The object of research, development or design (in Russian) : просо, вирусные патогены проса

The object of research, development or design (in Kazakh) : тары, тарының вирустық қоздырғыштары

Aim of work (in Russian) : Исследовать вирусные заболевания проса (Panicum miliaceum L.) для создания новых стратегий повышения продуктивности и устойчивости сортов с использованием инновационных подходов.

Aim of work (in Kazakh) : Инновациялық тәсілдерді пайдалана отырып, сорттардың өнімділігі мен тұрақтылығын арттырудың жаңа стратегияларын жасау үшін тарының (Panicum miliaceum L.) вирустық ауруларын зерттеу.

Методы исследования (на русском) : иммуноферментный анализ, полимеразноцепная реакция с обратной транскрипцией, секвенировани, гидроксиапатитовая хроматография,выделение суммарной РНК, горизонтальный электрофорез, анализ активности ферментов в нативном геле.

Методы исследования (на казахском) : иммуноферментті талдау, кері транскрипциялы полимеразтізбекті реакция, секвенирлеу, гидроксиапатиттік хроматография, жиынтық РНК бөлінуі, көлденең электрофорез, нативті гельдегі ферменттердің белсенділігін талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Основные результаты: - впервые проведен мониторинг распространения вирусных и других фито-патогенов на посевах проса в Северных регионах Казахстана. - проведена молекулярная детекция вирусов проса на основе ОТ-ПЦР и секвенирования. На посевах проса в Северных регионах Казахстана обнаружен вирус мозаичности пшеницы и не вирусный, опасный грибковый патоген, вызывающий пирикуляриоз проса. - Был опробирован экспресс метод выделения и очистки вирусных частиц на основе гидроксиапатитовой хроматографии в целях поиска новых вирусов проса. Данный подход позволил обнаруживать вирусы в тканях проса, имеющие сферическую форму. - Отечественная коллекция сортов проса была тестирована на устойчивость к вирусам. Получены новые данные для селекционеров о чувствительности сорта Саратовская 6 и умеренной толерантности сорта Кредо. - Были исследованы защитные механизмы растений проса в борьбе с вирусными заболеваниями. Изучены защитные свойства стрессовых ферментов и альдегидоксидазы проса при вирусной инфекции. Изучены механизмы взаимодействия проса и вирусных патогенов, и показана важная роль фермента альдегидоксидазы в противовирусном иммунитете растений, что имеет высокое фундаментальное значение в физиологии и биохимии растений.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Негізгі нәтижелері: - Алғаш рет Қазақстанның солтүстік өңірлерінде тарын егуге вирустық және басқа да фито-патогендердің таралуына мониторинг жүргізілді. - ОТ-ПТР және секвенирлеу негізінде тары вирустарының молекулярлық детекциясы жүргізілді. Қазақстанның солтүстік өңірлерінде тары егістігінде бидай мозаикалығының вирусы және тары пирикуляриозын тудыратын вирустық емес, қауіпті саңырауқұлақ патогені анықталды. - Жаңа вирус іздеу мақсатында гидроксиапатиттік хроматография негізінде вирустық бөлшектерді бөлудің және тазартудың экспресс әдісі сынақтан өткізілді. Бұл тәсіл тарау тіндерінде сфералық нысандағы вирустарды анықтауға мүмкіндік берді. - Тары сорттарының отандық коллекциясы вирусқа төзімділікке тестіленді. Селекционерлер үшін Саратов 6 сортының сезімталдығы және Кредо сортының орташа толеранттылығы туралы жаңа деректер алынды. - Вирустық аурулармен күресте тары өсімдіктерін қорғау тетіктері зерттелді. Вирустық инфекция кезінде стресстік ферменттер мен тары альдегидоксидазасының қорғаныш қасиеттері зерттелді. Тарының және вирустық патогендердің өзара әрекеттесу тетіктері зерттелді және өсімдіктердің физиологиясы мен биохимиясында жоғары іргелі мәнге ие өсімдіктердің вирусқа қарсы иммунитетінде альдегидоксидаза ферментінің маңызды рөлі көрсетілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : -

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : -

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : Высокая

Efficiency (in Kazakh) : Жоғары

Field of application (in Russian) : агропромышленный комплекс, биохимия, молекулярной биология, физиология растений и биотехнология растений.

Field of application (in Kazakh) : агроөнеркәсіптік кешен, биохимия, молекулярлық биология, өсімдіктер физиологиясы және өсімдіктер биотехнологиясы.