-весенний период, длительная выживаемость возбудителей во внешней среде обусловили распространение распространения и стационарность сальмонеллезного аборта лошадей в Казахстане. Проведено выделение ДНК из 10 изолятов Salmonella spp. выделенных от животных с признаками сальмонеллезного аборта лошадей. ДНК выделяли с использование коммерческого набора QIAamp DNA Mini Kit согласно инструкции производителя (Qiagen, Германия). Концентрация ДНК варьировала от 10-24 нг/мкл, при этом суммарный выход составил от 1 мкг до 2,4 мкг. Проведена ПЦР амплификация и секвенирование фрагментов 16S rRNA гена. Анализ хроматограмм показал отсутствие контаминации ДНК различными видами бактерий. Филогенетический анализ кластеризовал выделенные изоляты совместно с референтной последовательностью Salmonella enterica.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының аумағында жылқылардың сальмонеллездік абортының таралуы туралы эпизоотологиялық деректер жиналды. 2021-2024 жылдары биенің абортталған іштөлдерінен патологиялық материалдың 34 сынамасы зерттелді, оның 10-ы Қарағанды, Абай, Солтүстік Қазақстан, Павлодар және Батыс Қазақстан облыстарында жылқы шаруашылығымен айналысатын шаруашылықтардан оң нәтиже болды. Экстремалды табиғи-климаттық жағдайлар (ұзақ суық кезең), саланы жүргізу ерекшеліктері (құлындарды емізу кезеңінде жылқылардың едәуір санының шоғырлануы), қыс-көктем кезеңінде табиғи төзімділіктің төмендеуі, сыртқы ортада қоздырғыштардың ұзақ өмір сүруі Қазақстанда жылқылардың сальмонеллезді аборты таралуының және стационарлық сипатта өтуіне ықпал етеді. Жылқылардың сальмонеллезді аборты белгілері бар жануарлардан бөлініп алынған ДНҚ-нан Salmonella spp. 10 изолятын бөліп алу жұмыстары жүргізілді. ДНҚ-ын өндіруші (Qiagen, Германия) нұсқаулығына сәйкес QIAamp DNA Mini Kit коммерциялық жинағын пайдалана отырып, бөліп алдық. ДНҚ концентрациясы 10-24 нг/мкл бастаған шамада ауытқыды, осы кезде жалпы қосындылық шығу көрсеткіші 1 мкг-ден 2,4 мкг дейін болды. Сонымен қатар, 16S rRNA ген фрагменттерінің ПТР амплификациясы мен секвенирлеуі жүргізілді. Хроматограммаларға жүргізілген талдау көрсетуінше ДНҚ әртүрлі бактериялармен контаминациялануы байқалған жоқ. Филогенетикалық талдау бөлініп алынған изоляттарды Salmonella enterica референттік кезеңділігімен қоса кластеризациялау мүмкіндігін берді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Выделены ДНК из 10 изолятов Salmonella spp. полученных от больных животных сальмонеллезным абортом лошадей. Проведена ПЦР амплификация и секвенирование фрагментов 16S rRNA гена. Построено филогенетическое дерево и сделан филогенетический анализ.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жылқылардың сальмонеллезді абортымен ауру жануарлардан алынған Salmonella spp. 10 изолятынан ДНҚ бөлініп алынды. Сонымен қатар, 16S rRNA гені фрагменттерінің ПТР амплификациясы мен секвенирленуі өткізілді. Филогенетикалық түптамыр құрастырылды және филогенетикалық талдау жүргізілді.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Ендірілген жоқ

Efficiency (in Russian) : При проведении сбора эпизоотологических данных о распространении сальмонеллезного аборта лошадей на территории Республики Казахстан было выявлено 10 положительных случаев из 34 отобранных проб подозрительных по заболеванию. Хозяйственно-экономические, географические и климатические факторы, влияющие на опасность возникновения сальмонеллезного аборта лошадей выявили наибольшую частоту заболевания в зимне-весенний период. При ПЦР анализе хроматограмма показала отсутствие контаминации ДНК различными видами бактерий. Филогенетический анализ кластеризовал выделенные изоляты совместно с референтной последовательностью Salmonella enterica.

Efficiency (in Kazakh) : Қазақстан Республикасы аумағында жылқылардың сальмонеллезді аборты таралуы туралы эпизоотологиялық деректер жинау жұмыстары барысында ауруға күдікті 34 бөліп алған 10 сынамадан оң нәтижелі жағдай айқындалған. Жылқылардың сальмонеллезді аборты пайда болу қауіпіне әсер ететін шаруашылық-экономикалық, географиялық және климаттық факторларды талдау кезінде көбіне аурудың қыс-көктем маусымына келетіні анықталды. ПТР талдау кезінде хроматограмма ДНҚ әртүрлі бактериялармен контаминациялануы жоқтығын көрсетті. Филогенетикалық талдау бөлініп алынған изоляттарды Salmonella enterica референттік кезеңділігімен қоса кластеризациялады.

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями полученных результатов станут государственная ветеринарная служба и хозяйствующие субъекты. Результаты работ будут распространены среди ветеринарного сообщества путем публикации результатов исследований, проведения семинаров (лекций) для практических ветеринарных работников и внедрены в учебный процесс при подготовке ветеринарных кадров

Field of application (in Kazakh) : Қол жеткізіліп алынған нәтижелердің мақсаттық тұтынушылары ретінде мемлекеттік ветеринариялық қызмет пен шаруашылық субъекттері болатынын атаймыз. Зерттеу жұмыстарының нәтижелері ветеринариялық қауымдастық арасында зерттеу нәтижелерін жариялау, ветеринария саласы қызметкерлеріне арналған түрлі семинарлар (дәрістер) жүргізілуі түрінде таратылатын болады және ветеринария саласы мамандарын дайындау барысында оқу үдерісіне енгізілетін болады.