The object of research, development or design (in Russian) : Аксеничные культуры микроводорослей и цианобактерий, выделенные из различных экстремальных экосистем Казахстана (термальные источники Чунджа Уйгурского района Алматинской области, горько-солёное бессточное Алаколь, п. Акши в Жетысуской области и минеральные воды из Сарыагашского района Туркестанской области)

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстанның түрлі экстремалды экожүйелерінен оқшауланған микробалдырлар мен цианобактериялардың аксеникалық дақылдары (Алматы облысы Ұйғыр ауданы Шонжы термалды су көздері, Жетісу облысындағы ащы-тұзды ағынсыз Алакөл көлі, Ақши кенті және Түркістан облысы Сарыағаш ауданынан минералды сулар)

Aim of work (in Russian) : Поиск и выделение новых культур микроводорослей и цианобактерий из различных экстремальных экосистем, а также изучение их морфолого-культуральных и физиологических свойств для применения в биотехнологии.

Aim of work (in Kazakh) : Әртүрлі экстремалды экожүйелерден микробалдырлар мен цианобактериялардың жаңа дақылдарын іздеу және бөліп алу, сондай-ақ биотехнологияда қолдану үшін олардың морфологиялық-дақылдық және физиологиялық қасиеттерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Микробиологические (отбор и подготовка проб, культивирование, выделение альгологически и бактериологически чистых штаммов микроорганизмов), микроскопические (световая), физиологические и биохимические тесты (оценка условий культивирования и фотосинтетической активности, флуоресценция хлорофилла)

Методы исследования (на казахском) : Микробиологиялық (сынамаларды іріктеу және дайындау, өсіру, микроорганизмдердің алгологиялық және бактериологиялық таза штаммдарын бөліп алу), микроскопиялық (жарық микроскопы), физиологиялық және биохимиялық сынақтар (өсіру жағдайларын және фотосинтетикалық белсенділікті бағалау, хлорофилл флуоресценциясы)

Obtained results and novelty (in Russian) : Из проб воды горячего источника Уйгурского района были выделены аксеничные кyльтyры Oscillatoria brevis, Phormidium autumnale, Nostoc commune, Nostoc muscorum, Anabaena cylindrica, Arthrospira platensis и Synechococcus elongates. Из минеральных вод Сарыагаш были выдeлeны аксеничные культуры - Calothrix epiphytica, Chlamydomonas sp., Trichormus variabilis, Chlorella pyrenoidosa, Chlorella vulgaris и из oзeра Алаколь были выдeлeны Scenedesmus quadricauda, Dunaliella tertiolecta, Pinnularia borealis, Navicula sp., Ankistrodesmus angustus и Anabaena variabilis.Также были изучены их культурально-физиологические и морфологические свойства. Все выделенные культуры микроводорослей и цианобактерий будут добавлены в Коллекцию фототрофных микроорганизмов КазНУ имени аль-Фараби.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ұйғыр ауданындағы ыстық су көздерінен алынған су үлгілерінен Oscillatoria brevis, Phormidium autumnale, Nostoc commune, Nostoc muscorum, Anabaena cylindrica, Arthrospira platensis және Synechococcus elongates аксеникалық дақылдары бөлініп алынды. Сарыағаш минералды суларынан – Calothrix epiphytica, Chlamydomonas sp., Trichormus variabilis, Chlorella pyrenoidosa, Chlorella vulgaris аксеникалық дақылдары және Алакөл көлінен – Scenedesmus quadricauda, Dunaliella tertiolecta, Pinnularia borealis, Navicula sp., Ankistrodesmus angustus және Anabaena variabilis аксеникалық дақылдары бөлініп алынды. Сондай-ақ олардың дақылдық, физиологиялық және морфологиялық қасиеттері зерттелді. Микробалдырлар мен цианобактериялардың барлық жаңадан бөілініп алынған дақылдары әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің фототрофты микроорганизмдер коллекция қорына қосылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : - Применение специализированного оборудования для отбора проб в труднодоступных и экстремальных экосистемах, таких как термальные источники и соленые озера. - Снижение затрат на транспортировку и длительное хранение образцов за счет использования полевых установок для выделения культур. - Использование автоматизированных систем для мониторинга и контроля параметров культур (pH, температура, освещенность, содержание питательных веществ).

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : - Термалды су көздері мен тұзды көлдер сияқты жету қиын және экстремалды экожүйелерде сынамаларды алу үшін арнайы жабдықты пайдалану. - Дақылдарды бөлу үшін далалық қондырғыларды пайдалану арқылы үлгілерді тасымалдау және ұзақ сақтау шығындарын азайту. - Дақылдардың параметрлерін (рН, температура, жарық, қоректік заттардың құрамы) бақылау және реттеу үшін автоматтандырылған жүйелерді пайдалану.

Level of implementation (in Russian) : Фототрофные микроорганизмы, преимущественно цианобактерии и микроводоросли, обладающие пигментами с потенциальной биологической активностью. Все выделенные культуры микроводорослей и цианобактерий будут добавлены в Коллекцию фототрофных микроорганизмов КазНУ имени аль-Фараби.

Level of implementation (in Kazakh) : Биологиялық белсенділігі бар потенциалды пигменттерге бай фототрофты микроорганизмдер, негізінен цианобактериялар мен микробалдырлар. Барлық бөлінген микробалдырлар мен цианобактериялар дақылдары әл-Фараби атындағы ҚазҰУ фототрофты микроорганизмдер коллекциясы қорына қосылатын болады.

Efficiency (in Russian) : Новые выделенные штаммы фототрофных микроорганизмов с потенциалом для получения биологически активных добавок на основе природных пигментов с различной биологической активностью.

Efficiency (in Kazakh) : Әртүрлі биологиялық белсенділігі бар табиғи пигменттер негізінде биологиялық белсенді қоспаларды алу мүмкіндігі бар жаңадан бөілініп алынған фототрофты микроорганизм штамдары.

Field of application (in Russian) : - Исследовательские лаборатории и университеты, изучающие фотосинтетические микроорганизмы. - Промышленные биотехнологические компании, занимающиеся культивированием микроводорослей и цианобактерий для производства биологически активных веществ, пищевых красителей, антиоксидантов, иммуномодуляторов, и прочих полезных соединений.

Field of application (in Kazakh) : - Фотосинтетикалық микроорганизмдерді зерттейтін ғылыми зертханалар мен университеттер. - Биологиялық белсенді заттарды, тағамдық бояғыштарды, антиоксиданттарды, иммуномодуляторларды және басқа да пайдалы қосылыстарды өндіру үшін микробалдырлар мен цианобактерияларды өсірумен айналысатын өнеркәсіптік биотехнологиялық компаниялар.